Cüneyt UZUNOĞULLARI
Oluşturulma Tarihi: Mart 14, 2002 02:03
PriceWater House Coopers'ın Raporlamadan Sorumlu Kıdemli Müdürü Graham SJ Gilmour, yabancı sermayenin bir ülkeye yatırım yapmak için uluslararası muhasebe standartlarına uygunluk, şeffaflık ve demokrasi kriterlerini aradığını, Türkiye'nin şeffaflık yolunda iyiye doğru gittiğini söyledi.
Price WaterHouseCoopers'ın kıdemli Müdürü Graham SJ Gilmour, uluslararası yatırımcının şeffaflık ve demokrasi ligi kurduğunu ve bu ligde küme düşenlere yatırım yapılmadığını söyledi. Yabancı yatırımcıların geçtiğimiz 10 yılda şeffaflık ve demokrasi konusunda giderek daha hassas davrandığını belirten Gilmour, ‘‘Geçtiğimiz yıl Malezya, Endonezya ve Tayland, demokrasi- şeffaflık liginde küme düştü Türkiye ise iyi yolda’’ dedi.
Gilmour, şeffaflığı sağlayamadığı için yabancı sermaye kaybeden bir başka ülkenin de Rusya olduğunu ifade etti. Gilmour, Rusya geçtiğimiz 10 yılda piyasa ekonomisine geçmeye çalıştı. Ancak, Rus şirketleri devlet şirketleri olduğu için şefaflığı sağlayamadılar ve Rusya'dan 54 milyar
dolar kaçtı'' diye konuştu.
Gilmour, şeffaflık liginde Türkiye'nin iyi yolda olduğunu ve Uluslararası Muhasebe Standartlarına (IAS) uygunluk sağlanarak şeffaflık liginde Türkiye'nin üst sıralara tırmanacağını belirtti.
DEMOKRASİ ŞARTI
Günümüzde kurumsal yatırımcının uluslararası standartlara uygun bilanço bilgileri ve analiz raporlarının yanı sıra, ülkenin demokratik kriterlere uygunluğunun da önem taşıdığını belirten Gilmour, ‘‘Demokrasi, şeffaflığın ikiz kardeşi gibidir, bu açıdan demokrasi, şeffaflığın şartlarından birisidir’’ dedi.
Gilmour kurumsal yatırımcı açısından demokrasinin önemini ve demokrasi şeffaflık ilişkisini şu şekilde açıkladı:
‘‘Bugün kurumsal yatırımcı açısından bir ülkenin demokrasi karnesi 2 açıdan önem taşıyor. Birincisi kurumsal yatırımcıların bir bölümü için insan haklarının önemi. İkincisi, demokrasi-şefffaflık ilişkisi. Bazı fonlar için demokrasinin önemi daha ayrıcalıklı. ABD'li emeklilik fonu Calpers, bunlardan birisi.’’
Gilmour, Calpers konusunda şunları söyledi:
‘‘ ABD'nin Kaliforniya eyaletinde bulunan Calpers Emeklilik Fon yatırım yapılacak ülkelerin insan hakları karnesinin özellikle iyi olmasını istiyor. Dünyada her yıl milyarlarca dolar insan hakları karnesi daha iyi olan ülkelere kayıyor.
Demokrasinin yatırımcı açısından ikinci önemi ise, şefaflıkla bağlantılı. Yatırımcı demokratik olmayan ülkelerde şirket bilançolarının gerçeği yansıtacağına inanmıyor. Demokratik olmayan ülkelerde yolsuzluk ve rüşvet çok daha yüksek oranda oluyor. kurumsal yatırımcı demokratik olmayan ülkelerde kendisini rahat hissetmiyor.’’
ANALİZ RAPORLARI
Gilmour, uluslararası yatırımcının gerçeği görmek istediğini bu nedenle sadece bilançolarla yetinmediğini bildirdi. Yatırımcıların, şirketin işleyişine hakim olmak, şirket yönetiminin aldığı kararları görmek için analiz raporlarına da ihtiyaç duyduğunu belirten Gilmour, ‘‘İngiltere gibi büyük bir ülke bile yatırımcı çekmek için şirketlerin analitik raporlarının yayınlanmasını istiyor’’ dedi.
Fas ve Türkiye'den başka standart dışı muhasebesi olan ülke yokPrice WatersHouse Coopers (PWC) Denetim ve İş Danışmanlığı Kıdemli Müdürü Adnan Akan ise Türkiye'nin yabancı sermayeyi çekme konusunda yetersiz kaldığını söyledi. Türkiye'nin dünyanın en büyük 20 ekonomisi arasında yer almasına karşın halen Uluslararası Muhasebe Standartlarına (IAS) geçmediğini belirten Akan, ‘‘Türkiye vergi merkezli muhasebe standartı problemini aşmalıdır’’ dedi.
IAS'ye uyum konusunda Kenya'nın Türkiye'den daha iyi konumda olduğunu belirten Akan, şöyle devam etti:
‘‘Bir başka sorun da bilançolarda yaşanıyor. Dünyada bizden ve Fas'tan başka grup içi şirketlerin biri biriyle ilişkisini göstermeyen bilanço çıkartan kalmadı, ama Türkiye hálá konsolide olmayan bilanço yöntemini kullanıyor’’ dedi.