‘Halk tipi Fiat’ın babası öldü

Türkiye'de Murat 124 adıyla üretilen Fiat 124'ü piyasaya süren, Fiat'ın onursal baÅŸkanı Giovanni Agnelli 81 yaşında öldü.Ä°talyan otomotiv endüstrisinin efsanevi ismi, Fiat'ın Onursal BaÅŸkanı Giovanni Agnelli, 81 yaşında prostat kanserine yenildi. Agnelli, 45 yaşında başına geçtiÄŸi Fiat'ı, halk tipi otomobil de üreten bir kuruluÅŸ haline getirerek, büyük bir baÅŸarıya imza atmıştı.Ä°talyan otomotiv devi Fiat'ın Onursal BaÅŸkanı Giovanni Agnelli, dün Torino'da öldü. 81 yaşındaki Agnelli, bir süredir ABD'de prostat kanseri tedavisi görüyordu. Fiat'tan yapılan açıklamada Agnelli'nin evinde öldüğü, cenaze tarihinin daha sonra duyurulacağı belirtildi.Ä°talya'nın en önemli sanayicisi olarak kabul edilen Giovanni Agnelli 1922 yılında Torino'da doÄŸmuÅŸ küçük yaÅŸlardan itibaren ailesinin ÅŸirketi Fiat'ta çalışmaya baÅŸlamıştı. 45 yaşında Fiat'ın başına geçtiÄŸi zaman ilk iÅŸi halk tipi bir otomobil üretmek oldu. Fiat, o tarihe kadar lüks ve pahalı araçlar üretin bir firma olarak biliniyordu. Fiat 1100 R marka otomobil dört kapısıyla Ä°talyan ailelerinin simgesi haline geldi. Ardından Türkiye'de Murat 124 adıyla üretilen Fiat 124'ün piyasaya sürülmesini istedi. Fiat 124 çok ekonomik bir araç olduÄŸu için yıllarca Ä°talyanların sevgilisi haline geldi. Agnelli, Fiat 124 ile otomotiv sektöründe az rastlanır bir baÅŸarıya imzasını attı.KRÄ°ZLÄ° MÄ°RAS BIRAKTIKüreselleÅŸmenin düğmesine basan iÅŸ adamı olarak Amerikan siyasetinin saygı duyduÄŸu, hukuk okuduÄŸu için ‘‘Avukat’’ lakabı ile tanınan Agnelli Fiat'ta yarattığı baÅŸarılı dönemler, öldüğü günlere dek sürmedi. Giovanni Agnelli, arkasında miras kadar bol sorun bıraktı.Dünya otomotiv piyasasındaki geliÅŸmelere ayak uyduramayan Fiat'ta 1993 yılında baÅŸlayan sorunlar 1996 yılında Yürütme Kurulu BaÅŸkanı Cesare Romiti'nin de başını yemiÅŸ, ÅŸirketi krizden kurtaramayan Romiti görevinden ayrılmıştı. 2001 yılında yeniden yapılanma kararı alan Fiat bu kararı uygulamakta zorluk çekmiÅŸ, 2002 Haziran ayında Fiat Yürütme kurulu BaÅŸkanı Paolo Canteralla'da istifa etmiÅŸti. 2002 yılında net zararı 2 milyar dolar olan Fiat finansal sıkıntısını gidermek için bankalarla 3 milyar dolarlık bir kredi anlaÅŸması imzalamış, 8 bin 100 işçisini iÅŸten çıkartmıştı.Giovanni Agnelli, son Fiat krizini hasta yatağından izlemeye çalıştı. Prostat kanserine yakalanmıştı. Tedavi için ABD'ye gidip gelirken sendikalarla Fiat yönetiminin iÅŸ görüşmeleri için arabuluculuk yapmaya çalışıyordu. Dün Fiat otomobil fabrikalarındaki yüzde 30'luk hissesini torununa devredecekti.GM ORTAKLIÄžI Fiat otomotiv hisselerinin yüzde 20'sini General Motors'a (GM) satmak zorunda kalan Agnelli, 2004 yılına kadar hisselerin geri kalan bölümünü de GM'e satmayı taahhüd etmiÅŸ, ancak sendikalar ve Ä°talyan Hükümeti bu karara karşı çıkmıştı. Koç’la ortakFerrari, Alfa Romeo, Maseratti, Lancia gibi prestij markalara sahip olan Fiat, Koç Grubunun ÅŸirketi TofaÅŸ'la ortak olarak 1969 yılında beri Türkiye'de faaliyette bulunuyor.TofaÅŸ'la 1969 yılında anlaÅŸma imzalayan ve 1971 yılında Murat 124 modeli otomobili üreten Fiat daha sonra Murat 131 serisi üretimine geçmiÅŸti. Tempra modeli ile Ä°talya ile aynı zamanda üretim yapmaya baÅŸlayan Fiat, Türkiye'de Tipo ve Uno üretti. Fiat Türkiye'de halen TofaÅŸ'la birlikte; Palio, Siena, Palio Weekend, Marea, Brava, Doblo üretimi yapıyor.Amerika'da uçak bile ürettiFiat, 1899 yılında Ä°talya'nın Torino kentinde kuruldu. Åžirketin adı ‘‘Fabrica Italiano Automobili Torino’’ kelimelerinin kısaltılmasından oluÅŸtu. Torino Kuzey Ä°talya'nın sanayi kenti olarak gemi motorundan, savaÅŸ mitralyözlerine kadar bir çok dalda üretimin yapıldığı bir kentti. Fiat bu kentin uygun ortamında kısa zamanda geliÅŸti, ilk olarak seçkin bir tüketici grubu için lüks otomobil üretimi yapıldı. Kısa bir süre sonra Fiat markası araba yarışlarında duyulmaya baÅŸlandı. Fiat 1909 yılında ABD'de fabrika kurarak, özel otomobil, kamyonet, traktör, tren, gemi motorları ve uçak üretimi yaptı. Åžirket 1922 yılında tüketiciler için uygun fiyatla otomobil üretimi yapmaya baÅŸladı. Fiat 1950'li yıllarda ‘‘Herkes için bir otomobil’’ sloganıyla küçük modeller üretmeye ve hızlı satış yapmaya baÅŸladı.OÄŸlu intihar etti, yeÄŸeni kanserden gitti Giovanni Agnelli'nin babasının adını verdiÄŸi varisi, oÄŸlu Edoardo, ailenin en zayıf halkasıydı. Bohem hayatını tercih eden iÅŸten anlamayan oÄŸlunun yerine yeÄŸeni Giovanni'yi gelecek için hazırlamaya çalıştı. Ne var ki Giovanni çok yetenekli olmasına karşın genç yaşında kansere yenik düştü. Bunun ardından oÄŸlu Edoardo bunalımdayken intihar etti.En büyük hobisi futbol ve Formula 1 yarışlarıydıGiovanni Agnelli Ä°talya'nın dünyaya açılan bir misyoneriydi. Kredisi ve itibarı hep yükseklerde uçtu. Öyle ki kendisini Avrupa sosyetesinin içerisinde bir ÅŸefkat sunan bir ‘‘Baba’’ konumunda buldu. ‘‘R’’leri söyleyemez ve kendisine özgü bir aksanla bunu belli etmeye çalışır ve hoÅŸlanırdı. Üç tutkusu vardı. Ailesinin kurduÄŸu Juventus Kulübü dolayısıyla futbol, otomobil yarışları ve Ferrari, ayrıca basın.Juventus'un hiçbir maçını kaçırmazdı. Ferrari'yi iflastan kurtarmak için Fiat'ın bünyesine dahil etmeden önce sürücüler arasında Formula 1'e coÅŸku katardı. Enzo Ferrari'nin kanserden ölen oÄŸlu Dino anısına bir ‘‘Dino’’ marka spor otomobili ürettirmiÅŸti. Kraliyet ailelerinin dostuydu. Zaten Ä°talyan kraliyet ailesi sürgüne gönderildiÄŸinde yerine ‘‘İmparator’’ lakabı ile geçen aile reisi olmuÅŸtu. Ä°mparatorların güçlü olması gerekirdi. Bunun için yayıncılığa soyundu ve Torino'nun itibarlı ‘‘La Stampa’’ gazetesini satın aldı.KardeÅŸi Umberto yönetime talipGiovanni Agnelli'nin ölümünden birkaç saat sonra, kardeÅŸi Umberto Agnelli, Agnelli Grubu'nun yönetimini devralmaya talip olduÄŸunu açıkladı. Agnelli Ailesi'ne ait La Stampa'ya açıklama yapan 68 yaşındaki Umberto Agnelli, daha önce de Agnelli Ailesi tarafından Fiat'ın bugünkü Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Paolo Fresco'nun yerine getirilmek istenmiÅŸti. Bayraklar yarıya indiGiovanni Agnelli'yi kaybeden Fiat Grubu'nun Torino'daki merkezi yasta. Fiat binasının önünde bulunan AB, Ä°talya ve Fiat bayrakları dün yarıya indirildi. Â