OluÅŸturulma Tarihi: Ocak 20, 2003 00:00
Mühendisliği bırakıp kendi markasıyla hazır giyim sektörüne adım atan Günsan Çetin, bugün ABD'nin 13 milyar
dolar cirolu hazır giyim devi GAP Internatıonal'in alımlarını yapıyor. GAP International Sourcing'in (GIS) Kuzey Afrika, Orta Asya ve DoÄŸu Avrupa'dan sorumlu GAP Akdeniz Genel Müdürü olan Çetin, 1996'da satın alma ofisi olarak kurulan Ä°stanbul'u, 6 yılda bölgenin satın alma merkezi haline getirdi. YAKLAÅžIK on yıl önce mühendislik hayatını bırakıp kendi markasıyla hazır giyim sektörüne adım atan Günsan Çetin, bugün ABD'nin 13 milyar dolar ciro ve 4 bin 300 maÄŸazalı hazır giyim devi GAP International'in alımlarını yapıyor. GAP International Sourcing'in (GIS) Kuzey Afrika, Orta Asya ve DoÄŸu Avrupa'dan sorumlu GAP Akdeniz Genel Müdürü olan Günsan Çetin, 1996'da satın alma ofisi olarak kurulan Ä°stanbul'u, 6 yılda bölgenin satın alma merkezi haline getirdi. Bugün GAP International maÄŸazalarında satılmak üzere Türkiye'den 300 milyon dolarlık alım yapan Günsan Çetin, ÅŸartların düzelmesi halinde bu rakamın 1 milyar dolara kadar ulaÅŸacağını tahmin ediyor.Türkiye'nin artık ucuz üretim ülkesi olmadığını ve maliyetlerin çok yükseldiÄŸine dikkat çeken GAP Akdeniz Genel Müdürü Günsan Çetin ile hazır giyim ve tekstil sektörünü, GAP'in Türkiye planlarını konuÅŸtuk. Türkiye'de tekstil ve konfeksiyon sektörünün geleceÄŸini nasıl görüyorsunuz?- Türk tekstil ve konfeksiyon sektörleri zaten desteklenmiyor. Ama devlet politikaları içinde gelecek 5 yıl içinde nerede görünüyor hiç olmazsa bunun ortaya konulması lazım. Åžu anda kayıtlı istihdamın yüzde 21'ini tekstil ve konfeksiyon saÄŸlıyor. Sektörün çöküşünden sonra bu istihdam nereye kayacak? Türkiye'nin geleceÄŸi açısından bunun yapılması lazım. Öte yandan Ä°ÅŸ Güvencesi Yasası Demokles'in Kılıcı gibi tepemizde sallanıyor. Bu, Türkiye'nin ÅŸu andaki alt yapısına kesinlikle uyacak bir yasa deÄŸil. Ayrıca Türkiye'de artık dünya pazarlarının çok üzerinde bir üretim maliyeti var. 2005'te kotalar kalkınca son derece doÄŸal bir elemeyle büyük alıcılar kendileri için en ekonomik olan ülkeye gidecek. Dünyanın her yerinde satın alma marketlerinin ihtiyacından yüzde 40 daha fazla üretim oluÅŸtu. Türkiye asla ve asla ucuz üreten bir ülke deÄŸil, bırakın ucuzu artık fizibıl üreten bir ülke bile deÄŸil. Ãœretimde Türkiye'de en önemli sorunlar neler?- Ãœretimde önümüzü tıkayan en büyük engel kotalar. 2005'te tüm dünyada kotalar kalkacak zaten, oraya gelmek istemiyorum. Ciddi avantajlar yakalayamazsa o noktada Türkiye'nin ne olacağı ciddi bir soru iÅŸareti. Ama 2002'de kotalarla ilgili rahatlama saÄŸlanabilseydi, GAP'in alımları yıllık 750 milyon dolar ile 1 milyar dolar arasında deÄŸiÅŸebilirdi. Ama ÅŸu anda çok ciddi kota sıkıntısı var. Bu konuda ciddi anlamda bir ÅŸey yapılmıyor. GAP, Türkiye'ye neden geldi?- GAP International'ın üç ana markası var. GAP, Banana Republic ve Old Navy. Banana Republic için çok büyük kumaÅŸ alımları yapılıyordu, hálá da yapılıyor. Ä°talyan kumaşına fason üretim düşünülerek, Ä°talya'ya en yakın konfeksiyon pazarı olarak Türkiye pazarını deÄŸerlendirmek istemiÅŸler. Åžu anda GAP Türkiye hangi noktada?- 1996'da 9 kiÅŸiydik, bugün 107 kiÅŸiyiz. Ä°lk yıl 15 milyon dolarlık alım yapan bir acenteydik. 2002 sonunda Türkiye'de kumaÅŸ dahil satın alma ciromuz 300 milyon dolara dayandı. Türkiye ofisi, 2001'de bölgenin merkez ofisi haline dönüştürüldü. Gap'in bölge ofisi olarak Ä°ngiltere, Portekiz ile Kuzey Afrika, DoÄŸu Avrupa, Orta Asya ülkelerindeki alımlarımızı Ä°stanbul'dan yönlendiriyoruz. Daha önce Londra'da bir ofis vardı o kapatıldı, bu ülkeler önce Ä°talya'ya baÄŸlandı. Sonra Ä°talya'da büyük potansiyel görülmeyince Türkiye'ye kaydırıldı. Eskiden Ä°talya ve Ä°ngiltere'ye baÄŸlı olan ülkeler artık bize rapor ediyor. Alımlarınız hangi marka için yoÄŸunlaşıyor?- Grubumuzda en büyük alımı Banana Republic için yapıyoruz. Ä°kinci markamız GAP, üçüncü Old Navy. Ä°lk yıllarda alımlarımızda ucuz ürünlerin payı fazlaydı. Sonra katma deÄŸeri yüksek pahalı ürün alımını Türkiye'ye kaydırdık. Ben fiyatı düşük olan ürün gruplarında alımları Mısır'a kaydırıyorum, orada kota sorunu yok. Türkiye'nin kotasını ucuz ürünlerle doldurmamaya ve bu kotaları pahalı ürünlerde kullanmaya çalışıyorum. Türkiye'nin, Gap Int. içindeki yeri neresi?- GAP'in dünya cirosu 13 milyar dolar, satın alma hacmi de 6 milyar dolara yakın. Türkiye olarak biz aÅŸağı yukarı yüzde 5.5'undayız. Bu çok küçük bir oran. Ama Türkiye'nin ABD pazarındaki yeri yüzde 2.9. Gap genel Amerika oranlarına göre çok yüksek bir yerde. Bu oranı büyütmeye, en azından aynı ÅŸekilde korumaya çalışıyoruz. Banana Republic Türk kumaşının önünü açtıGap'ın Türkiye'de ürettirdiÄŸi ürünlerin kumaÅŸları nereden saÄŸlanıyor?- Altı yıl önce Türk kumaşını Banana Republic'e kabul ettirdik. GAP, Türkiye'de bu kadar güçlü bir kumaÅŸ üretimi olduÄŸunun da farkında deÄŸildi. Çünkü, Türkiye'ye geliÅŸ amacı da Ä°talyan kumaşını Türkiye'de konfeksiyona çevirmekti. Biz üretimde Türk kumaÅŸlarını kullanmaya baÅŸladığımızda önce hayretle karşıladılar. GAP, Türk kumaşının önünü de ciddi ÅŸekilde açtı. Gap'in Türk kumaşı kullandığını gören ABD'nin diÄŸer tanınmış markaları da Türkiye'den kumaÅŸ almaya baÅŸladı. Böylece Türk kumaÅŸ üreticileri de tarzını deÄŸiÅŸtirdi ve ABD için kumaÅŸ koleksiyonları yapmaya baÅŸladı. Günsan markasını maziye gömdü Hazır giyim sektörüne nasıl girdiniz?- ODTÃœ Makina MühendisliÄŸi'nden mezun olduktan sonra kısa bir süre saha mühendisi olarak çalıştım. Ama aklımda hep moda tasarımı, üretimi ve satışı vardı. ABD'de bu konuda bir süre eÄŸitim aldıktan sonra 1984'de adımı taşıyan ‘‘Günsan’’ markasıyla kadın dış giyimine girdim. 1988 sonunda ABD'li satın alma organizasyonu AMC'de müşteri temsilcisi olarak iÅŸe baÅŸladım. 1989'da AMC Türkiye Genel Müdürü olunca kendi ÅŸirketimi kapattım. 1996 ortalarında ise GAP Türkiye'ye geldi ve Ä°stanbul ofisini kurduk. Avrupa Gap'in ürünleri Türkiye'den gidiyorGAP, dünyada toplam kaç ülkeden alım yapıyor?- 50'nin üzerinde ülkeden alım yapıyor, ama satın alma merkezleri daha sınırlı. Hong Kong, Hindistan, Singapur, Kore, Miami ve Türkiye. Mısır, Tunus ve Fas ofisleri de Türkiye'ye baÄŸlı. Türkmenistan, Moldova, Bulgaristan, Romanya, Ä°ngiltere ve Portekiz'de de Türkiye'ye baÄŸlı üretim yapılıyor. Yeni yeni Ãœrdün'ü de bu yönde geliÅŸtiriyoruz. Hazır giyim dışında Türkiye'den nelerin alımını yapıyorsunuz?- GAP'in dünya genelinde 4 bin 300 maÄŸazası var. Türkiye'den ayakkabı dışında her ÅŸeyi alıyoruz. Çorap, deri, aksesuar, ufak çaplı da olsa mücevher. Özellikle Avrupa'da bulunan Banana Republic ve Old Navy maÄŸazalarında satılan her türlü Türkiye'den alıyoruz. Alımlarda sosyal haklara uyum ÅŸartıGAP için Türkiye’den alım yaparken hangi noktalara, kriterlere dikkat ediyorsunuz?- Öncelikle, kesinlikle uzun vadeli ticari iliÅŸkiye girebileceÄŸimiz üreticilerle çalışıyoruz. Geçen yıl Türkiye’de toplam 57 üreticimiz vardı, bu yıl üretici sayımızı 45'e kadar çektik. Artık daha az üreticiyle, daha çok üretim yapmaya çalışıyoruz. Standartlarımızın ve sosyal ÅŸartlarımızın yerine getirilmesi çok ciddi çaba ve maliyet gerektirdiÄŸi için, bunu yapan üreticimizi de mutlaka doyurmamız gerekiyor. Özellikle çocuk işçiler ve sigortalı işçi çalıştırılması, fazla mesai ücretlerinin ödenmesi konusunda son derece hassasız. Bu konularda kesinlikle son derece dikkatli davranıyoruz.GÃœNSAN ÇETÄ°NGAP International Sourcing (GIS) Akdeniz Genel Müdürü Günsan Çetin, 1955 Ä°stanbul doÄŸumlu. Orta DoÄŸu Teknik Ãœniversitesi Makina MühendisliÄŸi'nden mezun olduktan sonra AfÅŸin Elbistan Termik Santralı'nda saha mühendisi olarak çalışma hayatına atıldı. ABD'de özel ilgi duyduÄŸu tekstil konusunda dizaynır eÄŸitimi aldıktan sonra, 1984 yılında ‘‘Günsan’’ markasıyla kadın dış giyimine girdi. 1988'den itibaren ABD'li AMC'de müşteri temsilcisi olarak çalışmaya baÅŸladı. 1989'da AMC Türkiye Genel Müdürü olunca kendi iÅŸyerini kapattı. 1996'da ise ABD'li hazır giyim devlerinden GAP'in Türkiye temsilciliÄŸini üstlendi. Â
button