Gıda ve giyim ucuzladı, ağustos enflasyonu sıfırın altına indi
Güncelleme Tarihi:
Enflasyon ağustos ayında sürpriz yaparak, beklentilerden çok daha iyi geldi. Gıda ve giyimdeki ucuzlamanın etkisiyle, geçen ay tüketici fiyatlarıyla enflasyon (TÜFE) yüzde 0.30 düşüş gösterdi. TÜFE’de yıllık enflasyon yüzde 5.33’e geriledi. Üretici enflasyonu ise (ÜFE) geçen ay yüzde 0.42 artarken, yıllık bazda yüzde 1.04’lük düşüş gözlendi. Enflasyonda gelinen nokta, ‘Merkez Bankası’nın faiz indirimlerine devam edeceği kesinleşti’ şeklinde yorumlandı.
ENFLASYON ağustos ayında sürpriz yaptı. Bu sürprizin nedeni ise mevsimsellik etkisiyle, tüketici enflasyonunun (TÜFE) piyasa beklentilerinin altında gelmesi oldu. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı son rakamlara göre, ağustosta gıda ve giyim ucuzlayınca, TÜFE endeksi bir önceki aya göre yüzde 0.30 düşüş gösterdi. Yıllık enflasyon ise tüketici fiyatları endeksiyle yüzde 5.33’e geriledi. Üretici fiyatlarında ise ağustos ayında bir önceki aya göre yüzde 0.42 artış olurken, yıllık bazda ÜFE yüzde 1.04 geriledi.
Yılın ikinci en düşük ayı
Böylece Ağustos ayında yüzde 5.33’lük yıllık TÜFE, bu yılın en düşük ikinci rakamı oldu. Mayıs ayında bu oran, yüzde 5.24 ile en düşük seviyesini görmüştü. ÜFE ise ağustos ayında artış olmasına karşın, yıllıkta yine eksilerde kalmaya devam etti. Böylece ÜFE’nin, eksili oranlardaki seyri 5’inci ayını buldu.
8 ayda 1.78’lik artış
Ağustos ayı verileri ile birlikte enflasyon, yılın sekiz ayında TÜFE yüzde 1.78, ÜFE ise yüzde 2.97 oranında artış kaydetmiş oldu. Ağustos ayı itibarıyla 12 aylık ortalamalara göre yıllık enflasyon ise tüketici fiyatlarında yüzde 7.99 üretici fiyatlarında yüzde 4.19 düzeyinde gerçekleşti.
6.44 puan geriledi
Geçen yılın aynı ayında yıllık enflasyon TÜFE’de yüzde 11.77, ÜFE’de yüzde 14.67 olmuştu. Böylece, ağustos ayı itibariyle yıllık enflasyon, geçen yılın aynı ayının, TÜFE’de 6.44 puan, ÜFE’de 15.71 puan altında gerçekleşti. Aylık bazda ise geçen yıl ağustos ayına göre TÜFE’de 0,06 puan, ÜFE’de ise 2,76 puan düşüş görüldü.
Öte yandan TÜFE’de ağustos ayında endekste yer alan 449 maddeden 89 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı, 189 maddenin ortalama fiyatında artış, 171 maddenin ortalama fiyatında ise düşüş gerçekleşti. ÜFE’de ise ağustos ayında endekste bulunan toplam 768 maddeden 197 maddenin ortalama fiyatında değişim olmadı, 262 maddenin ortalama fiyatında artış, 309 maddenin ortalama fiyatında ise düşüş oldu.
Giyim yüzde 5.22 düştü
Tüketici fiyatları ağustos ayında yüzde 0.30 oranında düşerken, ana harcama grupları itibariyle bir önceki aya göre en yüksek artış yüzde 1.73 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda oldu. Fiyatlar gıda ve alkolsüz içeceklerde yüzde 1.57, giyim ve ayakkabıda ise yüzde 5.22 oranında geriledi. Geçen ay ulaştırmada yüzde 1.67, konutta ise yüzde 0.74 artış görüldü.
Fiyatı en fazla düşen karpuz oldu
AĞUSTOS ayının zam şampiyonu yüzde 12.80 ile salatalık olurken, geçen ay fiyatı en fazla düşen ürün yüzde 39.97 ile karpuz oldu. Bunu yüzde 30.51 ile üzüm, yüzde 18.64 ile sivri biber, yüzde 12,19 ile domates fiyatları izledi. Ağustosta ‘fiyatı düşen maddeler’ listesi şöyle devam etti: “Fiyatlar, taze fasulyede yüzde 10.36, kadın tişörtünde yüzde 8.46, çocuk tişörtünde yüzde 8.08, kadın pantolonunda yüzde 6.26, erkek gömleğinde yüzde 6.15, etekte yüzde 5.57, erkek takım elbisesinda 4.96, makarnada 3.02, ayçiçek yağında 2.67, kuru fasulyede yüzde 2.20, meyve suyunda yüzde 1.79, salçada yüzde 1.76, margarinde yüzde 1.56, mücevherde 1.10, buğday ununda 0.88, sucukta ise yüzde 0.83 geriledi.”
En yüksek artış Ankara’da yaşandı
TÜFE geçen ay 26 bölge içinde en yüksek artışı yüzde 0.36 ile Ankara’da gösterdi. Aralık ayına göre en yüksek artış yüzde 4.69 ile İzmir bölgesinde, geçen yılın aynı ayına göre en yüksek artış yüzde 8.08 ile Mardin, Batman, Şırnak, Siirt bölgesinde ve 12 aylık ortalamalara göre en yüksek artış yüzde 10.40 ile Van, Muş, Bitlis, Hakkari bölgesinde gerçekleşti.
Sanayide fiyatlar arttı
TÜİK’in 2003 baz yıllık üretici fiyatları endeksine (ÜFE) göre, sanayide fiyatlar, ağustos ayında aylık bazda yüzde 0.50 oranında artarken, bir önceki yılın aralık ayına göre yüzde 1.88 arttı. Sanayide fiyatlar ağustosta, geçen yılın aynı ayına göre de yüzde 1.70 gerilerken, 12 aylık ortalamalara göre fiyat değişimi ise yüzde 5 oldu. Sanayinin üç sektöründen imalat sanayi sektöründe yüzde 0.91 oranında artış görülürken, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 3, elektrik, gaz, su sektöründe yüzde 3.21 oranında düşüş kaydedildi. Tarım sektöründe ise aylık bazda fiyatlar, ağustosta yüzde 0.02 oranında arttı.
Çekirdek enflasyon
ÖZEL kapsamlı tüketici fiyatları endeksi göstergelerine bakıldığında, “çekirdek enflasyon” yerine açıklanan TÜFE göstergeleri geçen ay, mevsimlik ürünler hariç yüzde 1.01 işlenmemiş gıda ürünleri hariç ise 0.23 arttı. Fiyatlar, enerji hariç yüzde 0.69, işlenmemiş gıda ürünleri ve enerji hariç yüzde 0.13 düştü.
Merkez’in 0.50 puanlık faiz indirimi kesinleşti
AĞUSTOS ayına ilişkin enflasyon verileri, Merkez Bankası’nın önümüzdeki günlerde yapması beklenen faiz indirime ilişkin beklentileri netleştirdi. Standard Chartered Bank ekonomisti Manik Narain, “Bu veriler bu ay 50 baz puan daha indirim olacağını kesinleştiriyor” derken, HSBC Stratejisti Fatih Keresteci, “Eylül toplantısında 50 baz puan faiz indirimi ve gecelik borçlanma faizlerinin yüzde 7’nin altına inebileceğine” dikkat çekti. ING Bank Başekonomisti Sengül Dağdeviren ise, önümüzdeki aylarda enflasyonda dalgalı bir seyir olabileceğine dikkat çekerek, eylülde beklenen 50 baz puanlık indirimin son olabileceğini söyledi. Finans Investten Banu Kıvcı Tokalı Merkez Bankası faiz politikasında büyüme etkili olacağını vurguladı.