Gübrede grev etkisi fiyatlara yansıyor
Güncelleme Tarihi:
Eylülün ilk haftalarında petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki yükselişin etkisiyle hızla artan gübre fiyatları, 430 dolar seviyesinde seyrediyor. Uzmanlar, LNG piyasasını etkileyen grevler ve Rusya-Ukrayna Savaşı nedeniyle fiyatların bir süre daha yukarı yönlü gidebileceği görüşünde. İç piyasada da gübre satış sezonunun başladığına dikkat çeken uzmanlar, fiyatların yukarı yönlü harekete geçtiğini ifade etti. Bu sezon gübre tüketiminin geçen yılın üzerine çıkarak 6 milyon tonu geçmesi de öngörülüyor.
Petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki artış, gübre fiyatlarında yılbaşından bu yana yakalanan en yüksek seviyeyi getirdi. Eylül ayının başından bu yana artış gösteren gübre fiyatları, son olarak ton başına 430 dolar seviyesinde seyrederken uzmanlar, fiyatlardaki yukarı yönün devam edebileceğini belirtiyor. Ağustos ayı ile birlikte gübre satış sezonunun tekrar başlamasının arz talep dengesi açısından yurtiçi piyasalarda fiyatları yukarı yönlü hareket ettirdiğini belirten Ata Yatırım Araştırma Direktörü Umut Öztürk, “Uluslararası piyasalarda özellikle sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) tarafındaki grev nedeniyle azot bazlı ürünler özelinde artışlar olduğu görülüyor. Ülkemizin gübre sektöründe hammadde ve emtia açısından yurtdışı bağlılığını fiyatlar özelinde de göz ardı etmemek gerekiyor” dedi.
İÇ TÜKETİM GEÇEN YILI GEÇEBİLİR
Önümüzdeki dönemde firmaların sezona hazırlık kapsamında alımlarını önceden yapmaya başladığı için maliyetlerin netleşeceğini ve bu durumun fiyatların yatay bir seyir izlemesine yol açacağını kaydeden Öztürk, “Fakat olası yeni yurtdışı alımlarla birlikte fiyatlarda hafif de olsa yukarı yönlü trend oluşabilir. Bütün bu gelişmelerin gübre tüketimine direkt olumsuz etkisi olması beklenmiyor. İklim koşullarının normal seyrinde devam etmesi halinde yurtiçi gübre tüketiminin geçen senenin de üzerine çıkarak 6 milyon tonu geçmesi öngörülebilir” diye konuştu.
SAVAŞIN YANSIMALARI
Emtia Piyasaları Uzmanı Zafer Ergezen ise şu bilgileri verdi: “Son günlerde hem petrol hem de doğalgaz fiyatlarında artış görüyoruz. Bu da özellikle gübre üreticileri için maliyetlerin artışı demek. Enerji fiyatlarının artışının yanında Rusya’ya uygulanan yaptırımlar, gübre fiyatlarının artmasına, gübre arzının da azalmasına yol açıyor. Maliyetler yükselirken, Rusya ve Belarus gibi önemli gübre üreticilerinin üretimindeki olumsuz etkiler fiyatlara da yansıyor. Gübre dünya ticaretinde aynı zamanda önemli bir yere de sahip. Gübrenin ana hammaddeleri gibi ürünler bir miktar daha kısıtlamalara tabi, bu da arzın azalmasına neden olan unsurlardan bir tanesi.”
TARIMSAL ÜRETİME ETKİSİ NE OLUR
FAO’dan yapılan açıklamada gübre fiyatlarındaki yukarı yönün tarım üretim maliyetlerini artırabileceği belirtilerek, “Gübre kullanımını azaltmak ise verim kaybına yol açabileceğinden, bu da yine arzın azalmasına ve fiyatların artmasına neden olabilir. Bir ülkenin yerel para birimi zayıflarsa, gübre ithalatı daha pahalı hale gelebilir. Düşüş trendindeki küresel gıda fiyatlarında artış yaşanıp yaşanmaması, gübre fiyatlarının yanı sıra birçok faktöre bağlı. Gübre fiyatlarındaki artış, tarımsal emtia fiyatları üzerinde etkili olabilir, ancak bu etki diğer faktörlerle birlikte değerlendirilmeli” yorumu yapıldı.
RUSYA’DAN HİNDİSTAN HAMLESİ
Geçtiğimiz hafta küresel arzın sıkılaşması nedeniyle Rusya’dan Hindistan’a yapılan ihracatta indirimli satışın durdurulduğu belirtilmişti. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü FAO’dan Hürriyet’e konuyla ilgili yapılan değerlendirmede, Rusya gibi büyük üreticilerin kararlarının, piyasada dalgalanmalara neden olabileceği kaydedildi. Ancak hızlı fiyat yükselişlerinin beklenmediği ifade edilerek, “Rusya’nın hamlesi Hindistan’daki maliyetleri artırabilir” denildi. Küresel fiyatlardaki yükselişle birlikte önemli ihracatçılardan Çin’in de ihracatı kısıtlamaya yönelik hamlesi, gübre fiyatlarında belirleyici oldu.