Güncelleme Tarihi:
İhracat yıla değişimle başladı. Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, ihracatta yeni sistemle hesaplanan verileri açıkladı. Türkiye, yıllardır dış ticaret istatistiklerinde Özel Ticaret Sistemi olarak bilinen kategoride hesaplamalarına yapıyor ve ihracat rakamlarını açıklıyordu. Şimdi yine yıllardır hesaplanan ancak kamuoyu ile paylaşılmayan yeni sistem Genel Ticaret Sistemi ile elde edilen ihracat rakamları da paylaşılmaya başlandı. Özel Ticaret Sistemi (ÖTS) gümrük sınırı esas alıyor ve bu tanıma göre serbest bölgeler ve gümrük antrepoları gümrük sınırı dışında sayılıyordu. Ve buralardan yapılan ihracatlar rakama dahil edilmiyordu. Genel Ticaret Sistemi (GTS), gümrük alanlarına ve serbest bölgelere giren ve çıkan mallar da dış ticaret verisine kaydediyor. Daha geniş çaplı bakıyor. Bu yeni hesapla ocak ayı ihracatı tam 733 milyon dolar daha yüksek çıktı. Özel Ticaret Sistemi’ne göre 13 milyar 171 milyon dolar olan ocak ayı ihracatı, Genel Ticaret Sistemi’ne göre 13 milyar 904 milyon dolara yükseldi.
İKİSİ DE AÇIKLANACAK
Bakan Pekcan ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle ocak ayı ihracat verisini Ankara’da açıkladı. Pekcan’ın verdiği bilgilere göre ülkeler verilerini her iki ticaret sistemi için de tutuyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) da verilerini ÖTS’ye göre yayınlamakla beraber 2013 itibarıyla GTS’ye göre de verilerini tutmaya başladı. Merkez Bankası da ödemeler dengesinde GTS’yi dikkate alıyor. 2019 yılı boyunca Ticaret Bakanlığı ithalat ve ihracat verilerini hem ÖTS’ye hem de GTS’ye göre açıklayacaklar. Pekcan, “Uzun yıllardır ülkemizde açıklanan istatistiklerde aslında üretimi Türkiye’de olan ihracatımızın bir parçası olan, sınırlarımız içerisinde bizim işçimiz, bizim mühendisimiz tarafından üretilmiş ve ihraç edilmiş ürünleri kayda almıyoruz. Örneğin 2018’de serbest bölgelerden ihracatımız 8.1 milyar dolar. 2018’de 5.6 milyar dolar serbest bölgelerden net ihracatımızı kayıt altına almamış bulunuyoruz” dedi.
KARŞILAMA ORANI ARTTI
Açıklanan verilerin ayrıntılarına göre GTS’ye göre ihracat geçen yıl ocak ayına göre yüzde 6.33 arttı ve 13 milyar 904 milyon dolar oldu. İthalat ise yüzde 26.87 azalarak 16 milyar 220 milyon dolara geriledi. Dış ticaret açığı ise yüzde 74.55 azalarak 2 milyar 317 milyon dolara indi. İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 85.72 oldu. ÖTS’ye yani eski sisteme göre ise ihracatta artış yüzde 5.93 ve miktar 13milyar 171 milyon dolar. İthalat ise yüzde 27.01 azalarak 15 milyan 709 milyon dolara indi. Dış ticaret açığı ise 2 milyar 538 milyon dolar.
Bu yılın en önemli göstergesinin ihracatın ithalatı karşılama oranı olduğuna dikkati çeken Pekcan, “Karşılama oranı özel ticaret sistemine göre yüzde 57.77’den yüzde 83.85’e yükselmiştir. Genel ticaret sistemine göre yüzde 59 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 85.72 olmuştur” dedi.
GÖZDELER MÜCEVHER VE SAVUNMA OLDU
İHRACATTA geleneksel sektörler tekstil, hazırgiyimde gerileme otomotivde yavaşlama yaşanırken iki sektör öne çıkıyor. TİM verilerine göre ocakta ihracatını yüzde 93.8 artıran mücevher sektörü 274.5 milyon dolarlık ihracata imza attı. İhracatını yüzde 64.4 artıran savunma sektöründen ise 175 milyon dolarlık ihracat geldi. İki sektörün ulaştığı ülkeler de dikkat çekici. Mücevher sektörünün Hong Kong ve İngiltere’ye olan ihracatları kanıksanmışken Çin’e yaptığı ihracat ve artış önemli. Savunma sanayinde ise Umman’a yapılan ve üçüncü büyük ihracat yapılan ülke olması dikkat çekti. Çelik sektörü son dönemlerin yıldızı olmaya devam ediyor. Fas ve Cezayir’de pazarını güçlendirdiği rakamlarda görülüyor. Dericiler en büyük pazarları Rusya’da sıkıntıda. Gemi ve yat sektöründe rakamlar Norveç’e balıkçı tekneleri ihracatının başladığını gösteriyor. Marşal adaları ve Japonya’ya artış oldukça büyük.
219 ÜLKEYE İHRACAT
TİM Başkanı İsmail Gülle de, ocak ayında ihracatçıların, ülke bayrağını 219 ülkede dalgalandırmayı başardığına dikkati çeken Gülle, bu ülkelerden 126’sına ihracat artarken, 104 ülkede çift haneli yükseliş görüldüğünü vurguladı.