Havada Swissair ÅŸoku

ABD'deki terör saldırısının Avrupa'daki ilk büyük kurbanı, dünyanın en güvenli havayolu ÅŸirketlerinden Swissair oldu. Åžirket dün tüm seferlerini durdurdu.ABD'de yaÅŸanan terör, Swissair'a ‘motor durdurttu’. Önceki gün, iÅŸtiraki olan Crossair'i bankalara devreden, Balair'i kapatan ÅŸirket dün tüm uçuÅŸlarını süresiz durdurdu. Swissair uçakları, dün borçlarından dolayı indikleri havaalanlarında yakıt alamadı, bazı uçaklara el kondu.ABD'ye yönelik terörist saldırılarda büyük yara alan dünya sivil havacılık sektörü, teröre bir kurban daha veriyor. Önceki gün, iÅŸtiraki olan Crossair'i bankalara devreden, Balair'i ise kapatan Swissair, dün bütün uçuÅŸlarını süresiz olarak durdurdu. Borçlarından dolayı bir çok firmadan yakıt alamayan Swissair uçakları, yolcularını bıraktıktan sonra seferleri iptal edilerek bulundukları havalimanlarında apronun bir kenarına çekildi. Bazı havaalanlarında ise borçlarından dolayı Swissair uçaklarına el konuldu. Bu geliÅŸmeler üzerine ÅŸirketin borsadaki iÅŸlemleri de durduruldu.Amerika'da JFK Havalimanı'nda kalkıştan sonra düşen MD-11 uçağının yaptığı kazadan sonra bir türlü belini doÄŸrultamayan Swissair yeniden hamle için birbiri ardına çeÅŸitli havayolu ÅŸirketlerinin hisselerini satın aldı. Belçikalı havayolu ÅŸirketi Sabena, Avusturya Havayolları, Fransa'da tarifesiz sefer yapan Balair, AOM, Alman LTU ÅŸirketlerinden hisse alan Swissair'in portföyünde ayrıca bölgesel uçuÅŸlar yapan Crossair da bulunuyordu. Hızlı hisse alımı ve çok hızlı büyüme havayolu sektörünün son yıllarda karşılaÅŸtığı ekonomik krize denk geldi. Yakıt fiyatlarındaki artış ve yolcu sayısındaki düşüşün ardından Amerika'daki terör olayı patlak verdi. Bankalarla başı dertte olan Swissair, yönetim deÄŸiÅŸtirmesine raÄŸmen terörle gelen büyük krizde büyüyen sorunların içinden çıkamadı.Swissair'in uçuÅŸlarını durdurmasını dün Reuters piyasalara şöyle duyurdu: ‘‘Nakit sıkıntısındaki Ä°sviçre Havayolları ÅŸirketi Swissair bütün uçuÅŸlarını durdurduÄŸunu ve faaliyetlerine devam etmek amacıyla gerekli taze likitideyi saÄŸlamak için bankalarla acil görüşmeler yaptığını açıkladı.’’SABENA PARASINI Ä°STÄ°YORUlusal Havayolu ÅŸirketi Sabena'yı Swissair'e satan, ancak parasını tahsil edemeyen Belçika hükümeti bir açıklama yaparak Swissair'e karşı yasal yollara baÅŸvurabileceÄŸini açıkladı. Sabena geçen temmuz ayında Swissair'den ödemeler konusunda söz almış ancak Sabena'ya verilen söz yerine getirilmemiÅŸti. Swissair sözcüsü Patrick Gendrin, Swissair'in 11 Eylül tarihinde ABD'ye yönelik olarak gerçekleÅŸtirilen terörist saldırılardan olumsuz yönde etkilendiÄŸini ve bu saldırıların ÅŸirkete maliyetinin yıl sonuna kadar 1.9 ile 2.3 milyar dolar arasında olacağını söyledi.Swissair'in hisselerinin yüzde 70'ini devir alan 2 büyük Ä°sviçre Bankası Credit Suisse ve UBS'in hisseleri dün Zürih borsasında düştü. Bankaların Swissair'e desteÄŸi sadece hisse senedi satın almakla kalmıyor aynı zamanda bankalar Swissair'e 154 milyon dolar kredi saÄŸlıyordu. Swissair'in uçuÅŸlarına devam etmesi için Ä°sviçre kabinesi de destek vermiÅŸti. Kabine savaÅŸ nedeniyle ortaya çıkan zararları karşılayacağını garanti etmiÅŸti. Swissair uçaklarının dün uçamamasının bir nedeni olarak ÅŸirkete bankerlerin saÄŸlayacağı paraların ödenmemesi gösterildi. BP'nin bu nedenle Swissair uçaklarına yakıt vermediÄŸi belirtildi.UÇAKLARA EL KONDULondra Heathrow havaalanında ise Swissair uçaklarına el konmasının nedeni ÅŸirketin havayolları yer hizmeti veren BAA'ya olan 300 bin sterlinlik borç gösterildi. Swissair yetkilileri ÅŸirketi kurtarma planında bazı aksaklıklar ortaya çıktığını ve aksaklıkların hafta sonunda giderileceÄŸini umduklarını söylediler. Bu arada Swissair hisselerinin borsada alınıp satılması durduruldu. Swissair hisseler konusunda görüşünü açıklayan bir Merill Lynch yetkilisi, hisseler için ‘‘deÄŸersiz’’ tanımını yaptı.Swissair, HavaÅŸ ve UsaÅŸ'ın da ortağıSwissair'in oluÅŸturduÄŸu grup havayolu ÅŸirketi Swissair, Crossair, Balair, Flight Lease, Swissport, SR Technics, Atraxis, Avireal, Protaxi, Prohotel, Swisscargo, Cargologic, Gategourme, Rail Gourme gibi havayolu, bakım, ikram, kargo, finansal kiralama konularında faaliyet gösteren ÅŸirketleri bulunuyor. Gategourme adlı kuruluÅŸunun çatısı altında Türkiye'de THY'ye de ikram hizmeti veren UsaÅŸ yer alıyor. Ayrıca Swissport ÅŸirketi de yine Türkiye'de yer hizmetleri veren HavaÅŸ'ın ortağı konumunda. Sıkıntının Türkiye'deki ÅŸirketleri de etkilediÄŸi belirtilirken, HavaÅŸ ve UsaÅŸ dün konuyla ilgili bir açıklama yapmaktan kaçındı.Filosunda 132 uçak varÄ°sviçre Havayolları ÅŸirketi Swissair Grubuna 75'i Swissair, 53'ü Crossair ve 4'ü de BalAir'a ait toplam 132 uçağı bulunuyor. Bir süre önce başını Swissair'in çektiÄŸi Qualiflyer Grubu'ndan aralarında THY'nin de bulunduÄŸu bir çok havayolu ÅŸirketi ayrılmıştı. Qualiflyer'daki baÅŸarısızlıkta Swissair yönetimini lider olma isteÄŸinden kaynaklanmıştı. THY: YaÅŸadığımız kriz derinleÅŸiyorSwissair, iflas noktasına gelirken, THY Genel Müdürü Yusuf Bolayırlı da, dün Reuters'a yaptığı açıklamada, zaten derin bir kriz yaÅŸayan THY'nin ABD'ye yapılan saldırı sonrasında daha derin bir krize sürüklendiÄŸini söyledi. 11 Eylül'deki saldırılar sonrasında THY'nin hedeflerinde revizyon yapmaya baÅŸladığını belirten Bolayırlı, ABD'nin Afganistan'a saldırması halinde de yeni bir revizyonun gerekeceÄŸine iÅŸaret etti. Bolayırlı, iç hatlarda 11 Eylül öncesinde geçen yıla oranla yaÅŸanan yüzde 20'lik yolcu düşüşünün, bugünlerde yüzde 28'e kadar çıktığını, dış hatlarda ise 11 Eylül öncesi yüzde 6-7 olan gerilemenin, yüzde 15-16'ya yükseldiÄŸini sözlerine ekledi.Â