Gümrükte radyasyon denetimi sıkılaştı, Japonya’ya ‘Önce bak, sonra gönder’ mesajı gitti

JAPONYA’da meydana gelen deprem ve tsunami sonrasında nükleer santralda yaşanan radyasyon sızıntısı bu ülkeden ithal edilen ürünlere yönelik denetimi gündeme getirdi. Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’na (TAEK) bağlı kriz yönetim masası, gümrükte ithal ürünlerin radyoaktif düzeyinin kontrol edildiğini bildirdi. Yetkililer, demir, çelik hurdasında uzun zamandır bu kontrollerin yapıldığı belirtilirken, Japonya’daki radyasyon riskine bağlı olarak gıda kontrollerinin ise artırıldığını açıkladı. Yetkililer, “Japonya’daki süreci yakından izliyoruz. Radyasyon seviyesi yükselmesine rağmen henüz daha yeryüzüne inmiş değil. Daha süre var. Biz de bu süre içinde kontrollerimizi artırıyoruz” dedi.

Kontroller Japonya’da yapılmalı

Türk-Japon İş Konseyi Başkanı olan Tuncay Özilhan, gümrüklerde TAEK tarafından Japonya’dan ithal edilen tüm ürünler için radyoaktif kontrolün yapıldığını ancak işin en doğrusunun kontrollerin ürünler ithal edilmeden Japonya’da yapılması olduğunu söyledi. “Tedbirli olmak lazım” diyen Özilhan, deprem bölgesindeki nükleer santralda devam eden hareketliliğe bağlı radyasyon seviyesinin yükselmesinin Türkiye’ye gelecek ürünler açısından riskli olabileceğini belirtti.

Otomobiller açıkta bekliyor

Türkiye’ye 10 binlerce otomobil, ticari araç ve elektronik parçaların Japonya’dan geldiğini dile getiren Özilhan, şu uyarıları yaptı: “Bu ürünlerin muhakkak orada kontrol edilmesi gerekiyor. Evet, bizim gümrüklerde de kontroller yapılıyor ama işin en sağlıklısı orada iyice denetlenip gönderilmesi. Bu sadece Türkiye için değil tüm dünya için yapılmalı. Çünkü olası radyasyon riskine karşı özellikle otomobiller açıkta beklediği için sıkıntı yaratacaktır. Gıda konusunda Türkiye’ye pek Japonya’dan mal ithal edilmiyor. Suşi filan gelmiyor. Suşi’de kullanılan balıkların çoğu yerli.”

Ticareti bir miktar etkiler

Yaşanan felaketin Japonya ve Türkiye arasındaki ticareti bir miktar etkileyeceğini kaydeden Özilhan, Japonya’nın Türkiye’de çok önemli yatırımları olduğunu hatırlattı. Özilhan, şunları söyledi: “Türkiye’deki fabrikaların tedariği Japonya’dan yapılıyor. Bu sıkıntılar biraz kontrol altına alındıktan sonra oturup, bu işi bir sisteme bağlayacaklardır. Şu anda radyasyon ve tedarik riskine karşı tedbirler almaya çalışıyorlar. Yeni tedbirlerde alıp problemleri en kısa zamanda ortadan kaldıracaklardır.”

Infiniti: Risk taşıyan araç gelmez

INFINITI Türkiye Genel Müdürü Murat Gürüllü, “Türkiye’ye ithal edilen tüm ürünler, radyoaktivite seviyesi bakımından gümrük noktalarında sıkı denetimden geçiriliyor. Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’nun denetimindeki bu kontroller kapsamında sağlık ve güvenlik riski taşıyan herhangi bir ürünün Türkiye’ye girmesine olanak bulunmuyor” dedi.

Honda: Şu an için bir sıkıntı yok

HONDA Türkiye yetkilileri radyasyon tehlikesinin olduğu bölgelerle üretim tesislerinin arasında önemli bir mesafe bulunduğunu belirterek, “Şu an için üretim yapılan bölgelerde sağlığı tehdit edecek bir sıkıntının olmadığı açıklandı. Zaten Japonya’dan Türkiye’ye sadece Accord modeli ithal ediliyor. Bu modele ilişkin ise şu an bir sıkıntı yok çünkü elimizde 1 yıllık stok bulunuyor” dedi.

Nissan: Bizim elimizde yeterli stok bulunuyor

NISSAN Türkiye Genel Müdür Yardımcısı İlkim Sancaktaroğlu, Japonya’dan sadece X-Trail ve NP300 modellerini ithal ettiklerini belirterek, “Bu araçlara ilişkin yeterli stok olduğu için herhangi bir araç ithalatı söz konusu değil. Tüm yedek parçalarımızı Avrupa’dan tedarik ediyoruz. Avrupa’daki stok seviyeleri de yeterli” diye konuştu.

Mazda: Fabrikalarımız riskli bölgeden uzak

MAZDA Türkiye yetkilileri, bugüne kadar Japonya dışına gönderilen araçların radyasyon riskinden etkilenmediğini belirterek, “Reaktörlerin patladığı tarihten bu yana o bölgedeki tedarikçilerden parça temin edilmemiştir. Tayland’da üretilen
pick-up modelimiz BT-50 dışında tüm araçlarımız Japonya’da Hiroşima ve Hofu fabrikalarında üretilmektedir” dedi.

Toyota: Sorun yok her önlemi alırız

TOYOTA Türkiye CEO’su Ali Haydar Bozkurt, Japon markanın birinci önceliğinin araçlarının güvenirliğini sağlamak olduğunu belirterek şöyle konuştu: “Japonya’da 11 Mart’da meydana gelen vahim tsunami ve deprem faciasının ardından, Fukushima Nükleer Santralı’nda ortaya çıkan problemlere karşılık, Toyota satışa sunulacak modellerini kontrol etmek amaçlı tüm gerekli güvenlik önlemlerini Japon otoritelerle birlikte alacaktır. Radyasyon etkisine girebilecek en yakın ve tek tesis Toyota Motor Tohoku. Bu fabrikada Türkiye’ye gelen araçlar üretilmiyor. Toyota’nın araç ve yedek parça üretim tesislerinin büyük çoğunluğunun bulunduğu Nagoya şehri ise Fukushima nükleer santralına yaklaşık 700 kilometre uzaklıktadır. Henüz Japon devlet yetkililerinden bu ölçekte bir yayılmanın söz konusu olduğuna dair bilgi gelmedi. Konuyla ilgili yakın takipteyiz. Türkiye’de alınması muhtemel tüm tedbirlere, Toyota Motor Corporation ve Japon devlet yetkililerinin yapacağı incelemeler ve alacağı tedbirlerle destek vereceğimizi ve şirket olarak üstümüze düşen görevleri yerine getireceğiz.”

Subaru: Stokta 2 aylık, gemide 1 aylık araç var

SUBARU Türkiye Genel Müdürü Toros Kardeş, tüm araçlarının Japonya’dan ithal edildiğini belirterek, “Fabrikalar reaktör bölgesinde olmadığından bir risk yok. Umarım olmaz ama daha kötüsü olursa reaktörden uzakta olması yetmeyecektir” dedi. Şu anda sadece reaktör bölgesinden giden gıda ürünleri için kontrol yapıldığını söyleyen Kardeş, “Elimizde 45 günlük, bayilerde ise 20 günlük stok var. Bu da 2 ay araç sorunumuz yok demek. Yolda da 1 aylık stoğumuzu karşılayacak gemi var” diye konuştu.