Global dalgaya faiz silahının ucu bile yetti

FED’in dün öğleden sonra gelen sürpriz kararının ardından tüm dünya piyasaları ile birlikte içeride de hızlı bir toparlanma yaşandı. Sabah saatlerinde 1.42 YTL’ye çıkan dolar, öğleden sonra 1.35 YTL’ye indi. Önceki gün yüzde 6.79 ile çakılan İMKB de dün yüzde 4.73 prim yaptı.

ABD Merkez Bankası, büyümeye yönelik aşağı risklerin ’önemli ölçüde’ arttığını söyleyerek faiz indirimine gitti. İşte FED’den gelen bu sürpriz hareketle, global piyasalar anında frene bastı. FED’den açıklama bekleyen ve yön belirleyemeyen dünya borsaları, açıklamayla anında yönünü yukarı çevirdi. Avrupa ve İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda ilk tepki yüzde 4’e varan yükseliş oldu. İMKB günü 4.73 değer artışıyla kapattı. Gün içinde 1.42 YTL’yi test eden dolar ise 1.35 YTL’nin altını zorladı. Yüzde 18.88’e kadar çıkmış olan faiz ise alımlarla 18.40 düzeyine indi.

İSKONTO FAİZ 5.75’E İNDİ: FED iskonto faizini (bankalara verdiği borç faizi) yüzde 5.75’e düşürdüğünü ve gösterge faiz oranlarını yüzde 5.25 seviyesinde değiştirmeden bıraktığını açıkladı. Ben Bernanke’nin Başkanlığı’nın yaptığı FED’in yazılı açıklamasında, "Finans piyasası koşulları bozuldu ve sıkı kredi koşulları ve artan belirsizliğin ekonomik büyümeyi sınırlandırması potansiyeli bulunuyor" dedi. Büyümeye ve aşağıya yönelik risklerin önemli ölçüde arttığını belirten FED, ekonomiye yönelik olumsuz etkileri gidermek için "gerektiği kadar hareket etmeye" hazır olduğunu belirtti.

SAKİN OLUN MESAJI VERDİ: Uzmanlar FED’in bu indirimle ABD’deki bankalara "istediğiniz kağıdı getirin ben bunlara likidite vereceğim ve bunun fazi 5.75 olacak. Vade ise gecelikten 30 güne kadar çıkacak" mesajını verdi. Açıklamanın ardından ABD borsa vadeli işlemlerinde artışlar hızlandı. Dolar ise Euro karşısında düşerken, Yen karşısında yükseldi. Gelişmekte olan para birimleri karşısında ise hızla değer kaybetti. ABD ham petrolü ise açıklamanın ardından 1 dolar yükselerek varil başına 72 dolara çıktı.

ÖNCE SÖYLENTİSİ GELDİ: FED’in dünkü sürpriz kararı aslında önceki gün kapanışa doğru ABD piyasalarında fiyatlanmaya başladı. Dow Jones’un önceki gün kapanışa doğru toparlanmasında FED’in gizli bir toplantı yaparak arka arkaya faiz indirimi yapacağı söylentileri etkili olmuştu. Bu söylentiler sadece New york Borsası’nda değil, aynı saatlerde açık olan başta Brezilya olmak üzere Latin Amerika borsalarında da etkisini göstermişti.

JAPON YENİ HIZLA GERİLEDİ: FED iskonto faiz indirimine giderek önceki günkü beklenti kısmen gerçekleşmiş oldu. Açıklamanın ardından Avrupa borsaları yüzde 4’e varan üzerinde primlerler yakaladı. Önceki gün Asya borsalarını sarsan Japon Yeni de değer artışlarını geri vermeye başladı. Yen dolar ve Euro karşısında düşüşe geçti. 111 düzeyine gerilemiş olan dolar/Yen paritesi de 114’ten işlem görmeye başladı. Böylece 4 gündür bozulmaya devam eden carry trade (Japon Yeni ile ucuza fonlama) pozisyonlarındaki bozulmada yavaşladı.

İMKB ANINDA TEPKİ VERDİ: FED ile nefes alan yabancı yatırımcı İMKB’de dün öğleden sonra yeniden alıma geçti. İMKB Ulusal 100 Endeks’i, böylece yönünü anında yukarı çevirdi. Hızla alımlara sahne olan borsa yüzde 5’i aşan prim yakaladı. Gün sonunda 46.576 puandan kapanan borsada, değer artışı da yüzde 4.73 olarak gerçekleşti.

DOLAR 1.35’E KADAR İNDİ: Güne karamsarlıkla 1.42 YTL düzeyine kadar yükselerek başlayan dolar ise yaklaşık 7 kuruşluk düşüş gerçekleştirdi. Bankalar arası piyasada kotasyonlar zayıflasa da FED açıklaması anında fiyatlarda kendini gösterdi. Böylece dolar ilk etapta 1.3530 YTL düzeyine inerken, düşüş devam etti ve dolar 135 YTL’nin altına da geriledi. Bankalar arası piyasada bugün valörlüde 1.3580 YTL’den işlem gören dolar, serbest piyasada 1.3520 YTL’den işlem gördü. Faiz ise yüzde 18.40’a geriledi.

3 milyar YTL ile hacim rekoru kırıldı

İSTANBUL Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) dün işlem hacminde tüm çzamanların rekorunu kırdı. En son 23 Temmuz tarihinde 3 milyar 60 milyon YTL ile işlem hacminde terihi sevciyeye ulaşan borsa, dün aşağı yukarı hareketin ardından hızla yüzde 4.73 yükselişle işlem hacmi rekorunu 3 milyar 433 milyon YTL’ye taşıdı.

BNP: Mortgage sorunu yönetilebilir düzeyde

FRANSA’nın en büyük bankası BNP Paribas bünyesindeki yüksek riskli mortgage kredisi düzeyinin sınırlı olduğunu ve yönetilebilir bulunduğunu açıkladı. BNP yetkilileri, riskli kredilerin yönetilebilir düzeyde olduğunu ancak dondurulan yatırım fonlarından elde edilecek üç aylık gelir düzeyinin ’sıfır’ olduğunu kaydetti. BNP riskli mortgage sorunları nedeniyle fonların değerlerinin doğru olarak hesaplanamadığını o nedenle 2 milyar Euro değerindeki üç atırım fonunun geçici olarak doldurulduğunu açıklamıştı.

Karar yerinde ama belirsizlik sürüyor

Ron Simpson (Action Economics, Florida): "Dolar, Avrupa para birimleri karşısında düştü, yen karşısında yükseldi. Borsaların nasıl tepki verdiğine bakmalıyız. Eğer borsalar bunu, FED’in kaygılı olduğu şeklinde algılarsa, hisse fiyatları üzerinde daha fazla ağırlık yaratabilir, carry trade pozisyonlarının çözülmesini ve riskten kaçınma hareketinin devam ettiğini görürüz"

Cleveland Rueckert (Birinyi Associates Inc.): "FED’in bu adımı oldukça önemli. Birçok insan bunu bekliyordu. Yine de ben "bekle ve gör" taktiğinin izlenmesi gereken bir zaman olduğunu düşünüyorum. Hálá belirsizik var" dedi.

Robert Macintosch (Eaton Vance Corp., Boston): "Bu olağanüstü zamanların olağanüstü bir hareketi. Gösterge faiz oranlarını değiştirmemelerinden memmunum. Enflasyonla savaş konusunda ciddi olduklarını gösterir."