Gemilere gaz izni

ENERJİ Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), Türk karasularındaki yerli ve yabancı deniz taşıtlarına LNG (sıvılaştırılmış doğalgaz) ve CNG (sıkıştırılmış doğalgaz) ikmaline izin verdi. Son günlerde, yüzer LNG terminali (FSRU) ve doğalgaz depolama kapasitesinin arttırılması gibi özellikle doğalgazda arz güvenliği ve çeşitliliği sağlamaya yönelik adımlar hız kazandı. Küresel doğalgaz piyasasında LNG’nin payı da giderek artarken, bu yeni kararla, deniz taşımacılığında LNG ve CNG yakıtlı taşıtlar artık Türkiye’den yakıt alabilecekler. EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz, karara yönelik “Biz eğer enerji ve doğalgazda belirleyici rol oynayan anahtar bir ülke olmak istiyorsak, burayı ticaret merkezi haline getirmemiz lazım. Bunun için de arz ve tedarik kaynaklarının çeşitlendirilmesi lazım ve ikmalin de çeşitlendirilmesi lazım. Bazen sırf boru gazıyla piyasaya hitap etmemen lazım; FSRU ile, karadaki LNG terminalleri ile hitap etmen lazım. CNG’nizin geliştirilmesi lazım. LNG ile CNG’nin birçok alanda, karada ve denizde ulaşım ve taşımacılık faaliyetlerinde yakıt olarak kullanılması için kararlar alıyoruz. Doğalgaz önümüzdeki kısa süre içinde deniz ulaşımında çok önemli bir alternatif yakıt olacak” dedi.

MALİYETLER ÜÇTE BİR DÜŞERSE

Ulaşım sektöründe petrole alternatif yakıtlar çoğalırken, gazın payını arttırması ihtimaller arasında. Son olarak Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO), gemilere yüzde 3 daha düşük kükürtlü yakıt kullanma zorunluluğu getirdi. Uygulama 2020’de devreye girecek. Deniz taşımacılığında kullanılan yakıtta gaza talep artışı olduğu ifade ediliyor. Yakıldığı zaman daha az kükürt oksit emisyonlarına yol açtığı için, giderek artan sayıda gemi yakıt olarak gaz da kullanıyor. IMO kararıyla, deniz taşımacılığında LNG gibi alternatif yakıtların kullanımında artış bekleniyor. Büyüyen pastadan Türkiye’nin de pay alması için hızlı davranan EPDK’nın Başkanı Yılmaz, LPG sektöründen örnek vererek, şöyle konuştu: “LPG sektörüne baktığımızda, 20 yıl önce kimsenin hayal edemeyeceği mesafe alındı. Şimdi LPG alternatif bir emtia olarak Türkiye’de ciddi şekilde kullanılıyor. LNG istasyonları geldiği takdirde hem ekonomimiz açısından, hem tüketiciye alternatif bir yakıt türü olarak sunulmasının değerini düşünebiliyor musunuz? Bir emtia yalnız bir alanda topluma faydalı olmuyor. Diyelim ki başka ülkelere veya şehirlerarası nakliyatta akaryakıttan daha ucuz bir alternatif yakıt olarak gazı kullanıp, maliyetleri üçte bir, hatta beşte bir düşürdünüz. Bu takdirde, ciddi bir maliyet girdisi olan taşımada sağlanacak avantajın sanayi ve üretime ne kadar katkılı olabileceğini hesap edin.”

FRSU İÇİN BAŞKA ŞİRKETLER DE BAŞVURDU

EPDK Başkanı Yılmaz, “Doğalgaz depolama konusunda yeni gelişmeler olacak mı” sorumuza karşılık, “Tuz Gölü ve Mersin projeleri var. Onların dışında proje geliştirme aşamasında olan gaz depolama işiyle uğraşan ciddi firmalar var. Çalışma ve fizibilitesini yapıyorlar. FSRU (yüzer LNG terminali) ise piyasanın ve ikmal noktalarının gelişmesi; tedarik güvenliği açısından önemli. Kısa sürede ekonomiye kazandırılabiliyor. Onunla ilgili başka şirketlerin de başvurusu var. Tabii bir de fiziki imkanının olması lazım. Birçok kriter var. Bunları özel sektör kendisi değerlendiriyor, uygun olan yerlere başvuruyor. Teknik sıkıntının olmadığı bölgelerde bu talepler olduğu takdirde onları değerlendiriyoruz. Arz güvenliği konunun bir yanı. Diğer yandan enerjide ticaret merkezi olmak istiyorsan, bunları da yapman lazım” dedi. 

SERBEST TÜKETİCİ LİMİTİ DÜŞECEK

YILMAZ, lisanssız elektrik üretiminin kanundaki amacının dışına çıktığını belirterek, “Ne yazık ki lisanssız elektrik üretiminin desteklenmesi amacıyla sistem kullanım bedelinin düşük tutulması, sektör tarafından gelir kalemi  yapıldı. Bu hususta gerekli tedbirleri hemen alacağız. Sistem kullanım bedellerini normal seviyelere getireceğiz, burada yaklaşık 10 kat artış söz konusu olabilir” dedi. Yılmaz, serbest tüketici limitinin yeni yılda düşürülmesi konusuna da değinerek, “Düşürülmesi içi altyapı hazırlanıyor. Burada rakam telaffuz etmem ama serbest tüketici limitini muhakkak düşüreceğiz” dedi. Aylık elektrik faturası yaklaşık 120 lira seviyesinde olan tüketiciler serbest tüketici olarak elektriğini istediği şirketten alabiliyor ve uzun dönemli sözleşmeler yapabiliyor. Önümüzdeki dönemde bu miktarın kademe kademe düşürülerek sıfırlanması ve herkesin bu olanaktan yararlanması bekleniyor.   

TAVAN FİYAT GÜNDEMDE YOK

AKARYAKITTA yeni bir tavan fiyat olup olmayacağına yönelik Yılmaz, “Tavan fiyat filan bizim artık gündemimizde yok çünkü sistem oturmuş gibi gözüküyor. Sistem o kadar oturmuş ki şablon belli, zamlardan önce ne kadar fiyat hareketi olacağını görebiliyoruz. Bizim ayağa kalkmamız bir saattir” dedi. Türkiye’ye yatırımcı ilgisi hakkında da Yılmaz, şunu söyledi: “Bu kadar olumsuzluklara rağmen yatırımcı ilgisi gayet iyi. Sayın Bakanımız da açıkladı, bazı yatırımcılar özellikle YEKA’larla, kömürle ilgili tanınan sürenin kısa olmasından şikâyetçi. Çünkü birçok yatırımcı burada hesap kitap edip, belki Türkiye’de partner bulma noktasında hesapları iyi yapıp, o yatırımı almak istiyor. Bununla ilgili ciddi talepler var. Bu talepler de Bakanlıkta karşılık bulmuş.”