Güncelleme Tarihi:
Gümrük Müsteşarlığı, son yıllarda yeniden artış gösteren hayali ihracat olaylarında, 7 farklı yöntemin kullanıldığını, en çok da ''sahte ihracat''a başvurulduğunu saptadı.
Gümrük Müsteşarı Nevzat Saygılıoğlu tarafından hazırlatılan hayali ihracat raporunda, bu tür ihracatta hangi yöntemlerin kullanıldığı, karapara aklamak amacıyla nasıl hayali ihracat yapıldığı, sahte fatura, kaşe, mühür ve imzayla düzenlenen gümrük çıkış beyannameleri ile KDV iadesi almak için nelere başvurulduğu detaylı şekilde yeraldı.
Kullanılan 7 yöntem
Gümrük Müsteşarlığı'nın raporunda hayali ihracat yöntemleri 7 başlık altında toplandı. Buna göre Türkiye'de hayali ihracatta şu metodlara başvuruluyor:
Sahte ihracat: Son yıllarda en çok karşılaşılan hayali ihracat metodu. Bu yöntemde hiçbir mal akışı ve mal teslimi, dolayısıyla gerçekleştirilen bir ihracat bulunmuyor. Belge üzerinde sanki mal teslimi yapılmış, mal ihraç edilmiş gibi gözüküyor. KDV iadesi talebi ile yapıldığı iddia edilen ihracata yönelik kullanılan belge, imza ve kaşelerin tamamı sahte.
Türkiye'de ikamet etmeyenlere döviz karşılığı yapılan işlemler: Türkiye'de ikamet etmeyen yolcuların satın alarak yurt dışına çıkardıkları malların teslimi anında tahsil edilen KDV iade ediliyor.
Bu uygulama özellikle satılan malın kıymetinin gerçek değerinden fazla gösterilerek gerekenden fazla KDV iadesi alınması, gerçekte mal satışı veya ülkeden mal çıkışı olmaksızın sahte fatura düzenleyip, bu faturayı onaylatmak suretiyle eşyanın satılmış veya yurtdışına çıkarılmış gösterilerek haksız KDV iadesi alınması yoluyla suiistimal ediliyor.
Ticari değeri olmayan mal ihracı: Daha çok tekstilde kullanılıyor. Buna göre takım elbise, pantalon, gömlek vb olarak beyanedilen eşya yerine kumaş kırpıntıları ihraç ediliyor. Gümrük görevliside buna katkıda bulunuyor.
Fiyat şişirmek: Malın fiyatını yüksek göstermek suretiyle malın gerçek kıymetine göre alınması gereken KDV iadesinden daha yüksek bir iade elde edilmesi amaçlanıyor. Bu yöntemde genellikle kalite yönünden düşük mallar kullanılıyor.
Miktarı yüksek göstermek: 2 şekilde yapılıyor. İhracat aşamasında gümrük idaresine sunulan malın miktarını beyannamede yüksek göstermek veya ihracat gerçekleştikten sonra beyannamede kayıtlı bulunan miktar üzerinde tahrifat yaparak miktarı yükseltmek.
Malı farklı göstermek: Özellikle temel gıda maddeleri ve tarım ürünlerinin ihracında rastlanıyor. Örneğin fındık normal olarak yüzde 8 KDV oranına tabi olmasına karşılık, işlenmiş olarak satıldığında yüzde 17 KDV'ye tabi bulunuyor. İhraç esnasında hiç dokunulmadığı halde işlenmiş gösterilen fındıktan haksız olarak yüzde 9 fazla KDV iadesi alınıyor.
Dahilde işleme rejimi: Bu da 2 şekilde gerçekleştiriliyor. İlk yöntem şeker, un ve ayçiçeği yağı ihracatına yönelik olanlarda görülüyor. Şeker fabrikalarından düşük fiyatla alınan şeker, yerli piyasaya sürülüyor, hayali belge ile paketlenerek, ihraç edilmiş gösteriliyor.
İkinci yöntemde, örneğin kaliteli İngiliz kumaşı bu rejim kapsamında getirilerek iç piyasaya sürülüyor, bunun yerine düşük kaliteli yerli kumaştan yapılmış elbiseler ihraç ediliyor.
Karapara aklama
Gümrük Müsteşarlığı raporunda, hayali ihracat işlemlerinde izlenen yollar da grafiklerle gösterildi. Bu grafiklerde karapa aklamak amacıyla, sahte fatura, kaşe, mühür ve imzayla düzenlenen gümrük çıkış beyannamesiyle, dahilde işleme rejimi altında ve KDV iadesi almak için nasıl hayali ihracat yapıldığı ve burada hangi yolların izlendiği detaylı biçimde ortaya kondu.