Halkbank’ın risk listesinde Yiğit ve Demirel de var

Genel Müdür Yenal Ansen, ‘‘hiçbir usulsüzlüğüm yok’’ savunması yaparken, Halkbank'ın riskli kredi müşterileri arasında Korkmaz Yiğit ile Yahya Murat Demirel'in olduğu belirlendi. Halkbank'ın Yiğit'ten 12.8 milyon dolar, Demirel'in şirketlerinden de 14.8 trilyon lira riskli alacağı bulunuyor.

TÜRKİYE Halk Bankası'nın riskli kredileri arasında DGM'de sorgusu süren ve kasete kaydettirdiği açıklamaları ile ‘deprem’ yaratan işadamı Kormaz Yiğit'e verilen 12.8 milyon dolarlık döviz kredilerinin de bulunduğu ortaya çıktı. Halk Bankası'nın, bu krediyi Yiğit'e olumsuz ‘banka istihbarat’ raporlarına rağmen verdiği, Hazine Bankalar Yeminli Murakıplarınca düzenlenen raporlarla belgelendi.

DYP Genel Başkanı Tansu Çiller'in başbakanlığı ve başbakan yardımcılığı döneminde açılan ‘siyasi bağlantılı’ ve ‘riskli’ Halk Bankası kredileri o döneme ilişkin soruşturma raporlarıyla bir bir ortaya dökülmeye başlandı. Bankanın 1993-97 döneminde kullandırdığı, çoğu ‘batık ya da riskli’ kredi miktarının yaklaşık 50 trilyon civarında olduğu belirlendi.

Hazine Yeminli Murakıplarının, Halkbank'ın hesaplarına ilişkin inceleme raporları, usulsüzlük ve görevi kötüye kullanma örnekleri ile dolu. Murakıplarca rapor edilen, Halkbank'tan olumsuz istihbarat raporlarına rağmen verilen ‘riskli krediler’in bir bölümü şöyle: Eski bakan DYP'li Ufuk Söylemez'e yakınlığıyla tanınan Tuta Petrolculuk sahibi Ahmet Erdoğan'a 390 milyar. Banka, Ege Bölgesi Sanayi Odası'nın DYP'li eski Başkanı Atıl Akkan'ın 150 bin lira sermayeli Demok Kimya şirketine 493 milyar lira. Akkan'a açılan bu kredi Hazine murakıp raporunda ‘ekonomik intihar’ olarak nitelendi.

YAHYA MURAT DEMİREL

Şevket Demirel ile oğlu Yahya Murat Demirel'in Dempanel Entegre Orman Ürünleri şirketine 6 trilyon 163 milyar, Dempa Orman Ürünlerine 5 trilyon 579 milyar, Era Finansal Kiralama Şirketine 1 trilyon 379 milyar lira. Bunların toplamı 14 trilyon 823 trilyon lirayı buluyor. Bu miktar, Halk Bankası'nın döviz garantili kredilerinin yüzde 11.2'sine tekabül ediyor.

Demirel'lere kredi verilmesini olumsuz istihbarat raporları da engel olamadı. Demirel'lerin her 100 liralık özkaynakları karşılığı 11 bin 855 lira borçlarına rağmen kredi açıldığı vurgulanıyor.

DEMİR FİNANS

Halkbank, en büyük kredilerden birini de, Özer Çiller'e yakın olan Demirbank'ın sahibi Halit Cıngıllıoğlu'nun Demir Finans Şirketi'ne 4 trilyon 377 milyar lira kredi açıldı. Bu kredilerden, geçen yıl Eylül ayı itibariyle takibe alınanların, yani batık kredilerin miktarı 12 trilyon 940 milyar lira.

Rapordaki riskli krediler arasında Prof. Dr. Mehmet Haberal'a Başkent Üniversitesi için verilen 4 trilyon 684 milyar lira da var.

İstanbul'un ünlü firmalarından Örsa Tekstil Grubu'na da 4.281 trilyon riskli kredi açıldı. Örsa'nın ardından DYP Genel Başkanı Tansu Çiller'in Sankim şirketinden ortakları olan Sümer Tont, Müfit Dikmen, İbrahim Topuz ve Büşra Müftüoğlu'na ait olan Seracılık Bahçecilik ve Hazır Gıda'ya açılan kredi miktarı ise 15 milyon dolar. Halkbank'ın icraya verdiği Has Holding'in alt kuruluşu olduğu da vurgulanan raporda, bu firmaya 15 milyon dolar (4.3 trilyon lira) kredi açılmasını da görevi kötüye kullanmakla açıklanıyor.

Orhan Özcanlı'ya 1 trilyon

BANKALAR Yeminli Murakıplarının raporlarına göre, Halkbank'tan Ahmet Özal'dan Artı Yayıncılık'ı satın alarak dikkatleri çeken Yaşam Yayıncılık'a da 2 trilyon 409 milyar lira kredi açıldı. Bu firmanın sahibi ise DYP'ye yakınlığı ile bilinen Hasan Basri Uğurlu. Kredinin, Halkbank'ın, Uğurlu'ya ait Sarısakal Tarım Ürünleri'ne 6 milyon dolarlık borcundan ötürü icra takibi başlatmasına rağmen verildiği saptandı. Mehmet Uncular Grubuna da 2 trilyon 160 trilyon liralık kredi açıldı.

1997'de turizm piyasasında büyük bir paniğe neden olan Tursem'e ise, istihbarat raporlarında belirtilen yüksek borçlarına karşın, 1996'da ilk kredi açıldı. Tursem'e, Eylül 1997 itibariyle 1.427 milyar lira verildi.

Diyarbakır'lı Mustafa Akyıl'ın Akyıl Grubu'na 1 trilyon 316 milyar lira sorunlu kredi açıldı. Çiller'lere yakın, Öncü Gazetesi ile BTV'yi finanse ettiği bilinen Ankara Sevgi Hastanesi sahibi Orhan Özcanlı'ya da 1.39 trilyon lira kredi açıldı.

Halkbank tarafından Celal Aras'a ait Aras Kargo'ya 200 milyar, Ufuk Söylemez'e yakınlığı ile tanınan Ankara'daki Tuta Petrolculuk'un sahibi Ahmet Erdoğan'a da 390 milyar lira riskli kredi açıldı.

Riskli krediler arasında TBMM Genel Kurul Salonu ile ilgili iddialar çerçevesinde gündeme gelen Nurol Grubu'na bağlı FMC Nurol'a 1 trilyon 728 milyar, dönemin DYP Genel Başkan Yardımcısı Hasan Peker'e ait Uncular Besin Sanayi'ne 2.5 trilyon lira da bulunuyor.