Oluşturulma Tarihi: Nisan 03, 2009 00:00
Krizden çıkış için tüm gözlerin çevrildiği G-20 Zirvesi’nden IMF’ye 750 milyar dolarlık, ticaretin canlandırılması finansmanına da 250 milyar dolarlık destek kararı çıktı. Sonuç bildirgesinde, hedge fonları denetlemek ve küresel finansal sistemi izlemek için yeni bir denetleyici kurumun oluşturulmasına karar alındı, vergi cennetlerine akan paranın şeffaf hale getirilmesi istendi.
DÜNYANIN en gelişmiş 20 ekonomisinin liderlerinin küresel krizden çıkış yollarını bulmak için bir araya geldiği G-20 Zirvesi’nden Uluslararası Para Fonu’na (IMF) 750 milyar dolarlık, ticaretin canlandırılması finansmanına da 250 milyar dolarlık destek kararı çıktı. Toplantıda üzerinde konuşulmak üzere hazırlanan taslakta büyük hedge fonların kurallarını belirleyecek yeni bir regülatör kurum oluşturulması da gündeme geldi. Vergi cennetlerine akan paranın şeffaf hale getirilmesi talep edildi. İngiltere Başbakanı Gordon Brown, "Tüm bu adımlarla küresel ekonominin daha hızlı büyümesi sağlanacak" dedi.
Merkezde IMF var
Liderler toplantıya başlamadan önce ortaya çıkan taslaktaki maddeler şunlar oldu:
Büyük Hedge Fonların kurallarının belirlenmesi ve denetlenmesi için yeni bir kurum açılacak.
Uluslararası Para Fonu (IMF) kaynakları artırılması için 500 milyar
dolar para, 250 milyar dolar da Özel Çekim Hakkı (SDR) için ayrılacak. IMF kaynakları böylece 1 trilyon dolara çıkacak.
İhtiyaç duyması halinde IMF uluslararası piyasalara borçlanabilecek.
Dünyada ticaret akışının yeniden canlanması için Dünya Bankası’na 250 milyar dolarlık garanti verilecek. Bu kaynak, ticaret kredileri ve yatırım ajansları aracılığıyla kullandırılacak.
Büyümeyi sağlayacak derecede istikrarlı efor sağlanacak.
Vergi cennetlerine gönderilecek paranın akışında "şeffaflık" sağlanacak.
Banka ve şirketlerin üst düzey yöneticilerinin maaşı düzenlenecek, başarısızlık ödüllendirilmeyecek.
Korumacılık bitecek
Sonuç bildirisinde yer alan ticaret teşviği daha önce Dünya Bankası’nın önerdiği 50 milyar dolarlık paket gibi çalışacak. Analistlere göre, bu adım korumacılık tartışmalarının kızıştığı kriz döneminmde liderlerin ’iyi niyeti’ için önemli bir gösterge olarak kabul edilecek. Toplantı öncesinde de liderler arasında görüşülen ticaret desteğinin 100 milyar dolar seviyesinde olması bekleniyordu. Toplantıda IMF’nin
altın rezervi düşürerek daha fazla nakit sağlayabileceği konusu da tartışıldı.
İşbirliğine yanaşmayan cennete yaptırım geliyor
VERGİ cennetleri zirvenin en sıcak başlıklarından biri olmayı sürdürdü. İngiltere Hazine Bakan Yardımcısı Stephen Timms, "İşbirliğine uymayan vergi cennetleri yaptırımlara maruz kalacak. Anlaşma imzalamayan ülkelerin listesi yayınlanacak. Burada tartıştığımız konu denetim değil, zamanlama. Söz veriyorum. Dünyadaki o eski bankacılık dönemi kapandı" dedi. Avrupalı liderler zirvede Çin’in vergi paylaşım anlaşmalarına uymayan ülkelerle ilgili afişe planını bloke edeceği yönündeki endişelerini de paylaştı.
Washington’da somut bir adım atılmamıştı
FRANSA Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ve Almanya Başbakanı Angela Merkel’in Londra’daki G-20 zirvesinde, "Pratikte bir etkisi olmayan sonuçlar istemiyoruz. Dünyayı değiştirecek somut adımlar bekliyoruz" mesajının altında Aralık 2008’de Washington’da yapılan toplantında somut bir adım atılamamış olması yatıyor. ABD Başkanı George W. Bush’un ev sahipliğinde gerçekleştirilen G-20 zirvesi, aslında hedeflenen hiçbir sonuç çıkmadığı için büyük eleştiri almıştı. Yeni bir kapitalizm açılımı, dünya para sisteminde doların hakimiyetine son vermek, finansal sistemin hızlı bir şekilde onarılması gibi beklentilerle yapılan G-20 zirvesinde, bahsi geçen hiçbir konuda ilerleme sağlanamadı.
Liderler istekli mi
Zirveden çıkan ve ’niyet’ belirten sonuç bildirgesi çok ses getirse de somut bir plan çıkmaması bazı çevrelerce eleştirildi. G-20 liderlerinin küresel krizi çözmek için işbirliği yapmak konusunda ne derece istekli olduklarını önlamak için Londra’daki zirve bekleniyordu. Washington’da 6 maddelik bir yol haritası çıkarılmıştı. Buna göre:
Mali sistem reformdan geçirilecek ve kalkınma sağlanacak.
Mali sisteme güveni yeniden tesis edecek uygulamalar 31 Mart 2009’a kadar öncelikle devreye girecek.
G-20 Maliye Bakanları, öneri paketleri hazırlayacak.
Muhasebe kayıtları tam şeffaf ve uyumlu hale getirilecek.
Piyasalar güçlendirilecek, sistemle ilgili riskler azaltılacak ve şirketlerin yöneticilerinin maaşları gözden geçirilecek. Bu konularla maliye bakanları ilgilenecek.
IMF ve Dünya Bankası işleyişi hızlandırılarak görev alanları genişletilecek. Kalkınmakta olan ülkelerin IMF ve Dünya Bankası’nda görevleri daha geniş biçimde uygulamaya geçirilecek.
Yeni para önerisi bildiriye girmedi Rusya bozuldu
ZİRVE öncesine sorunların çözümü için diğer paritelere bağlı olmayan yeni bir para birimi oluşturulması fikrini ortaya atan Rusya’nın bu önerisi liderlerin üzerinde anlaşmaya vardığı sonuç bildirgesine girmedi. Rusya Devlet Başkanı Dmitry Medvedev, "Önümüzdeki aylarda para politikasının geliştirilmesi ve bir kurala oturtulması daha büyük önem kazanacak. Amacımız dolar gibi para birimlerine değer kaybettirmek değildi. Bu konu belki bugün değil ama ileriki dönemlerde IMF ile tartışılabilir" dedi.
Aile fotoğrafı çekilirken kayıp liderler krizi yaşandı
KÜRESEL ekonomik krize çözüm bulmak amacıyla düzenlenen G-20 zirvesinde, aile fotoğrafı çekilirken kayıp liderler krizi yaşandı. Geleneksel G-20 aile fotoğrafının çekimi, kayıp liderler yüzünden iki defa tekrarlanmak zorunda kaldı. ABD Başkanı Barack Obama ve diğer liderler biraraya gelip dünya basınına poz verdiler. Ancak Kanada Başbakanı Stephen Harper’ın bu fotoğraf karesinde eksik olduğu sonradan anlaşıldı ve iki saat sonra yeni bir çekim organize edildi. Bu defa ise İtalya Başbakanı Silvio Berlusconi ve Endonezya Devlet Başbakanı Susilo Bambang Yudhoyono bulunamayınca, poz vermek için sıraya geçen liderlerle birlikte fotoğraf çekildi. Organizatörler, üçüncü bir fotoğraf çekimi yapılmamasına karar verdi.
KİM NE DEDİ
Alistair Darling (İngiltere Maliye Bakanı): Geçtiğimiz haftalarda önemli boyutta ilerleme kaydettik. Bu çabaların sonucunda krizi aşmakta önemli rol oynayacak olan IMF gibi kuruluşların bundan böyle gerekli fona sahip olacağını biliyoruz.
Jose Manuel Barroso (AB Komisyonu Başkanı): G-20 toplantıları sonucunda istihdamı koruyacağımız ve artıracağımız konusunda ikna oldum. Korumacılık ve ekonomi milliyetçiliği aldatıcı cazibeler.
Silvio Berlusconi (İtalya Başbakanı): Bu kriz temelinde psikolojik. Bu nedenle devletlerin vatandaşlarını işlerini kaybetseler bile geride bırakılmaması için ikna etmeleri gerekiyor.
Peer Steinbrueck (Almanya Maliye Bakanı): Bence bizim İngiliz ve Amerikalılara hiçbir finansal piyasa veya hiçbir finansal ürün kuralsız olamayacağını söylüyor. Vergi cennetleri konusu gerçekten çok ciddi. Obama hükümeti Bush hükümetine oranla kurallar konusunda daha hassas çalışıyor.