Her 4 numuneden biri hileli

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının tağşiş yaptığı tespit edilen firmaları açıklamasıyla yeniden gündeme gelen zeytinyağında hileli karışım konusunda Aydın'da yapılan analiz çalışmalarından da benzer sonuçlar çıktı.

Ülke genelinde zeytinyağı toplu alım satımlarında ürünlerin içeriğine ilişkin analiz hizmeti sunan Aydın Ticaret Borsası Laboratuvarı, 2015 yılında gönderilen 941 numuneyi inceledi. Yapılan testlerde bu numunelerden yüzde 24'üne tekabül eden 225'inde bitkisel yağların karışımı tespit edildi.

Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçı Birlikleri Başkanı Gürkan Renklidağ, AA muhabirine yaptığı açıklamada, zeytinyağında tağşiş olarak adlandırılan farklı yağlarla karıştırma sahteciliğinin son dönemde artışa geçtiğini, bunun laboratuvar analizleriyle de ortaya konduğunu belirtti.

Tağşişin eski bir sorun olmasına rağmen yöntemlerin teknolojiyle değişiklik göstermeye başladığına işaret eden Renklidağ, tağşiş ihbarları üzerine yapılan denetimlerden alınan numunelerde artık karışım değil içinde hiç zeytinyağı bulunmayan ürünlerin saptanmaya başladığına dikkati çekti.

PAMUK YAĞINDAN ZEYTİNYAĞI
Sorunun artarak devam etmesinde cezaların yetersiz kalmasının da etkili olduğunu vurgulayan Renklidağ, şunları kaydetti:

"Eskiden zeytinyağının içine başka yağ karıştırılırdı. Son dönemde ise pamuk yağı gibi ürünlerin zeytinyağı aroması ilavesiyle piyasa sürüldüğü tespit ediliyor. Bu konuda bize de çok şikayet geliyor. Son dönemde yapılan operasyonlarda sorunun artık hileli karışımdan sahteciliğe doğru kaydığı gözleniyor.

Örneğin bir tanker dolusu pamuk yağı, zeytinyağı aroması ilave edilerek zeytinyağı ambalajıyla pazara sürülüyor. Kilogramı 3,5 lira olan pamuk yağı, 10-12 liradan zeytinyağı diye satılıyor. Zeytinyağının üreticide 16 lira olduğu bir dönemde 10 liradan ambalajlanmış yağ bulmak mümkün mü? Demek ki bunu alan da biliyor. Peki bunu alanlar kim? Özellikle oteller ve lokantalar."

Operasyon yapılan bir firmanın haftada 10 bin teneke hileli yağı piyasaya sürdüğünün belirlendiğine işaret eden Renklidağ, yüksek oranda haksız kazanç sağlanmasına rağmen bu suça karışanlara 14 bin lira para cezası kesildiğini söyledi.

"ZEYTİNYAĞINDA SAHTECİLİK NİTELİKLİ SUÇ"
Renklidağ, zeytinyağında sahteciliğin nitelikli suç olduğunu, hırsızlık ve dolandırıcılık kapsamında değerlendirilmesi gerektiğini savunarak sözlerini şöyle sürdürdü:

"Hırsızlık suçundan 6-12 yıl, dolandırıcılıktan ise 7-15 yıl hapis cezası alıyorsunuz. 3,5 liralık yağı, zeytinyağı diye 12 liradan satıyorsunuz ve bunun hapis cezası yok. Tağşişli yağla yakalanan şirkete 14 bin lira ceza kesiliyor, peşin ödediği için de yaklaşık 5 bin lira indirim yapılıyor. Bu şirket zaten 1-2 tanker sahte yağdan bu parayı çıkarıyor. Ceza caydırıcı olmazsa bu işin önüne geçilmesi mümkün değil."

Geçen ay Şanlıurfa'nın Haliliye ile Mersin'in Tarsus ilçesinde içerisinde pamuk ve kanola yağı olduğu belirlenen ancak piyasaya zeytinyağı olarak sürülmeye hazır yaklaşık 5 bin litre yağ ele geçirilmişti.

Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının 31 Aralık 2015'te yayınladığı listede de 16 firmaya ait ürünlerde taklit ve tağşişe rastlandığı ifade edilmişti.