Her ilin ‘Tütün Kurulu’ olacak, polis ve jandarma da sigara denetimi yapacak
Güncelleme Tarihi:
Meltem ÖZGENÇ / ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 16, 2009 00:00
Bakanlık genelgesinde 31 sayfalık bir uygulama genelgesi yer alıyor. Müsteşar Nihat Tosun imzasıyla illere gönderilen genelgede, tütün kullanımının, çok yaygın bir bağımlılık çeşidi olmasının yanısıra tütün ve dumanında bulunan maddelerin insan sağlığı üzerine olumsuz etkiler yarattığı ve bir halk sağlığı sorunu haline geldiği belirtildi.
Herkes temiz hava soluyacak
Genelgede, “Dünya Sağlık Örgütü tarafından ‘Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi’ hazırlanmış ve ülkemizin de içinde yer aldığı 165 ülke bu sözleşmeye taraf olmuştur. Kanunun amacı, kişileri ve gelecek nesilleri tütün ürünlerinin zararlarından korumak ve herkesin temiz hava solumasını sağlamak. Özel hukuk kişilerine ait kahvehane, kafeterya, birahane gibi eğlence hizmeti verilen işletmelerde ve lokantalarda tütün ürünleri tüketilmemesine yönelik düzenlemeler 19 Temmuz 2009’da yürürlüğe girecek. Diğer hükümler 19 Mayıs 2008’de yürürlüğe girmişti” denildi. Genelgenin 31 sayfalık ekinde şu ayrıntılar yer aldı:
İl Tütün Kurulu oluşacak
Ulusal Tütün Kontrol Programı’nın uygulanması ve planda yer alan görevlerin yerine getirilmesinin koordinasyonu ve takibi için ‘İl Tütün Kontrol Kurulu’ oluşturulacak. İlde bulunan tüm kamu kurum ve kuruluşları, üniversite, spor kulübü ve sivil toplum örgütlerinin bu kurula dahil edilmesiyle mümkün olduğunca geniş bir kesimin bu mücadeleye katılımı sağlanacak. Kurul, ayda en az bir kez toplanarak çalışmaları gözden geçirir, varsa aksaklıklara yönelik tedbirler alacak. Kurul, 4207 sayılı Kanun gereği 18 yaşından küçüklere sigara satışı ile okul önleri ve çevresinde sigara satılmaması konusunda gerekli tedbirlerin alınmasını sağlayacak.
Ekipler en az iki kişi olacak
Sigara denetimini yapacak ekipler asgari 2 kişiden oluşacak. Ekipler içerisinde kolluk kuvvetleri (polis, jandarma) temsilcisi bulundurulacak. Denetim ekipleri ziyaret ettiği mekanda öncelikle ziyaret sebeplerini anlatacak.
Kapalı alanlara duman yok
19 Temmuz 2009 itibarı ile ikamet edilen konutlar hariç, kahvehane, kafeterya, birahane, nargile içilen mekanlar, dernek ve vakıflara ait lokaller gibi eğlence hizmeti verilen işletmeler ve lokantalar dahil kamu ve özel hukuk kişilerine ait tüm binaların kapalı alanlarında tütün ürünleri tüketilmeyecek. Açık alanlarında tütün ürünleri tüketilmesi durumunda diğer kişilerin tütün dumanından etkilenmelerini önleyecek düzenlemeler yapılacak, kapalı alanlara tütün dumanı geçmemesi için de tedbirler alınacak.
‘Param yok’ diyen cezayı 4 taksitte ödeyecek
SİGARA yasağına uymadığı için ceza kesilen kişinin ekonomik durumunun müsait olmaması halinde ve başvuruyu bir ay içinde yaparsa idari para cezasının ilk taksidi peşin ödenirse bir yıl içinde ve 4 eşit taksit halinde ödenmesine karar verilebilecek. Taksitlerin zamanında ve tam olarak ödenmemesi halinde, idari para cezasının kalan kısmının tamamı tahsil için vergi dairesine bildirilecek.
Cezaevi ve yaşlı bakım evine yasak giremiyor
SAĞLIK Bakanlığı genelgesine göre, yaşlı bakım evlerinde, ruh ve sinir hastalarının yatarak tedavi gördüğü birimlerde ve ceza infaz kurumlarında toplam alanın yüzde 10’unu geçmeyecek şekilde tütün ürünleri tüketilmesine mahsus alanlar oluşturulabilecek. O kurumda çalışanlar ve ziyaretçiler bu alanları tütün ürünü tüketme amacıyla kullanamayacak. Bu alanlar, koku ve duman geçişini önleyecek şekilde tecrit edilmiş ve standartlara uygun havalandırma tertibatı ile donatılmış, tavanı, kapı ve pencereleri dışında dört tarafı sert zemin veya duvarla kaplı olacak. Binanın başka bir bölümü veya diğer sigarasız mekanlarla hava irtibatı olan havalandırma sistemleri olmayacak.
Tiryakiye engel olamayan taksiciye 5 bin 600 TL ceza
SAĞLIK Bakanlığı’nın genelgesinde, “Taksi hizmeti verenler dahil olmak üzere karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu toplu taşıma araçlarında tütün ürünleri tüketilmeyecek. Araçta sigara içilmesini önlemeye yönelik tedbirleri almak, o aracı kullanan, idare eden veya düzen ve emniyetinden sorumlu olan kişinin yasal yükümlülüğü sayılacak. Yasakların uygulanması ve tedbirlerin alınması ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirmeyen araç sorumluları, işletme izni veren kurum tarafından yazılı olarak uyarılır. Uyarıya rağmen verilen sürede yükümlülüklerini yerine getirmeyenler 560 TL’den 5 bin 600 TL’ye kadar idari para cezası ile cezalandırılır” denildi.
Apartman boşluğu da yasak kapsamında
SAĞLIK Bakanlığı genelgesine göre, özel eğitim ve öğretim kurumları dahil olmak üzere ilk ve orta öğrenim kurumları ile okul öncesi eğitim kurumlarının, dershanelerin, kültür ve sosyal hizmet binalarının kapalı alanları ile birlikte açık alanlarında da tütün ürünleri tüketilmeyecek. Yasa, özel konutları kapsamayacak. Ancak apartmanların merdiven boşlukları ve asansörü gibi kapalı ortak kullanım alanlarında tütün ve tütün ürünlerinin kullanılmasına izin verilmeyecek.
TV’lere 112 bin liraya kadar ceza görünüyor
Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT) ile ulusal, bölgesel ve yerel yayın yapan özel televizyon kuruluşları ve radyolar, ayda en az 90 dakika tütün ürünleri ve sağlığa zararlı diğer alışkanlıkların zararları konusunda uyarıcı, eğitici yayınlar yapacak.
Televizyonda yayımlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde tütün ürünleri kullanılamayacak, görüntülerine yer verilemeyecek.
Buna uygun davranmayan yerel yayın kuruluşları RTÜK tarafından 1120 TL’den 5 bin 600 TL’ye kadar, bölgesel yayın yapan kuruluşlar 5 bin 600 TL’den 11 bin 200 TL’ye kadar, ulusal yayın yapan kuruluşlar 56 bin TL’den 112 bin TL’ye kadar idari para cezası ile cezalandırılacak.
Herkes temiz hava soluyacak
Genelgede, “Dünya Sağlık Örgütü tarafından ‘Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesi’ hazırlanmış ve ülkemizin de içinde yer aldığı 165 ülke bu sözleşmeye taraf olmuştur. Kanunun amacı, kişileri ve gelecek nesilleri tütün ürünlerinin zararlarından korumak ve herkesin temiz hava solumasını sağlamak. Özel hukuk kişilerine ait kahvehane, kafeterya, birahane gibi eğlence hizmeti verilen işletmelerde ve lokantalarda tütün ürünleri tüketilmemesine yönelik düzenlemeler 19 Temmuz 2009’da yürürlüğe girecek. Diğer hükümler 19 Mayıs 2008’de yürürlüğe girmişti” denildi. Genelgenin 31 sayfalık ekinde şu ayrıntılar yer aldı:
İl Tütün Kurulu oluşacak
Ulusal Tütün Kontrol Programı’nın uygulanması ve planda yer alan görevlerin yerine getirilmesinin koordinasyonu ve takibi için ‘İl Tütün Kontrol Kurulu’ oluşturulacak. İlde bulunan tüm kamu kurum ve kuruluşları, üniversite, spor kulübü ve sivil toplum örgütlerinin bu kurula dahil edilmesiyle mümkün olduğunca geniş bir kesimin bu mücadeleye katılımı sağlanacak. Kurul, ayda en az bir kez toplanarak çalışmaları gözden geçirir, varsa aksaklıklara yönelik tedbirler alacak. Kurul, 4207 sayılı Kanun gereği 18 yaşından küçüklere sigara satışı ile okul önleri ve çevresinde sigara satılmaması konusunda gerekli tedbirlerin alınmasını sağlayacak.
Ekipler en az iki kişi olacak
Sigara denetimini yapacak ekipler asgari 2 kişiden oluşacak. Ekipler içerisinde kolluk kuvvetleri (polis, jandarma) temsilcisi bulundurulacak. Denetim ekipleri ziyaret ettiği mekanda öncelikle ziyaret sebeplerini anlatacak.
Kapalı alanlara duman yok
19 Temmuz 2009 itibarı ile ikamet edilen konutlar hariç, kahvehane, kafeterya, birahane, nargile içilen mekanlar, dernek ve vakıflara ait lokaller gibi eğlence hizmeti verilen işletmeler ve lokantalar dahil kamu ve özel hukuk kişilerine ait tüm binaların kapalı alanlarında tütün ürünleri tüketilmeyecek. Açık alanlarında tütün ürünleri tüketilmesi durumunda diğer kişilerin tütün dumanından etkilenmelerini önleyecek düzenlemeler yapılacak, kapalı alanlara tütün dumanı geçmemesi için de tedbirler alınacak.
‘Param yok’ diyen cezayı 4 taksitte ödeyecek
SİGARA yasağına uymadığı için ceza kesilen kişinin ekonomik durumunun müsait olmaması halinde ve başvuruyu bir ay içinde yaparsa idari para cezasının ilk taksidi peşin ödenirse bir yıl içinde ve 4 eşit taksit halinde ödenmesine karar verilebilecek. Taksitlerin zamanında ve tam olarak ödenmemesi halinde, idari para cezasının kalan kısmının tamamı tahsil için vergi dairesine bildirilecek.
Cezaevi ve yaşlı bakım evine yasak giremiyor
SAĞLIK Bakanlığı genelgesine göre, yaşlı bakım evlerinde, ruh ve sinir hastalarının yatarak tedavi gördüğü birimlerde ve ceza infaz kurumlarında toplam alanın yüzde 10’unu geçmeyecek şekilde tütün ürünleri tüketilmesine mahsus alanlar oluşturulabilecek. O kurumda çalışanlar ve ziyaretçiler bu alanları tütün ürünü tüketme amacıyla kullanamayacak. Bu alanlar, koku ve duman geçişini önleyecek şekilde tecrit edilmiş ve standartlara uygun havalandırma tertibatı ile donatılmış, tavanı, kapı ve pencereleri dışında dört tarafı sert zemin veya duvarla kaplı olacak. Binanın başka bir bölümü veya diğer sigarasız mekanlarla hava irtibatı olan havalandırma sistemleri olmayacak.
Tiryakiye engel olamayan taksiciye 5 bin 600 TL ceza
SAĞLIK Bakanlığı’nın genelgesinde, “Taksi hizmeti verenler dahil olmak üzere karayolu, demiryolu, denizyolu ve havayolu toplu taşıma araçlarında tütün ürünleri tüketilmeyecek. Araçta sigara içilmesini önlemeye yönelik tedbirleri almak, o aracı kullanan, idare eden veya düzen ve emniyetinden sorumlu olan kişinin yasal yükümlülüğü sayılacak. Yasakların uygulanması ve tedbirlerin alınması ile ilgili yükümlülüklerini yerine getirmeyen araç sorumluları, işletme izni veren kurum tarafından yazılı olarak uyarılır. Uyarıya rağmen verilen sürede yükümlülüklerini yerine getirmeyenler 560 TL’den 5 bin 600 TL’ye kadar idari para cezası ile cezalandırılır” denildi.
Apartman boşluğu da yasak kapsamında
SAĞLIK Bakanlığı genelgesine göre, özel eğitim ve öğretim kurumları dahil olmak üzere ilk ve orta öğrenim kurumları ile okul öncesi eğitim kurumlarının, dershanelerin, kültür ve sosyal hizmet binalarının kapalı alanları ile birlikte açık alanlarında da tütün ürünleri tüketilmeyecek. Yasa, özel konutları kapsamayacak. Ancak apartmanların merdiven boşlukları ve asansörü gibi kapalı ortak kullanım alanlarında tütün ve tütün ürünlerinin kullanılmasına izin verilmeyecek.
TV’lere 112 bin liraya kadar ceza görünüyor
Türkiye Radyo ve Televizyon Kurumu (TRT) ile ulusal, bölgesel ve yerel yayın yapan özel televizyon kuruluşları ve radyolar, ayda en az 90 dakika tütün ürünleri ve sağlığa zararlı diğer alışkanlıkların zararları konusunda uyarıcı, eğitici yayınlar yapacak.
Televizyonda yayımlanan programlarda, filmlerde, dizilerde, müzik kliplerinde, reklam ve tanıtım filmlerinde tütün ürünleri kullanılamayacak, görüntülerine yer verilemeyecek.
Buna uygun davranmayan yerel yayın kuruluşları RTÜK tarafından 1120 TL’den 5 bin 600 TL’ye kadar, bölgesel yayın yapan kuruluşlar 5 bin 600 TL’den 11 bin 200 TL’ye kadar, ulusal yayın yapan kuruluşlar 56 bin TL’den 112 bin TL’ye kadar idari para cezası ile cezalandırılacak.