Gelir vergisi yüzde 39 azaldı

DEVLET, gelir vergisinde umduğunu bulamadı. 1999 yılında tüketici fiyatları bazında yıllık enflasyon yüzde 68.8 olurken, işadamları, serbest meslek erbabı ve rantiyelerin Mart ayındaki beyanlarına göre, bu yıla ait gelirleri için ödeyecekleri vergi yüzde 39.2 oranında azalma gösterdi.

İşadamları ile doktor, avukat, mimar, mühendis, kuyumcu, noter gibi meslek erbabı ve devlet kağıtlarından faiz geliri elde edenlerin 1999 yılı gelirleri için bu yılın Mart ayında verdikleri gelir vergisi beyannameleri, sayıları 1 milyon 800 bine ulaşan bu grubun ödeyeceği vergideki çarpıklığı da ortaya koydu.

Beyannameli gelir vergisi mükellefleri 1999 yılı Mart ayında 1998 yılı kazançları için devlete 454 trilyon liralık vergi bildiriminde bulundu. Oysa bu rakam 1999 yılı kazançları için beyanname verilen 2000 yılı Mart ayında 326 trilyon lira olarak gerçekleşti. Gelir vergisinin üçte birlik bölümünün ödenmesi gereken Mart ayındaki tahsilat tutarı ise 30 trilyon lira olarak belirlendi. Ancak bankaların tahsil ettiği vergiyi 2 gün sonra aktarması ve posta ile gelen vergideki gecikmeler nedeniyle tahsilatın bir bölümü Nisan ayı hesaplarına intikal etti. Böylece, 1999 yılı içinde tüketici fiyatları yüzde 68.8 oranında artış gösterirken, beyannameli gelir vergisi mükelleflerinin ödeyecekleri vergi, artış bir yana çok önemli ölçüde gerileme gösterdi.

ORTALAMA 181 MİLYON

Bu arada, 2000 yılı Mart ayında verilen gelir vergisi bildirimlerine göre, toplumun çok kazanan kesimlerini oluşturan beyannameli mükellefler, bu yıl içinde ortalama 181 milyon 111 bin lira kadar gelir vergisi ödemesinde bulunacaklar. Bu tutar geçen yıl 252 milyon lira dolayında gerçekleşmişti.

Türkiye vergi

rekortmenleri

Mükellef Gelir Vergisi

(Milyon TL)

Ayhan Şahenk 6.207

Demir Sabancı 4.205

Semahat Sevim Arsel 3.105

Daime Sevgi Gönül 2.905

Aydın Doğan 2.380

Kemal Uzan 2.169

Suzan Sabancı Dinçer 2.027

Çiğdem Sabancı Bilen 2.023

Rahmi Koç 1.687

Suna Kıraç 1.684

İllere göre Gelir Vergisi rekortmenleri

İl Vergi Ödeyeceği

rekortmeni vergi

(Milyon TL)

Ankara Rahmi Koç 1.687.306

Antalya Hikmet Ataman 117.520

Artvin Osman Seher Akşehir 13.881

Balıkesir Vural Görener 236.700

Bitlis Hüsamettin Peker 11.868

Bursa Celal Sönmez 539.545

Çanakkale Ahmet Sokullu 76.313

Çankırı Ethem Küçükerten 8.901

Denizli Ahmet Gökşin 92.772

Diyarbakır Saffet Çerçi 63.246

Edirne Ahmet Yörük 50.475

Elazığ Sabrina Şekerlisoy 30.092

Erzurum Raif Azak 33.651

Eskişehir Firuz Kanatlı 227.643

Gaziantep Abdülkadir Konukoğlu 404.844

Giresun Osman Akkaya 35.139

Hatay Emil Butrasoğlu 75.891

Isparta Şevket Demirel 282.821

İstanbul Ayhan Şahenk 6.207.406

İzmir Adı açıklanmadı 334.870

Kayseri Kadriye San 318.616

Kırklareli Halil Gümüştaş 103.680

Kırşehir Abdullah Çubuk 13.069

Kilis Hüseyin Alpaydır 38.072

Kocaeli Vefa İbrahim Aracı 210.145

Konya Mehmet Albayrak 177.505

Malatya Adı açıklanmadı 16.725

Manisa Adı açıklanmadı 96.080

Muğla Halil Gümüşel 102.716

Nevşehir Nurten Tuzcu 12.919

Ordu Hasan Basri Durak 51.456

Sinop Semih Çelebi 11.669

Sivas Esat Özkan 52.000

Şanlıurfa Feyyat Küçük 60.618

Tokat Ali Rıza Diren 20.596

Yozgat Abbas Meriç 24.598

Van Fevzi Şengül 21.148

Zonguldak Zuhal Yılmaz 118.332