Güncelleme Tarihi:
DÜNYA Ticaret Örgütü'nün (WTO) Seattle’daki zirvesi, sendikalar, çevreciler ve köylülerin eylemleriyle gölgelendi. 1960'lı yıllarda gerçekleşen Vietnam Savaşı karşıtı eylemlerden sonraki en görkemli gösterilere 50 bin kişi katıldı. Eylemciler, dünyanın bir ‘Global köy’e dönüşmesine karşı çıkıyor.
GELECEK yüzyılın çehresinin çizildiği Dünya Ticaret Örgütü (WTO) Zirvesi'nin ev sahibi ABD'nin Seattle kenti, mahşer alanına döndü. Yakın tarihin en önemli zirvesindeki görüşmeler dev eylemlerle gölgelendi. Protestoların yarattığı karmaşayı eleştirenlere yanıt veren Başkan Clinton herkesin sesini duyurması hakkı olduğunu söyledi. Seattle'de sokağa çıkma yasağı ilan edildi ve 22 kişi tutuklandı. Washington Eyalet Valisi Gary Locke da olağanüstü hal yaşandığını, kente takviye 200 kadar ulusal muhafız sevk edileceğini duyurdu.
1960'lı yılları anımsatan, Vietnam Savaşı'ndan bu yana en görkemli gösterilere yaklaşık 50 bin kişi katıldı. Kuzeyden, güneyden, üretici, tüketici WTO'ya karşı eylemde tek yürek oldu. WTO toplantılarının ilk gününde göstericiler, kentin her kavşağını tıkayarak, delegelerin katılımını engellemeye çalıştılar. Öfkeli göstericiler nedeniyle toplantılar yarıda kesildi ve BM Genel Sekreteri Kofi Annan ile ABD Dışişleri Bakanı Madeleine Albright'ın planlanan konuşmaları gerçekleşemedi.
Protestocular dükkanlara saldırdılar, lastikleri yaktılar ve polisle çatıştılar. Teamsters Sendikası Başkanı James Hoffa 20 bin üye önünde yaptığı konuşmada, ‘‘Ya değiştireceğiz ya da WTO'dan kurtulacağız’’ dedi. Göstericiler bütün kavşaklarda birbirlerine zincirlerle bağlandılar ve trafiğin akışını önlediler. ABD'nin İşçi Sendikaları Konfederasyonu AFL-CIO'nun Başkanı John Sweeney uygulamalarını değiştirmemesi halinde ABD'nin WTO'dan çıkması çağrısında bulundu. Sweeney, işçi hakları ve çevrenin korunması alanlarında mutlaka değişiklikler yapılması gerektiğini söyledi. İşçi liderleri düşük maliyetli ithal mallar nedeniyle sanayiide çalışanların işsiz kaldığını da kaydettiler.
Küba Lideri Fidel Castro da beklenmedik bir şekilde toplantılara katılmak için kente geldi. Castro'nun gelmesiyle toplantıların daha da renk kazanacağı belirtildi. WTO toplantılarına katılan 135 ülkeden heyetler, tarımda sübvansiyon, gümrük tarifeleri, damping politikaları ve tekstil ihracatı konularını ele alıyor. Global ticareti düzenleyen WTO'nun Başkanı Mike Moore, ‘‘İşimizi yapmamıza karşı çıkanlar, dünyaya ve bizden yardım isteyenlere bir baksınlar. Toplantılar başarılı olacaktır’’ dedi.
AB önderliğinde uzlaşma
DÜNYA Ticaret Örgütü (WTO) toplantılarında Türkiye (Devlet Bakanı Tunca Toskay temsil ediyor), Avrupa Birliği (AB), Japonya, Güney Kore ve Macaristan, Seattle toplantılarındaki tıkanıklığın aşılması için, yeni ve geniş kapsamlı küresel ticaret görüşmelerinin yapılması konusunda ortak bir belge hazırladı. Ortak belge, gelecekte ticaret görüşmeleri önünde görüş ayrılıkları nedeniyle ortaya çıkan tıkanıklığı aşmak amacıyla AB'nin girişiminda hazırlandı. Geniş kapsamlı küresel ticaret görüşmelerinin başlanmasını içeren ortak belgeye imza koyan ülkeler, dünya ihracatının yüzde 30'unu elinde bulunduruyor.