Her işe giren ‘BES’lenecek

HER yeni işe başlayan otomatik bireysel emeklilik sistemine de girecek. Hükümetin açıkladığı ekonomide eylem planında yer alan, geçtiğimiz haftalarda Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in de, “üzerinde çalışıyoruz” diyerek gündeme getirdiği bireysel emekliliğe otomatik katılımın detayları netleşmeye başladı.

Buna göre, yeni işe başlayanlar işveren tarafından bireysel emeklilik sistemine de üye yapılacak. Önceden belirlenmiş standart bir katkı payı; örneğin, 50 lira ya da 100 lira, çalışanın maaşından kesilerek, işveren tarafından bireysel emeklilik sistemine aktarılacak. Çalışanın ödediği katkı payına devlet de katkı yapacak. Böylece işe başlayan herkes bir emeklilik planına dahil edilerek, tasarruf etmeye yönlendirilecek.

İŞVEREN DE KATILACAK MI?

Bu çerçevede de işverenler bir emeklilik şirketi ile anlaşacak ve işe başlayan çalışanları bireysel emeklilik sistemine sokacak gerekli altyapıyı kuracak. Çalışanların maaşlarından kesilen aylık katkı payları emeklilik fonlarında değerlendirilecek. Zorunlu gibi gözükse de uygulama, isteğe bağlı olacak. 1-3 ya da 6 ay gibi önceden belirlenecek süreye göre çalışan isterse, sistemden ayrılacak. Ayrıldığında da kesilen katkı payları çalışana iade edilecek, ancak devlet katkısını alamayacak. Şimdilik çalışanın maaşından kesilecek miktar, işverenin katkı yapıp yapmayacağı, devlet katkısının oranı net değil. Her ne kadar otomatik katılım yeni gündeme gelse de geçtiğimiz yıllarda bu konuda bir pilot uygulama başlatıldı. Bu kapsamda, bazı emeklilik şirketleri, en az 50 çalışana sahip işyerleri ile, aylık en az 50 liralık işveren katkısının da zorunlu tutulduğu deneme amaçlı uygulama yaptı. Pilot uygulamanın amacı ise, işveren katkısının ne kadar etkili olduğu ve çalışanların kaçının sistemde kalmak istediğinin ölçümüydü. Ancak, pilot uygulama sırasında işverenlerin çalışanları adına katkı yapmakta hevesli olmadıkları gözlemlendi.

BES’e otomatik katılım nasıl olacak

Yeni işe giren tüm çalışanlar işveren tarafından BES’e dahil edilecek.
İşverenler bir emeklilik şirketi ile anlaşacak.
Çalışanın maaşından belli miktar örneğin, 50 ya da 100 kesilerek, işveren tarafından emeklilik şirketine aktarılacak.
Her işe başlayan otomatik bir emeklilik planına dahil olacak.
Çalışandan yapılan kesintiye devlet de belli oranda katkı sağlayacak.
İşverenin katkı yapıp yapmayacağı ise henüz net değil.
Çalışanlardan kesilen katkı payları emeklilik fonlarında değerlendirilecek.
Belli bir süre sonra 3 ya da 6 ay sonra çalışan isterse sistemden ayrılabilecek.
Ayrıldığında maaşından kesilen tutarlar iade edilecek ancak bu sürede yatan devlet katkısını alamayacak.

Çalışan isterse çıkabilecek

ANADOLU Hayat Emeklilik Genel Müdürü Uğur Erkan, orta vadeli programda yer aldığı üzere işyeri bazlı otomatik katılım esasına dayalı emeklilik sistemi geliştirilmesinin planlandığını belirterek, bugün için BES’te kurumsal sözleşmelerin tüm sözleşmeler içindeki oranının ancak yüzde 6.7 seviyesine ulaştığını söyledi. Uygulamada, işverenlerin çalışanlarını sisteme otomatik olarak dahil etmeleri, ancak çalışana belirli bir süre sınırı dahilinde sistemden çıkma seçeneğinin sunulmasının planlandığını ifade eden Erkan, şunları söyledi: “Sistemde devlet teşvikinin nasıl bir yapıda, hangi oranda uygulanacağı henüz açıklanmadı. Türkiye’de istihdam edilen toplam iş gücü sayısının 27 milyona yaklaştığı biliniyor. BES’teki katılımcı sayısının 6 milyona ulaştığı dikkate alındığında işveren katkılı bireysel emeklilik planlarının büyüme potansiyeli ortaya çıkıyor. Otomatik katılım, 30 milyon seviyesindeki işgücünü kapsayacağı için, doğru bir kurgu ve başarılı bir uygulama ile sistemin ciddi anlamda genişleyeceğini, tasarruf seviyesinin yükselmesini, önemli bir fon birikimi sağlanacağını düşünüyoruz.”