Gerçek gider yöntemi kimler için avantajlı? Kira geliri istisnası kimler için uygun değildir?
Güncelleme Tarihi:
Gerçek gider yöntemi ile daha az vergi ödemek isteyen yükümlüler, belgeli olarak bu imkandan faydalanabiliyor. Ancak gerçek gider gösterebilmek için söz konusu belgelerin 5 yıla kadar saklanması gerekebiliyor. Diğer taraftan gerçek gider kabul edilen harcamalar arasında son 5 yılda alınan konutlar da yer alabiliyor. İşte, konut kira geliri istisnasından kimler yararlanamaz sorusunu cevabı ve gerçek gider yöntemi hakkında detaylı bilgiler
Yüzde 25 götürü gidere göre, daha fazla indirilebilir gerçek gideri olan ev sahipleri gerçek gider yöntemini seçip daha az vergi ödeyebilirler. Ancak yüzde 25 götürü gider belgesiz olarak hesaplanıyorken, gerçek giderler belgeli olarak vergi hesabında dikkate alınabiliyor. Söz konusu belgelerin beş yıl saklanarak olası denetimde ibraz edilmesi gerekiyor (2016 kira gelirleri için 2021’nin sonuna kadar saklanmalı). Gerçek giderlerin hesaplanmasına yönelik Ahmet Karabıyık'ın yazdığı Vergide İndirimin 111 Yolu kitabında yer alan 1 no.lu örnek incelenebilir.
GERÇEK GİDER KABUL EDİLEN HARCAMALAR NELER?
‘Gerçek gider’ kabul edilen kalemler;
- Son beş yılda konut alanlar konut bedelinin yüzde 5’ni gelirinden düşebiliyor (GVK Md. 74/4). 2012 ve sonrasında konut alanlar (tek bir konutu için) bu
hesabı (2016 kira gelirleri için) yapabilir (İşyeri kirasının vergi hesabında, yüzde 5 giderden faydalanılamıyor).
- Gayrimenkul satın alınırken alınan kredinin faizleri gelirden düşülebilir (GVK Md. 74/4).
- Kira geliri elde ederken diğer taraftan kendisi de kirada oturanların ödedikleri kira bedelleri de hesaplamada gider (-) olarak dikkate alınabiliyor (GVK
Md. 74/10).
Gelir Vergisi Kanunu’nun 74. maddesinde sayılan diğer ‘gerçek giderleri’ de şöyle özetleyebiliriz: Amortisman giderleri, kiraya verilen gayrimenkul için ödenen aydınlatma, ısıtma, su ve asansör giderleri, idare giderleri, sigorta giderleri, sözleşmeye, kanuna veya ilama istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatlar, ödenen vergi, resim, harç ve şerefiyelerle belediyelere ödenen harcamalara katılma payları.
KONUT KİRA GELİRİ İSTİSNASINDAN KİMLER FAYDALANAMAZ?
2016 kira gelirine ilişkin beyannamesini; 25 Mart 2017’ye kadar vermeyip sonradan (denetim sonucu) vergisini ödeyecekler yararlanamıyor. Maliye’nin radarına takılanlar hem vergisini cezalı ödeyecek, hem de vergi hesabında 3.800 liralık istisnayı düşemeyecekler (GVK. Md. 21). 3.800 liralık istisna konut kira gelirleri için düzenlendiğinden, işyeri kira geliri olanlar istisnadan yararlanamıyor.
Aynı dönemde hem işyeri, hem de konut kirası elde edenler, konut kira vergisinin hesabında 3.800 lirayı gelirinden düşebiliyor.
Ticari, zirai veya mesleki kazancı nedeniyle gerçek usulde gelir vergisi mükellefi olan, esnaf, tüccar, doktor, avukat vb. kişiler de istisnadan yararlanamıyor.
Ayrı ayrı veya birlikte elde ettiği ücret, menkul sermaye iradı, gayrimenkul sermaye iradı ile diğer kazanç ve iratlarının tutarı yıllık 2016 (ve 2017) kira geliri için 110 bin lirayı aşanlar da istisnadan yararlanamıyor.
Bir konuta birden fazla kişinin ortak olması halinde, bu konuttan elde edilen kira gelirlerinin vergilendirilmesinde, her bir ortak, 3.800 liralık istisnadan ayrı ayrı yararlanabilecekler.
2016 gelirleri için 3.800 lira olan istisna, 2017 kira gelirlerinde (1-25 Mart 2018’de beyan edilecek) 3.900 lira olarak uygulanacak.