Gençlerden 'elektrik' alacak

‘AVRUPA Altyapı Şebekeleri Fuarı’ önceki gün Amsterdam’da başladı. Elektrik, su, doğalgaz gibi altyapı hizmetlerinin geleceğinin tartışıldığı fuarda, bu yıl özellikle inovasyon ve akıllı şebekeler ön planda. Fuarda akıllı şehirler üzerine sunum yapan Enerjisa Dağıtım Şirketleri Genel Müdürü Murat Pınar, artık elektrik şebekesinin Z kuşağının taleplerine göre şekillenmeye başladığını belirterek, “Türkiye akıllı şebekeler yol haritası üzerinde çalışılıyor. Önümüzdeki yıl sonuna doğru bitecek. Biz kimler için yapacağız akıllı şebekeyi?

Aslında 20 yaşın altındaki gençler için, yani Z kuşağı için. Onların bakış açıları farklı. Akıllı trafik olması lazım, araba korna sesi duymak istemiyor, ulaşımda artık kendi arabası olsun istemiyor, toplu taşıma veya Über kullanmak istiyor, interneti hep olsun istiyor… Daha önceki jenerasyon çalışmak istiyordu, bugün mutlu olmak isteyen bir gençlik var. Cidden beklentiler farklı, onların istediği şebeke sadece elektrik şebekesi değil. Oyun alanları çok farklı” dedi.

Son yılların popüler konusu “nesnelerin interneti (IoT)”, Amsterdam’da düzenlenen Avrupa Altyapı Şebekeleri Fuarı’nın da başlıca gündem maddelerinden biri. Elektronik cihazların internet üzerinden bilgi gönderip almasını sağlayan IoT, giderek büyüyen bir iş haline geliyor. Bazı tahminlere göre, IoT’nin pazar büyüklüğü 2020’de 132 milyar dolar olabilir.

Akıllı telefondan, televizyonlara ev içi farklı kategoride cihazların değişimini görmeye başladık. Akıllı elektrik sayaçları ve internete bağlı çay otomatları derken artık IoT hayatın bir parçası. Elektrik ile çalışan cihazların uzaktan kontrol edilmesi gibi enerji sistemlerine yönetim imkânı sunan IoT sayesinde cihazınızın bozulması gibi durumlarda, sizin bile haberiniz olmadan sistem tarafından kontrol edilmesi artık mümkün. Ayrıca IoT, enerji tüketimini daha kontrol edilebilir kılması ve düşük maliyetli elektrik sağlaması nedeniyle de elektrik sektöründe giderek daha çok dikkat çekiyor. Enerji sektörünün önde gelen firmaları tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de daha teknolojik, akıllı şebekelere yönelik çalışmalarını sürdürüyorlar. Elektrik hizmetlerinde, genç neslin beklentilerine karşılık verecek, mobil araçların ve teknolojinin kullanımına yönelik stratejik bir değişim yaşanması öngörülüyor.

DAHA DÜŞÜK FATURA
Murat Pınar bu konuda şunları söyledi: “Akıllı şebeke deyince sayaçla başlıyor diyoruz ama evdeki çamaşır makinesinden başlayıp, elektriği ürettiğiniz yere kadar süren bir konsept. Akıllı şebekeler özellikle elektrik tüketiminin yüksek olduğu ülkelerde önem taşıyor. İsveç’te herkes akıllı sayaca geçti. Kişi başı yıllık 40 bin kilovat saat (kWh) elektrik tükettikleri için, fiyatların günlük hatta saatlik takip edilmesi elektrik faturalarında anlamlı bir indirim sağlayabiliyor. Bizim de alışkanlıklarımız değişiyor ve tüketimimiz artıyor. Avrupa’dan müşteri sayısı olarak 10 kat hızlı büyüyoruz; Türkiye’de yüzde 3-4, Avrupa’da binde üç-beş büyüyor.”

BEDAŞ AVRUPA'YA 6 PROJE TANITTI
BOĞAZİÇİ Elektrik Dağıtım AŞ (BEDAŞ), fuarda altı farklı Ar-Ge projesini tanıttı. BEDAŞ, akıllı elektrik sayacı üreten Türk şirket Luna Elektrik Elektronik A.Ş. ile birlikte geliştirdiği projelerle katılımcıların ilgisiyle karşılaştı.

- BEDAŞ ile Luna tarafından geliştirilen “Narrow Band-Internet of Things uygulamaları” adlı projede, mobil telefon şebekesine benzer bir yapı oluşturularak bir ağ kuruluyor

- Bir diğer proje ise “Elektrik sayaçları yardımıyla doğalgaz ve su sayaçlarının uzaktan okunması”. Bu anlamda 100 adet pilot uygulama başlamış durumda. Proje çerçevesinde su ve doğalgaz sayacındaki bilgiler elektrik sayacı üzerinden merkeze ulaştırılıyor.

- “Çabuk geçme sayaçlar ile kaçak kullanımın önlenmesi” ise “tak ve çalıştır” mantığı ile hızlı montajlanabilen sayaçları içeriyor. Bu sayaçların en önemli özelliği, kaçak kullanım halinde merkeze alarm göndermesi. Söz konusu uygulamada teknik kayıplar ile kaçak kullanım özel geliştirilmiş algoritma ile birbirinden ayrıştırılabiliyor.

ŞEBEKELERİN ÜRETTİĞİ VERİ 2 KAR ARTIYOR
HER yıl şebekelerin ürettiği veri miktarının iki katına çıktığını anlatan Pınar, “Bu veriyi topladınız, bunu bilgiye çevirip ona göre planlama yapmanız lazım. Enerji sektörüne baktığımızda geleneksel bir sektör; trafosu, kablosu ile… Ama IoT ile birleştiğinizde akıllı hale bilgi ile getiriyoruz. Bunları beklentileri değişen genç nesil için yapıyoruz” dedi.