Gümrük duvarları sıfırlanacak mı?

BaÅŸbakan Bülent Ecevit'in ABD'ye yaptığı ziyaret sırasında gündeme gelen Türkiye ile ABD arasında serbest ticaret anlaÅŸmasının imzalanması isteÄŸi, iki ülke arasında karşılıklı gümrük duvarlarının sıfırlanması anlamına geliyor. ABD'nin serbest ticaret anlaÅŸması yaptığı ülkeler Kanada, Meksika, Ä°srail ve Ãœrdün olarak sıralanıyor. Ä°lk üç ülke ile gümrükler sıfıra çekilirken, Ãœrdün ile anlaÅŸmanın geçen yılın Eylül ayında imzalanması nedeniyle indirimler devam ediyor. ABD halen Åžili ve Singapur ile bu konudaki görüşmelerine devam ediyor. AB'YE SAÄžLANAN KOLAYLIKLARAvrupa BirliÄŸi (AB) ile ABD arasında 1970'lerde baÅŸlatılan bir "centilmenlik anlaÅŸması" sonucu karşılıklı olarak kota uygulanmıyor.Türkiye'de AB adayı ve Gümrük BirliÄŸi üyesi olduÄŸu için AB ülkeleri ile aynı kategoriye tabi olmak istiyor. Bunun yanında Türkiye, bazı ürünlerde Gümrük BirliÄŸi'ne giriÅŸle birlikte yaptığı tek yanlı gümrük indirimlerinin, ABD tarafından kendisine uygulanması talep ediyor. TERCÄ°HLÄ° TÄ°CARETABD'nin tercihli ticaret uygulamaları kapsamında, bazı Karayip ve az geliÅŸmiÅŸ Afrika ülkeleri, gümrük vergilerinden muaf tutuluyor. Burada ABD ürünleri kullanılarak belirli normlarda yapılan üretim, tekrar ABD pazarına gümrükten muaf ÅŸekilde girebiliyor. Bu yol, bazı az geliÅŸmiÅŸ ülkelere ekonomik ve politik açıdan yardım amacıyla kullanılan bir yol olarak gösteriliyor. KALÄ°FÄ°YE ENDÃœSTRÄ° BÖLGELERÄ°Kalifiye endüstri bölgeleri kavramı ise belirli sanayi bölgeleri kurularak, buralarda üretilecek malların ABD'ye "sıfır gümrükle" giriÅŸini kapsıyor. Bu örnek, ABD ile serbest ticaret anlaÅŸması uygulayan Ä°srail tarafından uygulanmıştı. Ä°srail, Ãœrdün'ün bazı belirlenmiÅŸ bölgelerinde, yüzde 35 Ä°srail katma deÄŸeri bulunması kaydıyla, ürettirdiÄŸi ürünleri sıfır gümrükle ABD'ye sokabiliyordu. Ãœrdün'ün serbest ticaret anlaÅŸması imzalamasının ardından bu uygulama sona erdi. Â