Güncelleme Tarihi:
FERT YOKSULLUK ORANI (YÃœZDE)
YÖNTEMLER | Türkiye 2003 | Türkiye 2004 | Kent 2003 | Kent 2004 | Kır 2003 | Kır 2004 |
Gıda yoksulluğu (açlık) | 1,29 | 1,29 | 0,74 | 0,62 | 2,15 |  2,36 |
Yoksulluk (Gıda+ gıda dışı) | 28,12 | 25,60 | 22,30 | 16,57 | 37,13 | 39,97 |
Kişi başı günlük 1 doların altı* | 0,01 | 0,02 | 0,01 | 0,01 | 0,01 | 0,02 |
Kişi başı günlük 2.15 doların altı* | 2,39 | 2,49 | 1,54 |   1,23 | 3,71 | 4,51 |
Kişi başı günlük 4.3 doların altı* | 23,75   | 20,89 | 18,31 | 13,51 | 32,18 | 32,62 |
Göreli yoksulluk | 15,51 | 14,18 | 11,26 | 8,34 | 22,08 | 23,48 |
Â
Â
Â
Â
Â
(*) - 1 doların, satın alma gücü paritesine göre karşılığı olarak 2003 yılı için 732 bin 480 TL, 2004 yılı için ise 780 bin 121 TL kullanıldı.
Â
11 BİN KİŞİ GÜNDE 780 BİN LİRA BİLE HARCAYAMADI
TÜİK’in belirlemelerine göre satınalma gücü paritesine göre Türkiye’de 2004 yılında bir doların (78 YTL) altında yaşayanların sayısı 9 bin kişiden 11 bin kişiye yükseldi. Kişi başına günlük 2.15 doların altında (1.68 YTL) bir harcamayla geçinenlerin sayısı 1 milyon 655 bin kişiden 1 milyon 725 bin kişiye yükseldi. Günlük ortalama 4.3 doların (3.35 YTL) altında bir harcamayla yaşayanların sayısı da 16 milyon 433 binden 14 milyon 681 bin kişiye indi. TÜİK söz konusu hesaplamayı yaparken satınalma gücü paritesine göre 1 dolar kurulu 78 YTL (780 bin 121 lira) olarak esas aldı.
Buna göre Türkiye nüfusunun yüzde 0.02’si günlük bir doların, yüzde 2.49’u 2.15 doların, yüzde 20.89’u ise 4.3 doların altında harcamayla geçiniyor. Söz konusu oranlar kırsal kesimde kentlere göre çok daha yüksekte seyrediyor. Günlük 2.15 doların altında bir parayla geçinenlerin oranı kırsal kesimde yüzde 4.51’e, 4.3 doların altında bir harcamayla geçinenlerin oranı ise yüzde 32.62’ye kadar çıkıyor.
TÜİK: "10 KİŞİLİK AİLE 803 YTL İLE GEÇİNİR"
TÜİK yoksulluk çalışmasını yaparken dört kişilik bir aile için açlık sınırını 2004 yılında 182 YTL (182 milyon lira), yoksulluk sınırını ise 429 YTL (429 milyon lira) olarak esas aldı. Söz konusu tutarlar 2003 yılında sırasıyla 168 YTY ve 417 YTL olarak dikkate alınmıştı.
TÜİK 2005 yılı için de dört kişilik ailenin açlık sınırını 191 milyon lira (191 YTL) yoksulluk sınırını da 464 milyon lira (464 YTL) olarak belirledi.
TÜİK’e göre 2004 yılında 81 YTL olan bir kişinin açlık sınırı 2005 yılında 85 YTL, iki kişilik ailenin açlık sınırı 122 YTL'den 128 YTL'ye, üç kişilik ailenin açlık sınırı ise 154 YTL'den 162 YTL'ye yükseldi. Yoksulluk sınırı ise bir kişi için 190 YTL'den 206 YTL'ye, iki kişi için 288 YTL'den 311 YTL'ye, üç kişilik aile için de 363 YTL'den 393 YTL'ye çıktı.
Çalışmaya göre 10 kişilik bir ailenin açlık sınırı ise 2004 yılında 315 YTL, 2005 yılında ise 330 YTL olarak gerçekleşti. TÜİK’e göre 2004 yılında 742 YTL'nin, 2005 yılında ise 803 YTL'nin altında harcama yapabilen 10 kişilik bir aile yoksulluk sınırının altında kaldı.
Â
TARIMDAKİLERİN YÜZDE 40.88’İ YOKSUL
TÜİK’in çalışmasının sonuçlarına göre hanehalkı fertlerinin çalıştığı sektörlere göre en yüksek yoksulluk yüzde 40.88’le tarım sektöründe çalışanlar arasında yaşanıyor. Bu oran 2002 yılında yüzde 36.2, 2003 yılında ise yüzde 39.89 olarak belirlenmişti.
Sanayi sektöründe çalışanlar arasındaki yoksulluk oranı ise yüzde 21.34’ten yüzde 15.34’e indi. Hizmetler sektöründe ise bu oran yüzde 16.76’dan yüzde 12.36’ya geriledi. İşsizler arasındaki yoksulluk oranı yüzde 30.97’den yüzde 27.37’ye gerilerken, ekonomik olarak aktif olmayan nüfus arasındaki yoksulluk oranı ise yüzde 22.82’den yüzde 20.95’e indi. Türkiye genelinde 15 yaş altındaki nüfusun ise yüzde 34.02’sinin yoksulluk sınırının altında yaşadığı belirlendi.
Hanehalkı bireylerinin işteki durumlarına göre yoksulluk göstergeleri ise Türkiye’de yoksulluğun en yaygın olduğu kesimin ücretsiz aile işçileri olduğunu ortaya çıkardı. Buna göre tarım sektördünde yaygın olan ücretsiz aile işçilerinin yüzde 38.73’ü, kendi adına çalışanların yüzde 30.48’i, yevmiyelilerin yüzde 37.52’si, ücretli çalışanların yüzde 10.35’i, işverenlerin ise yüzde 6.94’ü yoksulluk sınrının altında bulunuyor.
ATAERKÄ°L AÄ°LELER DAHA YOKSUL
Aile türüne göre ise Türkiye’de ataerkil ailelerin yüzde 32.02’sinin, çekirdek ailenin ise yüzde 23.25’inin yoksulluk sınırının altında bulunduğu belirlendi. Hanehalkı büyüklüğü arttıkça yoksulluk oranını da yükseldiği belirlendi. Buna göre Türkiye’de 7’den fazla fert bulunan ailelerin yüzde 51’i yoksulluk sınırının altında yaşıyor.5-6 kişilik ailelerin yüzde 27.4’ü, 3-4 kişilik ailelerin yüzde 13.71’i 1-2 kişilik ailelerin ise yüzde 14.94’ü yoksul konumunda bulunuyor. Türkiye’deki ailelerin yüzde 20.67’si yoksulluk çekiyor.