Hakim, Mercedes otobüsü ateşli silah mı saydı
Güncelleme Tarihi:
Ufuk SANDIK
Oluşturulma Tarihi: Kasım 28, 2001 01:57
Mercedes Benz Türk A.Ş., Karapınar Asliye Caze Mahkemesi'nin Mercedes 0 403 otobüslerle ilgili toplatma kararı için temyize gitti. Mercedes'in avukatları Prof. Duygun Yarsuvat ile Prof. Köksal Bayraktar, ‘‘Alınan karar hukuk dışı. TCK'nın 36/2 maddesi bizimle değil, silahla ilgili’’ dedi.
Karapınar Asliye Ceza Mahkemesi'nin Mercedes 0 403 otobüslerinin üretim hatası nedeniyle toplatılmasına karar vermesi, Mercedes-Benz Türk A.Ş.'ni harekete geçirdi. Mercedes yetkilileri, önceki gün Karapınar Hakimi Habip Kılınç'ın verdiği karar için dün temyiz başvurusu yaptı.
Mercedes Benz Türk A.Ş.'nin avukatları Prof. Duygun Yarsuvat ile Prof. Köksal Bayraktar, Karapınar Asliye Ceza Mahkemesi'nin kararını ‘‘hukuk dışı’’ olarak yorumladı. Mercedes'in her iki avukatının kararla ilgili görüşü şöyle: ‘‘0 403 Mercedes otobüslerle ilgili toplatma kararı hukuki dayanaktan yoksundur. Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 36/2 maddesinin bizim konumuzla ilgisi yoktur. Bu madde silahlarla ilgilidir.’’
TCK 36/2 NE DİYOR?
Mercedes otobüslerinin toplatılmasına yönelik alınan kararın dayandırıldığı TCK 32/2 maddesi şöyle: ‘‘Kullanılması, yapılması, taşınması, bulundurulması ve satılması cürüm veya kabahat teşkil eden eşya, bir ceza mahkumiyeti olmasa ve faile ait bulunmasa bile mutlaka zabıt ve müsadere olunur.’’
Konya'nın Karapınar İlçesi'nde 24 Ekim 1997 tarihinde 49 kişinin yanarak öldüğü kazanın ardından Mercedes Türk A.Ş. ve yöneticileri hakkında açılan ceza davası önceki günkü duruşmada sonuçlandı. Karapınar Asliye Ceza Mahkemesi, yakıt tankı tasarımlarının hatalı olduğu ve yangına sebebiyet verdiği gerekçesiyle, kullanımda olan 1995, 1996, 1997 ve 1998 model O 403 Mercedes marka otobüslerinin toplatılmasına karar verdi. 1995-1998 yılları arasında üretilen otobüslerin sayısı 2 bin 240 adet. 1998 yılından sonra 0 403 model otobüslerin, ön ve arka tasarımları (farlar ve stop lambalarının görünümleri) değiştirildi. Bu tarihten sonra üretilen araçlarla birlikte 4 bin civarında 0 403 model Mercedes otobüs trafiğe kayıtlı bulunuyor.
Mahkeme toplatılacak olan O 403 model otobüslerin, bilirkişi raporları doğrultusunda eksiklerinin giderilmesinden sonra sahiplerine iade edilmesini kararlaştırırken, Mercedes Benz Türk A.Ş.'nin yabancı yöneticileri hakkındaki hükmü de 4616 sayılı Şartla Salıverme Yasası kapsamında ertelendi.
Bakanlık baskın yaptı, otobüsler temiz çıktı
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, gazete ve televizyonlarda çıkan haberleri ihbar kabul ederek, Mercedes-Benz Türk tarafından üretilen otobüslerde imalat hatası olup olmadığını araştırdı. Mercedes-Benz fabrikasına haber vermeden yapılan incelemeler sonucunda, otobüslerin yasalara ve yönetmeliklere uygun olduğu, yakıt depolarının da yönetmeliklere uygun olarak üretildiğine karar verdi. Ayrıca, üretim hatlarında yurtiçi pazar için üretimle, ihracat için üretim arasında bir fark tespit edilemediği belgelendi. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, tarafından yapılan inceleme raporu, Karapınar Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderildi.
Rapor şöyle: ‘‘Mercedes-Benz Türk A.Ş. fabrikası özellikle yakıt deposuna yönelik uygulamalar başta olmak üzere Bakanlığımız yetkililerince detaylı bir şekilde incelendi. Şirketin Davutpaşa Karoseri Fabrikası ve Hoşdere Montaj fabrikası ile, aykıt depolarını temin ettiği Türksa Makine ve Yedek Parça Sanayi tesisleri ziyaret edilerek, üretim bantları, üretimde kullanılan teçhizat ve yöntemler, kalite güvence sistemleri ve üretilen mamullerin yasa ve yönetmelikler ile standartlara uygunluğu yerinde gözden geçirildi. Mercedes Benz Türk, 0403 otobüsü yasalara, yönetmeliklere ve dolayısıyla Türkiye karayolları şartlarına uygundur. Bu husus, aracın tasarım ve üretim aşamalarının bütünü için olduğu gibi, özelde yakıt deposunun konumlandırılması, deponunun yerleştirilmesi, hücrenin konstrüktif özellikleri ve mukavemeti ile yakıt deposunun bağlantıları için de geçerlidir. Yakıt depolarının üreticisi Türksa firmasında yapılan incelemede, söz konusu depoların da yönetmeliklere uygun olarak üretildiği, test edildiği ve belgelendirilmiş olduğu görülmüştür. Mercedes-Benz Türk A.Ş.'nin üretim hatlarında hiçbir şekilde yurtiçi pazar için üretim, ihracat için üretim farkı bulunmamaktadır. Bu husus heyetimizin gerek araçların teknik dökümantasyonunu incelemesi, gerekse üretim aşamasında ve üretimi tamamlanmış olan Belçika, İsveç, Norveç, Macaristan, Litvanya ve almanya araçları ile Türkiye araçlarının bire bir mukayesesi ile de tespit ve teyit edilmiştir.’’
Çelik yakıt borusu yerine plastik bahçe hortumu takıyorlar
Mercedes-Benz Türk A.Ş. İmalat Müdürü Semih Şenol, kaza sonrasında yapılan incelemelerde, araçların tümünde kullanım ve bakım talimatlarına aykırı yapılmış müdahaleler ve değişiklikler görüldüğünü söyledi. Türkiye'de 13 bin otobüsün trafiğe kayıtlı olduğunu belirten Şenol, otobüs parkı içinde 9 bin Mercedes otobüsün bulunduğunu bildirdi. Şenol, bu nedenle herhangi bir kazaya karışan Mercedes otobüs sayısının fazla görüldüğüne dikkat çekti.
Şenol, otobüslerde yangın çıkmasına neden olan değişiklikleri şöyle anlattı: ‘‘Kaza sonrasında yapılan incelemelerde, araçların periyodik bakımlarının yapılmadan sefere çıktığını tespit ettik. Ayrıca otobüslere yetkili olmayan servisler tarafından müdahale edildiğini gördük. Mercedes otobüslerin 1 yıl/sınırsız kilometre garantisi var. Ancak, garanti süresi dolduktan sonra, otobüslerin yetkili servislerde bakım oranı yüzde 10 civarında. Ciddi firmalar dışında, garanti süresinden çıktıktan sonra, otobüslerin bakımı herhangi bir yerde, yetkili olmayan servisler tarafından yaptırılıyor. Orijinal sigortalar sökülerek, üç misli güçte sigortalarla değiştiriliyor. Bunu otobüslere kahve makinası, cep telefonu tesisatı ya da ön ve arkaya çeşitli lambalar takmak için yapıyorlar. Bütün bunların hepsi ana kablo demetine yetkisiz yapılan müdahalelerdir. Her kablonun öngördüğü iş için gerekli bir sigortası olduğunu unutmamak lazım. Bütün ilave tesisatlar yetkili servisler tarafından, orijinal parçalar kullanarak yapmak mümkün. Ancak, aradaki fiyat farkı düşünülerek, otobüs sahipleri ucuza kaçıyor. Ayrıca, çelik alaşımdan imal edilen yakıt boruları, bahçe hortumuna benzer plastik borularla değiştiriliyor. Buradaki en önemli fark yine maliyet.’’
Üretim hatası olsa 5 yıl sonra yanmaz
Mercedes Benz Türk A.Ş. İmalat Müdürü Semih Şenol, otobüslerin yanmasıyla sonuçlanan kazalarda bütün gözlerin üretici firmaya yönlendirilmesinin yanlış olduğuna dikkat çekiyor. Şenol, ‘‘Otobüslerde üretimden kaynaklanan teknik bir arıza olsa, hemen ortaya çıkar. Ancak bu otobüsler 5 yıl çalışmış, ekonomik ömrünün yarısını hemen hemen tamamlamış. Periyodik bakımı yapılmayan, yetkili olmayan servisler tarafından müdahale edilen otobüslerin sahiplerinin suçu yok mu?’’ dedi.
YASED: Karar yabancı sermayeyi etkilemez
Yabancı Sermaye Derneği (YASED) Başkanı Faruk Yöneyman, Konya Karapınar Asliye Ceza Mahkemesi‘nin Mercedes Benz Türk ile ilgili aldığı kararın yabancı sermaye açısından olumsuz bir etkisinin olmayacağını söyledi. Yöneyman, ‘‘Önemli olan nokta yabancı yöneticilerle ilgili kararın ertelenmesi olmuştur. Bir süre Mercedes üst düzey yöneticilerinin Türkiye'ye girmesi sorunlu hale gelmişti, o çizgiden çıkması güzel birşeydir’’ dedi.
Mercedes Benz Türk A.Ş.'nin avukatları Prof. Duygun Yarsuvat ile Prof. Köksal Bayraktar, Karapınar Asliye Ceza Mahkemesi'nin kararını ‘‘hukuk dışı’’ olarak yorumladı. Mercedes'in her iki avukatının kararla ilgili görüşü şöyle: ‘‘0 403 Mercedes otobüslerle ilgili toplatma kararı hukuki dayanaktan yoksundur. Türk Ceza Kanunu'nun (TCK) 36/2 maddesinin bizim konumuzla ilgisi yoktur. Bu madde silahlarla ilgilidir.’’
TCK 36/2 NE DİYOR?
Mercedes otobüslerinin toplatılmasına yönelik alınan kararın dayandırıldığı TCK 32/2 maddesi şöyle: ‘‘Kullanılması, yapılması, taşınması, bulundurulması ve satılması cürüm veya kabahat teşkil eden eşya, bir ceza mahkumiyeti olmasa ve faile ait bulunmasa bile mutlaka zabıt ve müsadere olunur.’’
Konya'nın Karapınar İlçesi'nde 24 Ekim 1997 tarihinde 49 kişinin yanarak öldüğü kazanın ardından Mercedes Türk A.Ş. ve yöneticileri hakkında açılan ceza davası önceki günkü duruşmada sonuçlandı. Karapınar Asliye Ceza Mahkemesi, yakıt tankı tasarımlarının hatalı olduğu ve yangına sebebiyet verdiği gerekçesiyle, kullanımda olan 1995, 1996, 1997 ve 1998 model O 403 Mercedes marka otobüslerinin toplatılmasına karar verdi. 1995-1998 yılları arasında üretilen otobüslerin sayısı 2 bin 240 adet. 1998 yılından sonra 0 403 model otobüslerin, ön ve arka tasarımları (farlar ve stop lambalarının görünümleri) değiştirildi. Bu tarihten sonra üretilen araçlarla birlikte 4 bin civarında 0 403 model Mercedes otobüs trafiğe kayıtlı bulunuyor.
Mahkeme toplatılacak olan O 403 model otobüslerin, bilirkişi raporları doğrultusunda eksiklerinin giderilmesinden sonra sahiplerine iade edilmesini kararlaştırırken, Mercedes Benz Türk A.Ş.'nin yabancı yöneticileri hakkındaki hükmü de 4616 sayılı Şartla Salıverme Yasası kapsamında ertelendi.
Bakanlık baskın yaptı, otobüsler temiz çıktı
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, gazete ve televizyonlarda çıkan haberleri ihbar kabul ederek, Mercedes-Benz Türk tarafından üretilen otobüslerde imalat hatası olup olmadığını araştırdı. Mercedes-Benz fabrikasına haber vermeden yapılan incelemeler sonucunda, otobüslerin yasalara ve yönetmeliklere uygun olduğu, yakıt depolarının da yönetmeliklere uygun olarak üretildiğine karar verdi. Ayrıca, üretim hatlarında yurtiçi pazar için üretimle, ihracat için üretim arasında bir fark tespit edilemediği belgelendi. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, tarafından yapılan inceleme raporu, Karapınar Cumhuriyet Başsavcılığı'na gönderildi.
Rapor şöyle: ‘‘Mercedes-Benz Türk A.Ş. fabrikası özellikle yakıt deposuna yönelik uygulamalar başta olmak üzere Bakanlığımız yetkililerince detaylı bir şekilde incelendi. Şirketin Davutpaşa Karoseri Fabrikası ve Hoşdere Montaj fabrikası ile, aykıt depolarını temin ettiği Türksa Makine ve Yedek Parça Sanayi tesisleri ziyaret edilerek, üretim bantları, üretimde kullanılan teçhizat ve yöntemler, kalite güvence sistemleri ve üretilen mamullerin yasa ve yönetmelikler ile standartlara uygunluğu yerinde gözden geçirildi. Mercedes Benz Türk, 0403 otobüsü yasalara, yönetmeliklere ve dolayısıyla Türkiye karayolları şartlarına uygundur. Bu husus, aracın tasarım ve üretim aşamalarının bütünü için olduğu gibi, özelde yakıt deposunun konumlandırılması, deponunun yerleştirilmesi, hücrenin konstrüktif özellikleri ve mukavemeti ile yakıt deposunun bağlantıları için de geçerlidir. Yakıt depolarının üreticisi Türksa firmasında yapılan incelemede, söz konusu depoların da yönetmeliklere uygun olarak üretildiği, test edildiği ve belgelendirilmiş olduğu görülmüştür. Mercedes-Benz Türk A.Ş.'nin üretim hatlarında hiçbir şekilde yurtiçi pazar için üretim, ihracat için üretim farkı bulunmamaktadır. Bu husus heyetimizin gerek araçların teknik dökümantasyonunu incelemesi, gerekse üretim aşamasında ve üretimi tamamlanmış olan Belçika, İsveç, Norveç, Macaristan, Litvanya ve almanya araçları ile Türkiye araçlarının bire bir mukayesesi ile de tespit ve teyit edilmiştir.’’
Çelik yakıt borusu yerine plastik bahçe hortumu takıyorlar
Mercedes-Benz Türk A.Ş. İmalat Müdürü Semih Şenol, kaza sonrasında yapılan incelemelerde, araçların tümünde kullanım ve bakım talimatlarına aykırı yapılmış müdahaleler ve değişiklikler görüldüğünü söyledi. Türkiye'de 13 bin otobüsün trafiğe kayıtlı olduğunu belirten Şenol, otobüs parkı içinde 9 bin Mercedes otobüsün bulunduğunu bildirdi. Şenol, bu nedenle herhangi bir kazaya karışan Mercedes otobüs sayısının fazla görüldüğüne dikkat çekti.
Şenol, otobüslerde yangın çıkmasına neden olan değişiklikleri şöyle anlattı: ‘‘Kaza sonrasında yapılan incelemelerde, araçların periyodik bakımlarının yapılmadan sefere çıktığını tespit ettik. Ayrıca otobüslere yetkili olmayan servisler tarafından müdahale edildiğini gördük. Mercedes otobüslerin 1 yıl/sınırsız kilometre garantisi var. Ancak, garanti süresi dolduktan sonra, otobüslerin yetkili servislerde bakım oranı yüzde 10 civarında. Ciddi firmalar dışında, garanti süresinden çıktıktan sonra, otobüslerin bakımı herhangi bir yerde, yetkili olmayan servisler tarafından yaptırılıyor. Orijinal sigortalar sökülerek, üç misli güçte sigortalarla değiştiriliyor. Bunu otobüslere kahve makinası, cep telefonu tesisatı ya da ön ve arkaya çeşitli lambalar takmak için yapıyorlar. Bütün bunların hepsi ana kablo demetine yetkisiz yapılan müdahalelerdir. Her kablonun öngördüğü iş için gerekli bir sigortası olduğunu unutmamak lazım. Bütün ilave tesisatlar yetkili servisler tarafından, orijinal parçalar kullanarak yapmak mümkün. Ancak, aradaki fiyat farkı düşünülerek, otobüs sahipleri ucuza kaçıyor. Ayrıca, çelik alaşımdan imal edilen yakıt boruları, bahçe hortumuna benzer plastik borularla değiştiriliyor. Buradaki en önemli fark yine maliyet.’’
Üretim hatası olsa 5 yıl sonra yanmaz
Mercedes Benz Türk A.Ş. İmalat Müdürü Semih Şenol, otobüslerin yanmasıyla sonuçlanan kazalarda bütün gözlerin üretici firmaya yönlendirilmesinin yanlış olduğuna dikkat çekiyor. Şenol, ‘‘Otobüslerde üretimden kaynaklanan teknik bir arıza olsa, hemen ortaya çıkar. Ancak bu otobüsler 5 yıl çalışmış, ekonomik ömrünün yarısını hemen hemen tamamlamış. Periyodik bakımı yapılmayan, yetkili olmayan servisler tarafından müdahale edilen otobüslerin sahiplerinin suçu yok mu?’’ dedi.
YASED: Karar yabancı sermayeyi etkilemez
Yabancı Sermaye Derneği (YASED) Başkanı Faruk Yöneyman, Konya Karapınar Asliye Ceza Mahkemesi‘nin Mercedes Benz Türk ile ilgili aldığı kararın yabancı sermaye açısından olumsuz bir etkisinin olmayacağını söyledi. Yöneyman, ‘‘Önemli olan nokta yabancı yöneticilerle ilgili kararın ertelenmesi olmuştur. Bir süre Mercedes üst düzey yöneticilerinin Türkiye'ye girmesi sorunlu hale gelmişti, o çizgiden çıkması güzel birşeydir’’ dedi.