Hamsinin fiyat yolculuğu
Güncelleme Tarihi:
Karadeniz’de 1 aylık aranın ardından getirilen ek tedbirlerle yeniden başlayan hamsi avı sürüyor. Balıkçıların gece başlayan ve günlerce deniz üzerinde süren zorlu maratonunda avlanan kasa kasa hamsiler tezgâhlarda yerini alıyor. Hamsi avlandığı bölgeden nakledildiği illere olan uzaklığa göre tezgâhlarda 3 katını bulan fiyatlarla satılıyor. Hamsinin kilosu Rize’de 20, Trabzon’da 25, Samsun’da 30, İstanbul’da ise 40 ile 50 TL’ye satılıyor.
Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü’nce, Karadeniz’in büyük bir bölümünde avlanan hamsi balıklarında yasal avlanabilir boy uzunluğu olan 9 santimin altında ve et verimlerinin de düşük olduğu tespit edilmesi üzerine yasaklanan hamsi avı getirilen ek tedbirlerle 1 ay aranın ardından yeniden başladı. Balıkçılar, ‘Vira bismillah’ diyerek ağlarını hamsi için Karadeniz’in bereketli sularına bıraktı. Karadenizli balıkçılar av için zorlu bir mesai yapıyor. Gün batımına yakın teknelerle denize açılan balıkçılar, gece radardan sürüleri takip ediyor. Hamsi sürülerinin radarda belirmesi ile harekete geçen balıkçılar, ağları sessizce denize bırakıyor. Balıkçılar, sabaha karşı kasa kasa hamsiyle kıyıya dönüyor.
FIRTINA ETKİLEDİ
Karadeniz´de görevlilerin nezaretinde avlanan hamsiler, kıyıda belirlenen noktalardan karaya çıkarılıyor. Yasağın sona ermesiyle avlanan hamsiler, balıkçı tezgâhlarındaki yerini aldı. Hamsi avlandığı bölgeden nakledildiği illerin uzaklığına göre 3 katını bulan fiyatlarda tezgâhlarda yerini alıyor. Son günlerde Karadeniz’deki fırtına nedeniyle sınırlı avlanabilen hamsinin kilosu Rize’de 20, Trabzon’da 25, Samsun’da 30, İstanbul’da ise 40 ile 50 TL’ye satılıyor.
1 TON MAZOT GİDİYOR
‘Pala Mustafa’ teknesinin kaptanı Mustafa Kuru, 15 TL’ye satılan hamsinin kendilerine maliyetinin 5 TL olduğunu belirterek, “Günlük 1 tonu aşkın mazot harcıyoruz, 25- 30 personel çalıştırıyoruz, bunun maliyeti var. Bu teknenin bana aylık maliyeti 500 bin lira. Benim bu maliyeti denizden çıkarmam lazım. Çıkaramazsam 2´nci ay denize açılamam. Bu 500 bin liralık masrafı 5- 10 liraya mal ettiğimiz hamsiden çıkaracağız” dedi.
YÜZDE 10 KOMİSYON
Balık toptancısı Adem Duman da, “Balıklar tutulur bize gönderilir, bizde satarız. Yüzde 10 komisyonumuzu alırız. Fiyatı, balığın çokluğu ya da azlığı belirler. Az olduğu zamanlarda bazen balığın fiyatını belirlemek için müzayede yaparız. Belirli bir fiyat bulunur ve satışı yapılır” şeklinde konuştu. Balık toptancısı Sami Öz ise “Kasalanan balıklar ülkenin dört bir yanına sevk edilir. Toptancılar balığın satışını yaptıktan sonra perakende satış için tezgâhlara gider. Satıcı gelir toptan haline, tezgâhında satmak istediği balığı seçer. Tezgâhına koyar. Biz komisyonla satışımızı yaparız. Teknenin tuttuğu balığı satar, yüzde on komisyon alırız. 50 lira ise 5 lirasını alır 45 lirasını tekneye veririz” dedi.
FİYATI MESAFE BELİRLİYOR
Tezgâhta balık satan Cemal Yavuzer, “Balık fiyatlarını azlığı ya da çokluğu belirliyor, çok olduğunda fiyatlar ucuz, az olduğunda ise pahalı oluyor. Komisyoncular vasıtasıyla olduğu için balık halka 1´inci elden gelmiyor. Bu da fiyatlara yansıyor. Bugün denizde hamsi bol olduysa mesela 5 liraya mal edilen hamsi tezgâhta 7.5- 10 lira olabilir. Denizden çıkıp tezgâha gelene kadar balığın fiyatı mesafeye göre artar. Dükkanı maliyetleri işçi maliyetleri de fiyatı artırıyor” diye konuştu.
KİRA VE ÇALIŞAN MALİYETİ ETKİLİYOR
Balık satıcısı Terim Köroğlu, “Fiyatlar ülkede balığa rağbet olmasından dolayı yüksek. Kayık, balığı tutuyor, komisyoncuya veriyor, komisyoncunun nakliye maliyeti, bizim burada kira, çalışan ücretleri eklenerek fiyatlar ortaya çıkıyor. Balık çok olduğunda ucuz, az olduğunda ise pahalı olarak satılır” ifadelerini kullandı. Balık alan Fatma Salfur ise, “Balık yemeye özen gösteriyoruz ama fiyatlar çok yüksek. Balık olmadığı için fiyatlar çok yüksek oluyor” dedi.
