Hangi ampulu almalısınız

AMERİKALI Thomas Edison 1878–1879 yıllarında, o zamana göre uzun dayanan (yaklaşık 12–13 saat) ampulleri yapmıştı. Ampullerinde kullandıkları tel ise kömürleşmiş pamuk lifiydi. Yani karbon elementiydi. O günden bu güne ampuller o kadar gelişti ki... Teknoloji sayesinde artık 40 bin saatten fazla kullanılabilen ampuller var.

Günümüzde ampulleri temel olarak sıralamamız gerekirse, geleneksel ampul (akkor) ki bu ampullerin üretimi yasaklandı, tasarruflu ampul, halojen ampul ve LED ampul diyebiliriz. Geleneksel ampulleri hatırlarsınız 100’lük, 60’lık, 40’lık diye adlandırır, ışık ihtiyacına göre alır kullanırdık. Ampul çeşidinin artmasıyla işimiz zorlaştı. Bugün ampul almaya gittiğinizde kutuların üzerinde bir sürü rakam ve harf görüyorsunuz. Peki ama hangi ampulu almalısınız? Hangi ampul ne kadar ışık verir? Hepsinden önemlisi hangi ampul ile gerçekten tasarruf sağlarsınız? İşte bu haftanın konusu da bu...

Öncelikle şunu söylemeliyim. Teknolojinin geldiği nokta, rekabetin getirdiği fiyatları göz önüne alınırsa bundan sonra ampul alacaksanız istikametiniz LED ampul olmalı. Bunu niye söylüyorum. Çünkü piyasada zaten akkor ampul bulmak artık mümkün değil. Halojen ampullerin fiyatları ucuz ancak aradaki fiyat farkı LED ampulden elde edeceğiniz tasarrufla kısa sürede kalkacaktır. Bunu fatura örnekleriyle anlatmaya çalışacağım. Son olarak piyasada tasarruflu ampul adı altında satılan ve LED teknolojisinden önceye ait ampuller de fiyat fayda bakımından geride kalmış durumda. Özetle tasarruflu ampulün adına aldanmayıp aslında LED ampul almak size daha fazla tasarruf sağlayacaktır.

FİYAT FARKI KALKTI

LED yani “Light Emitting Diode” anlamına gelen bu teknoloji şu anda televizyondan otomotiv sektörüne kadar birçok alanda aydınlatmada kullanılıyor. Daha az enerji harcamasıyla öne çıkan LED teknolojisinin en sık kullanılmaya başlandığı alanların başında evler var. Bunun sebebi ise geleneksel akkor ampullere göre neredeyse 10 kat daha az enerji harcaması. Ancak buna rağmen tüketiciler, LED ampulleri fiyatlarından dolayı tercih etmiyordu. Ancak bu dönem de bitti. 2013 yılında tanesi 20 TL olan LED ampullerin fiyatları aydınlatma kapasitesi düşük ürünlerde neredeyse yüzde 80 düştü. Piyasada 4 liraya bile LED ampul bulmak mümkün.

5 yıl toplamında 126 Kw’lık enerji harcayan 6.9 W’lık bir LED ampule karışılık aynı aydınlatma gücündeki bir akkor ampul 1095 Kw, tasarruflu ampul ise 256 Kw enerji harcıyor. LED ampullerin günlük 10 saatlik ortalamayla kullanılması, tüketicilere 5 yılın sonunda ampul fiyatı dahil yaklaşık 75 TL’ye mal oluyor. Bu rakam tasarruflu ampullerde 5 ampulluk kullanımla 187 TL’ye akkor da ise 25 ampulle 519.5 liraya uzanıyor.

LED AMPUL ALIRKEN DİKKAT EDİLECEK NOKTALAR

Watt (W): LED ampul alırken en çok dikkat edilmesi gereken konuların başında ışığın gücü geliyor. Işık gücü kutularda ‘Watt’ (W) ile ifade ediliyor. LED ampullerin kutularında genellikle bir karşılaştırma şemasına yer veriliyor. Bu şemada LED ampul ile eski tip geleneksel ampuller karşılaştırılıyor. Bu karşılaştırmanın en büyük sebebi LED ampullerin daha az güce ihtiyaç duyarak geleneksel modeller kadar aydınlatma sağlayabilmesi. Örneğin; geleneksel modellerde 50 Watt’lık bir ampulün eş değeri LED’lerde 5 Watt’a denk geliyor. Daha güçlü aydınlatma isteyenler ise 60 Watt’a denk gelen 8 Watt’lık LED modelleri tercih edebiliyor.

Işığın rengi: Renk sıcaklığı anlamına gelen ‘Kelvin’ kelimesinin kısaltması olan ‘K’ harfi, ışığın rengini belirtiyor. LED ampul kutularının üzerinde 4 basamaklı rakamlar var. Ev ve ofis kullanımları için genellikle 2 seçenek sunuluyor. Bu seçeneklerden biri ‘6500K’ ile belirtilen beyaz ışık. Diğeri ise ‘2700K’ ile gösterilen sarı ışık. Başka bir deyişle ‘K’ harfinin yanındaki rakam büyüdükçe ışık beyaza, küçüldükçe ise sarıya doğru gidiyor.

Enerji sınıfı: LED ampuller, geleneksel ampullere göre yüzde 90’a varan tasarruflar sağlayabiliyor. Ancak LED modellerden tasarruf konusunda en üst performansı alabilmek için enerji sınıfı kriteri ön plana çıkıyor. Şu anda raflarda yer alan LED ampullerde ‘A+’ veya ‘A++’ enerji sınıfı etiketleri yer alıyor. Dolayısıyla A++ enerji etiketine sahip olan LED ampul modellerinden tasarruf için en üst performans alınabiliyor.

Duy çeşidi: Özellikle internetten LED ampul satın alırken dikkat etmeniz gereken önemli nokta ise duy çeşidi. Yani ampulün monte edileceği yuva. Duy çeşitleri LED ampul kutularında ‘E’ harfinin yanında iki rakamla belirtiliyor. Şu anda raflarda yer alan modellerde iki farklı seçenek öne çıkıyor. Bunlardan biri ‘E40’ ve diğeri ise ‘E27’. En yaygın kullanılan model E27. Şu anda evlerimizde olan ve yuva genişliği 1 TL’lik bozuk para büyüklüğünde duylar için E27 ampulleri tercih etmek gerekiyor. Duy genişliği daha ince ise ‘E40’ tercih edilmeli.

Mum ışığı gücü: LED ampul kutularında yer alan diğer bir bilgi ise daha çok geleneksel modellerdeki ışık gücünü belirtmek için kullanılan mum (lumen) kelimesi. Bu ölçü birimi, kutularında üzerinde 2 rakamdan sonra gelen ‘lm’ ile belirtiliyor. Örneğin; 9 Watt gücünde bir LED ampul aldığınızda bu modelin mum olarak gücü ‘806lm’ olarak belirtiliyor. Eğer 11 Watt’lık bir model tercih ederseniz, bu modelin mum karşılığı ‘990lm’ oluyor.

Kullanım ömrü: LED ampullerin çalışması süresi yani ömrü, geleneksel modellere göre çok daha yüksek. LED ampullerin kullanım ömrü ürünlerin kutularında belirtilenler arasında. LED ampuller farklı kalitelerde üretiliyor. Kalitesine göre LED ampullerin kullanım ömrü 10 bin saat ile 25 bin saat arasında değişiyor. Başka bir deyişle 10 saat ömre sahip olan bir LED ampul, günde 6 saat kullanıma yaklaşık 7 yıl kullanılabiliyor. Geleneksel ampullerin ömrü ise 1000 saat civarında yer alıyor. Bu da günde 6 saatlik kullanımla geleneksek ampullerin yaklaşık 1 yıllık ömre sahip olduğunu gösteriyor.