Turan YILMAZ/ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 23, 2009 00:00
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Brezilya Cumhurbaşkanı Luiz Inacio Lula da Silva’nın dünkü buluşmalarından enerji ortaklığı çıktı.
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) ile Brezilya’nın derin denizlerdeki uzmanlığıyla tanınan petrol şirketi Petrobras, Karadeniz’de ortak petrol ve doğalgaz arayacak. 800 milyon dolarlık bu projeye ilişkin anlaşma, iki şirketin yöneticileri tarafından Çankaya Köşkü’nde imzalanırken, petrole alternatif olarak gündeme gelen bioyakıt üretimine ilişkin yeni bir ortaklığın da kapısı aralandı.
300 milyon dolar gelecek
Brezilya dışında 17 ülkede faaliyet gösteren ve derin deniz uzmanı olarak tanınan Petrobras’ın Uluslararası Yönetici Direktörü Jorge Zelada, önceki gün gelecek yılın sonuna kadar Karadeniz’deki petrol arama çalışmalarına 300 milyon dolar yatırım yapmayı planladıklarını söylemişti. Karadeniz’deki aramalardan son derece umutlu olan TPAO da, burada yaklaşık 500 milyon dolarlık yatırım yapmayı planlıyordu. Karadeniz’de 10 milyar varil üretilebilir petrolün yanı sıra en az 1.5 trilyon metreküp gaz rezervi bulunduğunu öngören TPAO, Petrobras’ın yanı sıra bu bölgede ABD’li ExxonMobil şirketiyle de çalışıyor. TPAO, önümüzdeki üç yıl boyunca bu iki şirketle Karadeniz’de sondaj yapmayı ve ardından 2017- 2018’de üretime başlamayı hedefliyor.
Karadeniz umut veriyorGül, bu ortaklıktan büyük memnuniyet duyduklarını belirtirken, Türkiye’nin çevresindeki bol petrol kaynaklarına dikkat çekerek, "Biz de hep kendi kendimize sorarız, çevremizde var da, niye bizde yok diye. Yapılan ön çalışmalardan Karadeniz’den ümit verici işaretler alındı. Şimdi bu çalışmaları daha da ileriye götürmek istiyoruz" diye konuştu. Silva ise ülkesinde Petrobras ile ilgili yürütülen bir soruşturmayı gündeme getirerek, bunun şirketin yurtdışı yatırımları etkileyip etkilemeyeceğini soran Brezilyalı gazeteciye, "Yurtdışında yatırımlar yapabilir, derin deniz çalışmaları 500 milyon dolarlık Ar-Ge çalışmasının sonucudur, başka ülkelerde ortaklıklar da kurarak en büyük petrol firması olmak istiyoruz" dedi.
Afrika’da birlikte etanol üretme önerisi
BREZİLYA’nın ayakkabı boyacılığı ve işçilikten gelen popüler lideri da Silva’nın önerisiyle gündeme gelen bioyakıtta da dünyanın önde gelen ülkeleri arasında yer alıyor. Dünyanın en büyük şeker kamışı üreticisi olan ve üretiminin de yarısını bioyakıtta kullanan Brezilya, bioyakıta uyumlu motor üretiminde de öne çıkıyor. Silva dün Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile ortak basın toplantısında bu önerisini, "Üçüncü ülkelerde, örneğin bir Afrika ülkesinde birlikte etanol üretebiliriz. Neden Türkiye ile Brezilyalı işadamları iki ülkenin bioyakıt ihtiyacını karşılayacak ortak üretim yapmasın" sözleriyle gündeme getirdi.
Rota Güney Amerika pazarı
TÜRKİYE, Brezilya’nın en büyük ortaklarından olduğu Güney Amerika’nın "ortak pazar"ı Mercosur ile serbest ticaret anlaşması imzalayarak rotasını, 200 milyonluk nüfusa sahip 1 trilyonluk bu dev pazara çevirdi. Türkiye, Mercosur ile bu anlaşmanın alt yapısını oluşturacak serbest ticaret alanı kurmaya yönelik anlaşmayı ise imzaladı. AB ve NAFTA’dan sonra dünyanın üçüncü büyük ekonomik entegrasyonu olarak nitelenen Mercosur, 1991 yılında Brezilya, Arjantin Uruguay ve Paraguay tarafından kuruldu. 2006’da da Venezuella’nın katıldığı Mercosur’a, bölge ülkelerinden Şili, Bolivya, Peru, Kolombiya, Ekvator ve Meksika’nın da serbest ticaret anlaşmaları imzalayarak üye oldular. Gül, Mercosur ile serbest ticaret anlaşmasını imzalamaya büyük önem verdiklerini, Silva’nın da bunu desteklediğini söyledi.
’El Turco’ muhabbeti
CUMHURBAŞKANI Abdullah Gül ile Brezilya Cumhurbaşkanı da Silva arasındaki görüşme El Turco sohbetine sahne oldu. Brezilya Kalkınma, Sanayi ve Dış Ticaret Bakanı Miguel Jorge, Gül’e "Osmanlı’nın etki ettiği alanlara bizde El Turco denir. Bana da ülkemde El Turco dilenler vardır" dedi. Gül de heyetteki Brezilya Dışişleri Bakanı Celso Amorim’i kastederek, damadının Türk olmasından ötürü onun da El Turco sayılabileceğini söyledi.