Hem IMF’yi kızdırdılar hem pilimizi bitirdiler

Hükümetin 36 il için bir yıl önce çıkardığı TeÅŸvik Yasası’nda ‘tek kriter’ milli gelir olduÄŸu için yatırım batıya yoÄŸunlaÅŸtı. AÄŸrı’dan Van’a, Siirt’e kadar DoÄŸu ve GüneydoÄŸu’daki illerin oda baÅŸkanları, ‘IMF kızmakta haklı. Yatırım batıyı seçti, bizim pilimiz bitti’ diye yakındı.BAÅžBAKAN Recep Tayyip ErdoÄŸan, ‘Geliri 1500 doların altında kalan illerde yatırımı teÅŸvik için çıkarttırdığı 5084 Sayılı Kanun’la kimseye yaranamadı. TeÅŸvik Kanunu’nda ‘tek kriter’ milli gelir olunca, yatırımlar Batı’daki illere yoÄŸunlaÅŸtı ve acil yatırım ihtiyacı olan DoÄŸu’daki birçok ile uÄŸrayan olmadı. Birkaçı dışında DoÄŸu’daki illerin oda baÅŸkanları hükümete kızgınlığını dile getirdi. TeÅŸvik kapsamına giremeyen birçok il hükümete küstü ve milletvekilleri yoluyla baskı yaparak teÅŸvikli olmak için lobi baÅŸlattı.OCAÄžIMIZI BATIRDI: AÄŸrı Ticaret ve Sanayi Odası BaÅŸkanı S. Nazif Acarbay, ‘Bu TeÅŸvik Yasası bizim ocağımızı batırdı. Biz böyle bir teÅŸvik hiç istemedik’ dedi. Acarbay, bölgesel ve sektörel teÅŸvik istediklerini ancak hükümetin bu yöndeki eksikliÄŸi gidermek yerine teÅŸvik kapsamındaki il sayısını artırmaya yöneldiÄŸini belirterek şöyle konuÅŸtu: ‘AÄŸrı’da bu kanun çıktığından beri sadece bir konfeksiyon fabrikası kuruldu. Onu da bir hemÅŸehrimiz kurdu. Bir de süt fabrikası satılacak onu ortaklaÅŸa alıp iÅŸletmeyi düşünüyoruz. Bu teÅŸvik bölgesel kalsaydı hem IMF itiraz etmezdi, hem de amacına ulaşırdı.’BÖLGENÄ°N PÄ°LÄ° BÄ°TTÄ°: Van Ticaret ve Sanayi Odası BaÅŸkanı Zahir KandaÅŸoÄŸlu, ‘Bu teÅŸvik bizi tam bitirdi, yemin ediyorum ters teÅŸvik oldu’ diye konuÅŸtu. KandaÅŸoÄŸlu, DoÄŸu Anadolu’da yatırım yapma kararı alan giriÅŸimcilerin kanunla birlikte yatırımlarını Batı’daki illere kaydırdığını belirterek, ‘Düzce, Afyon, Amasya, Malatya dururken daha DoÄŸu’ya niye gelsinler? Muş’a, Hakkari’ye niye yatırım yapsınlar ki. Bu yanlış teÅŸvikle bu bölgenin pili bitti’ dedi. TeÅŸvik Kanunu’nun eski OlaÄŸanüstü Hal Bölgesi kapsamındaki 11 ilde yatırımı teÅŸvik için çıkması gerektiÄŸini savunan Zahir KandaÅŸoÄŸlu, ‘TeÅŸvik yasasının tümü yanlış. Öyle yanlış ki iklim ÅŸartları yüzünden Van’da bir fabrikanın inÅŸaatı 5 yıl sürebilir ama bu bile dikkate alınmamış’ diye konuÅŸtu.IMF’NÄ°N TAVRI NORMAL: Van STO BaÅŸkanı Zahir KandaÅŸoÄŸlu, IMF’nin de bu teÅŸvik anlayışına karşı çıkmasını çok normal bulduklarını belirterek şöyle devam etti: ‘IMF haklıdır. Çünkü ‘DoÄŸu Anadolu geri kalmış, kalkındıralım’ dediniz sonra da 50 vilayete teÅŸvik çıkıyorsunuz. Buna tabii ki karşı çıkarlar. Sadece 11 ile bölgesel uygulansaydı IMF hiçbirÅŸey demezdi. Bu illerin altyapısı yok, enerji, yolu, suyu yok. Sınır ticaretini bitirmiÅŸsin. Bunun için yeni sistem diye getirdikleri çalışmıyor. Kurulan STM’de hiçbir iÅŸlem yapılamıyor, artık yeter.’İYÄ°CE SULANDIRDILAR: Siirt Ticaret ve Sanayi Odası BaÅŸkanı Güven Kuzu da Siirt’in TeÅŸvik Yasası’ndan bir fayda göremediÄŸini belirterek, ‘Yatırım için bize hiçbir baÅŸvuru olmadı. Zaten iller arası farklılıklar gözetilmedi, sektörel anlayış yok ÅŸimdi iyice sulandırılıyor ve il sayısı 49’a çıkıyor. Bir an önce bu anlayıştan vazgeçilmesi lazım’ iye konuÅŸtu. Böyle bir teÅŸvik sisteminin kimseye fayda asÄŸlamayacağını savunan Kuzu, ‘IMF çok haklı. Çünkü bu iÅŸ 11 il ile sınırlı kalmalıydı. Biz bu yasanın DoÄŸu ve GüneydoÄŸu’daki illerin kalkınmışlığına göre deÄŸiÅŸtirilmesini istiyoruz. Afyon ile Siirt’i bir tutmasınlar artık’ dedi.Adıyaman’ı OrtadoÄŸu’nun tekstil merkezi yapacağızDOÄžU’da TeÅŸvik Kanunu’ndan yeteri kadar yararlanan iller arasında yer alan Adıyaman halinden memnun. Adıyaman Sanayi ve Ticaret Odası BaÅŸkanı H.Ö.Zafer Ersoy, ‘Organize sanayimizde 30 fabrika inÅŸaatı sürüyor. Bir tanesi Sanko’nun yaptığı fabrika ki Avrupa’nın en büyük iplik fabrikası olacak ve 2 bin kiÅŸi istihdam edilecek. OrtadoÄŸu’ya ihracatı düşünen tekstil ve konfeksiyon firmalarını Adıyaman’a bekliyoruz. Ä°limizi OrtadoÄŸu’nun tekstil üretim merkezi moda üssü yapacağız’ dedi. Ersoy, IMF’nin teÅŸvik konusunda Türkiye’ye zorluk çıkarmasına anlam veremediÄŸini belirtti.Bölgesel ve sektörel olsa daha iyi olurduBATI’daki teÅŸvikli illerden Afyon’un Ticaret ve Sanayi Odası BaÅŸkanı Melih Yurter, DoÄŸu illerinin tepkisine hak verdi. Yurter, ‘TeÅŸvik Yasası baÅŸtan bölgesel ve sektörel olarak ele alınmalıydı. Böylece hem atıl yatırım hem de bölgesel yoÄŸunlaÅŸma engellenirdi. DoÄŸu’daki vilayetlere de yatırım giderdi’ dedi. Yurter Afyon’da organize sanayide yer kalmadığını yeni talepleri karşılayamadıklarını belirterek şöyle devam etti: ‘94 firma organize sanayide yer istedi, veremedik. Kütahya teÅŸvik kapsamına alınacakmış. Bizden alamayan oraya kayacak. EÄŸer kanun baÅŸtan itibaren bölgesel ve sektörel özellikleri gözetseydi çok daha verimli sonuç alınırdı. Mesela Afyon’da 600 mermer iÅŸletmesi var. TeÅŸvik geldi diye 60 tane daha kurulursa ötekilere karşı haksız rekabet olacak.’TeÅŸvikle Düzce’de depremi atlattıkEN Batı’daki teÅŸvikli il konumunda bulunan Düzce’de TeÅŸvik Kanunu çıktığından beri 250 firmanın resmi yatırım baÅŸvurusu yaptığı bildirildi. Düzce Ticaret ve Sanayi Odası BaÅŸkanı Ãœmit Özmen, ‘Hazine arazimiz bitti. EÄŸer yerimiz olsaydı 150 fabrika daha tahsis alırdı’ dedi. Yeni yatırımlarla 10 bin kiÅŸilik istihdam saÄŸlanıyor’ dedi. Özmen, Düzce’nin depremden sonra ekonomik olarak çok gerilediÄŸini ve teÅŸvik yasası sayesinde durumunu büyük ölçüde düzelttiÄŸini anlattı. Malatya’da 74 fabrika inÅŸaatı devam ediyorMALATYA Ticaret ve Sanayi Odası BaÅŸkanı Mücahit Fındıklı, TeÅŸvik Kanunu ile Malatya’da 2004 sonu itibariyle 3 bin 500 istihdam saÄŸlandığını açıkladı. Fındıklı, ‘2005’te de 5 bin kiÅŸi hedefleniyor. Ä°kinci organize sanayide 74 fabrikanın inÅŸaatı devam ediyor’ dedi. Fındıklı, ‘DoÄŸu ve GüneydoÄŸu’da birçok il teÅŸvik kapsamında olduÄŸu halde yatırım alamadı. Aslında IMF’nin endiÅŸe ettiÄŸi mali yük bu nedenle yok. Ayrıca, sanayileÅŸmede hamle yapacak illerin teÅŸvik kapsamına alınmasını da daha doÄŸru buluyoruz’ diye konuÅŸtu. TeÅŸvikli iller5084 Sayılı TeÅŸvik Kanunu ile KırÅŸehir, Sinop, Giresun, Amasya, UÅŸak, Malatya, Sivas, Tokat, Diyarbakır, Afyon, Batman, Erzincan, Osmaniye, Düzce, Çankırı, Siirt, Gümüşhane, Ordu, Erzurum, Batman, Bayburt, Åžanlıurfa, Mardin, Aksaray, Adıyaman, Kars, Van, IÄŸdır, Yozgat, Ardahan, Hakkari, Bingöl, Bitlis, Şırnak, MuÅŸ ve AÄŸrı illeri teÅŸvik kapsamına alınmıştı. Bu illerdeki yatırımlara, vergi, SSK Primi ve enerjide indirim saÄŸlanıyor. Ayrıca arsa tahsisi yapılıyor. Hükümetin son projesi ise bu kapsama Kilis, Tunceli, Kastamonu, NiÄŸde, KahramanmaraÅŸ, Çorum, Artvin, Kütahya, Trabzon, Rize, Elazığ, Karaman ve NevÅŸehir’i de alarak sayıyı 49’a çıkarmak.Â