Giresun TSO Başkanı Yamak: Üretici ile Fiskobirlik barışsın

Yamak, 1 yılı aşkın süreden bu yana fındıkta sorun yaşandığını, bu sorun nedeniyle üreticinin kararsız kaldığını ve piyasada fiyatların her gün düştüğünü hatırlattı. İbrahim Yamak, hükümetin fındık politikasını tamamen Fiskobirlik'e bırakması sonucu fiyatların düşüştüğünü, Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) hükümet talimatıyla alımlara başladığını hatırlatarak şöyle dedi:

“Fındık konusunun tamamen yabancısı olan TMO piyasaya sokuldu. Eksper, depolar bulunmaya başlanıldı. Üretici neyle karşılaşacağını bilmediği için fazla itibar göstermedi. Sivri ile tombul fındığı halka sorarsanız, bu işi bilmediğinizi halk da görecektir. Gözlemlerimiz sonucu TMO'nun bu konuda yeterli bilgi ve becerisinin olmadığı ortaya çıkmıştır. Fiskobirlik 5 YTL fiyat açıkladı ama eski borcu ödemeden yeni ürün fındığın ödemelerini 2007 yılı içinde yapacağını söyledi. Üretici bu nedenle TMO ve Fiskobirlik'te kararsız kalınca, serbest piyasada fiyat düşünce, satma yerine emanet olarak tüccara bırakmayı düşündü. Bu uygulama arz fazlası yarattığı için fiyatlar 2.4 YTL’ye düştü.”
Giresun TSO Başkanı Yamak, fındıktaki olumsuz havanın piyasada sürdüğünü, çözümün hükümet ile Fiskobirlik’in barış sağlamasından geçeceğini savunarak şöyle devam etti:

“Piyasalardaki olumsuz havanın dağılması için gerekli olan başta yapılamayanın yapılmasıdır. Yani hükümet ile Fiskobirlik bir araya gelmeli ve ‘zararın neresinden dönersen kardır’ düşüncesinin hakim olduğu toplantı yapmalı. Bunun sonucunda yine Fiskobirlik tarafından fındığın alımının sağlanması, hükümetin de buna kaynak sağlayarak fındığa çözüm getirmesi gerekir. Bunlar olmadığı sürece Doğu Karadeniz Bölgesi'ndeki ekonomik kriz derinleşerek devam edecektir. Üretici, peşin ödeme yaptığını söylese de TMO'ya itibar etmiyor. Fiskobirlik de yaşanan sorunları da biliyor ve oraya da itibar etmiyor. Dolayısıyla yapacağı pek fazla bir şey yok. Üreticinin tek beklediği Fiskobirlik ile hükümetin bir an önce barışması ve fındığın geleneksel alıcısı olan Fiskobirlik'in bu işi devam ettirmesi. Bu konuda da umudunu kaybetmeden bekliyor.”

GİRESUN'DA 185 TON ALINDI

TMO, alımların başlamasından 1 hafta geçerken Giresun'da bugüne kadar yaklaşık 185 ton fındık aldı. Ancak ürün bedelinin yarısının peşin ödeneceği belirtilerek alımları başlatan TMO'nun üreticiye para ödemediği belirtildi. TMO’nun Giresun’da oluşturduğu Küçük Sanayi Sitesi'ndeki deposuna fındık getiren bazı üreticiler aradan 1 hafta geçmesine rağmen paralarının peşinatını alamamaktan yakındı. Barça Köyü'nde oturan Alişan Kayış, TMO'nun halkı kandırmaya başladığını, fındık vermek için adeta sırat köprüsünden geçtiklerini ileri sürerken, şöyle konuştu:
“Borçlarımı ödemek için TMO'ya 1672 kilo fındık verdim. 53 randıman gelen fındığa nem ve yağ oranı gibi değişik ölçümler yaptılar. Fındığımı çok yağlı bulup sitem ettiler. Daha sonra verdiğim fındığın parasının yarısını almak için bankaya gittim. Aradan günler geçti hâlâ paramı alamadım. TMO'nun buradaki yetkililerine gidiyorum, ‘bankaya', bankadakiler ise ‘Ifise git’ diyorlar. En sonunda da, ‘Paranı alamıyorsan Ankara'ya git’ dediler. Bakan verdiği söze sahip çıksın. Halkı kandırmasınlar, ayıptır, yazıktır. Ne olacağı belli değil. Bize söz verenler paramızı ödesin, ya da terkedip gitsinler. Bu işi yapamıyorlarsa bizi askere versinler.

Üreticilerden İhsan Sarı ise, Fiskobirlik'in parayı ne zaman vereceğinin belli olmadığını bu nedenle ürünü tüccara vereceğini anlatırken, “TMO paranın yarısını peşin verecek. Ama o da belirsiz” dedi. Taşhan Köyü'nden Turgay Taşhan ise, tüccarın eline düştüklerini söylerken, şöyle konuştu:

“Bu kurdun önüne kuzu düşmesi gibi bir şey. Fiskobirlik göstermelik fiyat açıkladı, ne olacağı belirsiz. Geçen yıldan da borcu var. Devlet ise devletliğini yapmıyor. Fındık verenler de parasını alamıyor.”

Lapa Köyü sakinlerinden fındık üreticisi Sadulah Erol, “Çocuklar okula gidiyor. Paraya ihtiyaç var. Hemen almak için tüccara vereceğiz. TMO'dan net bir ses gelmedi” diye dert yanıyor.  İnişdibi Köyü'nden Haydar Ali Karadağ ise, “100 lira da olsa tüccara vereceğim. TMO işi bilmiyor. TMO da Fiskobirlik de bir şeyler yemek için orada. Bugün fındık 2.5 YTL. Bu vicdan işi mi? Varsın tüccar yesin. Başbakan buraya geldiğinde fındık 4.5 liraydı. Devlete verirsek cÜNEYT Zapsu'dan parayı nasıl alırım? Zapsu, Başbakan'dan başka kimseye para vermez“ diye yakındı.