Hakkari'ye boğaz değeri

Belediyeler, Ticaret Odaları ve ilgili diğer kuruluş temsilcilerinin katılımıyla, her ilde ayrı ayrı oluşturulan değer tespit komisyonlarının 4 yılda bir belirlediği metrekare birim değerler, 1992 yılında olduğu gibi bu yıl da sıkıntı yaratacak görünüyor. Türkiye'de 18 milyonu aşkın vatandaşı ilgilendiren emlak vergisi birim değerleri, iller arasındaki adaletsizlik ve eşitsizliği de gözler önüne seriyor.

BURSA, ANKARA VE İZMİR'İ SOLLADI

Komisyonların tespitleri sonucunda, metrekaresine 8.000 YTL değer biçilen İstanbul Beyoğlu'ndaki Tak-ı Zafer Caddesi ile Bursa'nın Kapalıçarşısı, Türkiye'nin en değerli mekanları olarak ilan edildi.

Emlak vergisi değerlerinde, Kapalıçarşı ile İstanbul'u yakalayan Bursa, Türkiye'nin ikinci ve üçüncü büyük illeri olan Ankara ve İzmir'i ise geride bıraktı.

Geçmişte Türkiye'nin en pahalı yeri durumunda bulunan İstanbul'un İstiklal Caddesi, bu yılki tespitlerin ardından bu özelliğini kaybetti. Son tespitlerde, İstiklal Caddesi'nin metrekare birim değeri, 7.500 YTL olarak açıklandı.
Beyoğlu'nda bulunan Mete Caddesi 6.600 YTL'lik birim değer ile bu üçlüyü takip ederken, metrekaresi 6.000 YTL olarak belirlenen Beyoğlu'nun Cumhuriyet Caddesi ve Bursa'nın Atatürk Caddesi de ülkenin diğer pahalı mekanları arasına girdi.

İstanbul'un Bankalar Caddesi ile Bursa'nın Altıparmak Caddesi'nde de metrekare birim değer, 5.000 YTL olarak tespit edildi. Geçmişteki değer tespitlerinde hep ilk 3'de yer alan Ankara'nın Atatürk Bulvarı'nın metrekaresi ise bu defa 4.000 YTL'de kaldı. İstanbul'un Anadolu yakasındaki ünlü Bağdat Caddesi'nde ise bu rakam 2.194 YTL oldu.

HAKKARİ BAŞA GÜREŞİYOR!

Türkiye'nin 3. büyük ili İzmir ise emlak vergisi değerlerinde oldukça arkalara düştü. Bu ilimizde vergiye tabi en yüksek değer, 3.281 YTL ile Atatürk Caddesi ve Cumhuriyet Bulvarı için tespit edildi. İldeki Mustafa Kemal Sahil Bulvarı'na da 2.975 YTL değer biçildi.

Turizmin merkezi Antalya'nın en değerli yeri de, metrekaresi 3.000 YTL olarak açıklanan Konyaaltı Caddesi oldu. Bu rakam Güllük Caddesi ve 100. Yıl Bulvarı için 2.000 YTL olarak saptandı.

Bu arada, Doğu Anadolu'nun geri kalmış yöreleri arasında bulunan Hakkari, emlak vergisine tabi değerler açısından ise Türkiye'nin bir çok gelişmiş yöresini geride bıraktı.

Bu ilimizde İstiklal Caddesi ile Cumhuriyet Caddesi'nde bulunan bina ve arsaların metre karesine 1.200 YTL değer biçilirken, İstanbul'da yalıların sıralandığı Beylerbeyi Yalıboyu Caddesi'nde de birim değer 1.200 YTL'de olarak tespit edildi. Yine Boğaza nazır Nakkaştepe'de de birim değer 1.410 YTL'de kaldı.

Aynı şekilde Hakkari'de 1.200 YTL olan en yüksek birim değer, Kocaeli'de 1.120, Kayseri'de 450, Isparta'da 495, Ordu'da 700, Eskişehir'de 800, Gaziantep'de 470, Burdur'da 300, Giresun'da 900, Uşak'da 344, Erzincan'da 300, Sinop'da 172, Çankırı'da 130, Hatay'da 185, Zonguldak'da 450, Şanlıurfa'da ise 700 YTL olarak belirlendi.
Kars'ta 180 YTL olan en yüksek birim değer, Bitlis'te 10, Ağrı'da 400, Van'da da 250 YTL oldu.

4 YIL ÖNCE DE SORUN OLDU

Değer tespit komisyonlarının belirlediği emlak vergisine tabi değerler, 4 yıl boyunca geçerli oluyor. Buna göre, 2006 yılında komisyonların tespit ettiği rakamlar üzerinden vergi hesaplanacak. Birim değer, takip eden yıllarda ise yeniden değerleme oranının yarısı kadar zamlanacak. 2010 yılında ise komisyonlar yeni değer tespiti yapacak.

2002 yılında bu şekilde belirlenen metre kare birim değerler, emlak vergisi mükelleflerinin tepkisini çekmişti. İller arasındaki adaletsizliklerin de had safhada olduğu bu tespitler için çeşitli kuruluşlar mahkemelere başvurmuştu. Mahkemelerin verdiği kararlar ile de belirlenen rakamlar büyük ölçüde aşağı çekilmişti.

Örneğin, Ankara'da Atatürk Bulvarı için belirlenen 4 milyar liralık birim değer, mahkeme tarafından 1 milyar liraya, Necatibey Caddesi'nin birim değeri 1 milyar liradan 300 milyon Liraya, Ziya Gökalp Caddesi'nin de 2 milyar liradan 975 milyon liraya düşürülmüştü. Öte yandan mevzuat gereği arsa ve bina alım satımlarındaki tapu harcına tabi değer emlak vergisi birim değerlerinin altında kalamıyor.

Emlak vergisinde 2006 yılında baz alınacak metre kare birim değerler, komisyonların değer tespitinde farklı kriterleri gözönüne aldığını da ortaya koydu.

Belirlenen birim değerlere göre, Hakkari'deki birim değer, Kocaeli, Eskişehir, Şanlıurfa ve Kayseri gibi birçok gelişmiş yöreyi geride bıraktı.

2006 yılındaki emlak vergisi hesaplamalarında kullanılacak birim değerler bazı iller itibarıyla şu şekilde tespit edildi: