Güncelleme Tarihi:
HÜKÜMETİN geçtiğimiz ekim ayında, cari açığı frenlemek için 1.6 litre üstü motor hacmine sahip otomobillerle, hafif ticari araçların ÖTV oranlarını artırmasının etkileri yılın ilk 4 ayında çok net ortaya çıktı. Özellikle satışlarının yüzde 80’i yerli olan hafif ticari araçlardaki ÖTV oranlarının yüzde 10’dan yüzde 15’e çıkartılmasıyla ilk 4 aydaki kayıp giderek büyümeye başladı. Toplam otomotiv pazarında satışlar Ocak-Nisan’da yüzde 23 düşerken, hafif ticari araç satışlarındaki daralma yüzde 33’ü aştı.
6 ay gözlem yapılacaktı
Özellikle hafif ticari sınıfında yaşanan bu daralmayla birlikte gözler Teknoloji, Sanayi ve Bilim Bakanı Nihat Ergün’e çevrildi. Çünkü Ergün bu yılın başında yaptığı açıklamada şu yorumu yapmıştı: “Hafif ticari araçlarda ÖTV artışı yüzde 10’den 15’e çıkarıldı. Ama otomobilde hâlâ yüzde 37. Aralarında 22 puanlık fark var. Bu büyük fark. 15’lik ÖTV’yi sistem absorve ederse bir problem yok. Sonuçta ticari araç, cari açık verdiğimiz alan değil. İhracatı güzel, yüzde 80’i yerli. Son 3 ayda kampanyalar nedeniyle, etkilenip etkilenmediğini göremedik. Bu yılın ilk 6 ayında esas bunu gözleyeceğiz. Gözlemler olumsuz olursa yeniden bakarız. Etkilenmezse bu 5 puanlık fark Maliye’nin kasasına kazanç olarak girer.”
Üretimi de vuruyor
Ergün’ün bu açıklaması sonrası hafif ticari araç satışlarının önemli ölçüde düşmesi, ‘Hafif ticari araçlarda ÖTV oranları eski seviyesine çekilir mi’ sorularını da gündeme getirdi. Aksi takdirde, bu kayıpların devam etmesi Türk otomotiv sanayi içinde üretimde önemli bir risk oluşturuyor. Çünkü Avrupa’da krizin devam etmesiyle bir taraftan ihracat düşerken diğer taraftan ÖTV artışıyla birlikte iç pazarda da daralma yaşanması, fabrikalardaki üretim sorununu da beraberinde getiriyor.
Lüksler yüzde 56 düştü
Hafif ticari araçlarda sorun yaşanırken, bu yılın ilk 4 ayında ÖTV oranları artırılan lüks otomobil sınıfında da önemli kayıplar ortaya çıktı. 2012 yılı ilk 4 ayında 1600cc altındaki otomobil satışlarında yüzde 15.8 azalış olurken, ÖTV artışının etkisi ile 1600-2000cc aralığında motor hacmine sahip otomobil satışlarında yüzde 42.3 azalış ve 2000cc üstü otomobillerde de yüzde 56.3 azalış görüldü.
En önemli neden ÖTV
ODD Genel Koordinatörü Hayri Erce, 2012 Ocak-Nisan döneminde yüksek daralmanın en önemli nedenleri arasında, ÖTV oranlarındaki artış olduğunu belirterek, “Araç fiyatı artışları, faiz oranlarındaki yükseliş ve ekonomik aktivitenin yavaşlaması da daralmada etkili oldu” dedi. Erce, tüm bu göstergeler doğrultusunda, 2012 yılı otomotiv sektörü toplam pazarının 775-825 bin adetler aralığında gerçekleşeceğini öngördüklerini belirtti.
Nisanda kayıp yüzde 19 oldu
OTOMOTİV Distribütörleri Derneği’nin (ODD) nisan ayı raporuna göre, Türkiye otomotiv pazarında 2012 yılı Ocak-Nisan dönemi otomobil ve hafif ticari araç toplam pazarı yüzde 23.47 azalarak 198 bin 702 adet olarak gerçeklesti. Geçen sene aynı dönemde 259 bin 653 adet satış gerçekleşmişti. 2012 yılı nisan ayı otomobil ve hafif ticari araç pazarı ise 62 bin 949 adet oldu. 77 bin 695 adet olan 2011 Nisan ayı otomobil ve hafif ticari araç pazar toplamına göre satışlar yüzde 18.98 azaldı. Otomobil satışları 2012 yılı 4 aylık dönemde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 18.98 azalarak 143 bin 181 adete geriledi. Geçen sene aynı dönemde 176 bin 730 adet satışa ulaşılmıştı. 2012 yılı Nisan ayında ise otomobil satışları bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15.21 azalarak 45 bin 645 oldu.
Ticaride 27 bin kayıp
Hafif ticari araç pazarı 2012 yılı 4 aylık dönemde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 33.05 düşerek 55 bin 521 adet oldu. Geçen sene aynı dönemde 82 bin 923 adet satışa ulaşılmıştı. 2012 yılı Nisan ayında ise hafif ticari araç pazarı geçen yılın Nisan ayına göre yüzde 27.48 gerileyerek 17 bin 304 adet seviyesinde gerçekleşti.