Gelir Vergisi Kanunu değişiyor
Güncelleme Tarihi:
A.A.
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 21, 2009 19:06
KOBİ birleşmeleri, vergi istisnası yoluyla teşvik edilecek ve birleşme sonrasında, 3 yıl süreyle yüzde 75'e kadar indirimli kurumlar vergisi uygulanacak.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Gelir Vergisi Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısının 19 maddesi kabul edildi.
Tasarının kabul edilen maddelerine göre, Gelir Vergisinden muaf tutulan ölüm, sakatlık, hastalık ve işsizlik sebebiyle verilen tazminat ve yardımlara, işe başlatmama tazminatı dahil edilecek.
Asgari geçim indiriminde, ücretlerin vergilendirilmesinde asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra, varsa teşvik amaçlı diğer indirim ve istisnalar dikkate alınacak.
Gelir ve kurumlar vergisi indirim kalemlerine, iktisadi işletmeleri hariç, Türkiye Kızılay Derneğine yapılan nakdi bağış ve yardımlar dahil edilecek.
Lisanslı depo işletmesine teslim edilen tarım ürünleri için, ürün senetlerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar, 31 Aralık 2013 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesna olacak.
İşverenlerce işçiye ödenen işe başlatmama tazminatları, damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmayacak.
Tasfiye edilerek tüzel kişiliği ticaret sicilinden silinen mükelleflerin tasfiye öncesi ve tasfiye dönemlerine ilişkin olarak “salınacak her türlü vergi” ve “kesilecek ceza tarhiyatı”, müteselsilen sorumlu olmak üzere tasfiye öncesi dönemler için kanuni temsilcilerden, tasfiye dönemi için ise tasfiye memurlarından herhangi biri adına yapılacak. Tasfiye memurlarının sorumluluğu, tasfiye sonucu dağıtılan tutarla sınırlı olacak.
KOBİ'LERİN BİRLEŞMESİ
KOBİ birleşmeleri, vergi istisnası yoluyla teşvik edilecek. Birleşme sonrasında, 3 yıl süreyle yüzde 75'e kadar indirimli kurumlar vergisi uygulanacak.
Buna göre, KOBİ'lerin 31 Aralık 2009 tarihine kadar birleşmeleri halinde, birleşilen kurum tarafından münfesih (dağılan) kurumun birleşme tarihindeki sabit kıymetlerin rayiç bedelle, diğer kıymetlerinin ise Vergi Usul Kanununun değerleme hükümlerine göre değerlemek suretiyle bir bütün halinde devralınması ve bilançosuna kaydedilmesi zorunlu olacak.
Birleşme işlemlerinden dolayı kazançların kurumlar vergisinden müstesna olması için, “Birleşmeden doğan kazançların tamamının birleşme tarihi itibarıyla birleşilen şirketin sermayesine eklenmesi; birleşilen kurumun, münfesih kurumun tahakkuk etmiş ve edecek vergi borçlarını ödeyeceğini ve diğer ödevlerini yerine getireceğini, münfesih kurumun, birleşmenin Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildiği tarihten itibaren 30 gün içinde birleşme nedeniyle vereceği kurumlar vergisi beyannamesine ekli bir taahhütnameyle taahhüt etmesi; birleşme sonrasında 3 yıl süreyle aylık ortalama bazda birleşilen kurum ile münfesih kurum tarafından, 1 Nisan 2009 tarihinden önce verilen son aya ilişkin sigorta bildirgelerine göre istihdam edilenlerin toplamından az olmamak üzere aylık istihdam sağlanması” şartları aranacak.
KOBİ'lerden birleşme nedeniyle infisah eden (dağılan) kurumun, birleşme tarihinde sona eren hesap döneminde elde ettiği kazançları ile birleşilen kurumun birleşme işleminin gerçekleştiği hesap dönemi dahil olmak üzere, 3 hesap döneminde elde ettiği kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulanacak.
İşletmelerden 2008 yılının Aralık ayında verilen sigorta bildirgesine göre 250'den az işçi çalıştıran ve 2008 hesap döneminin sonu itibariyle, yıllık net satışlar toplamı 25 milyon TL'yi geçmeyen veya aktif toplamı 25 milyon TL'den az olanlar KOBİ sayılacak. Bunların birleşmesi, tam mükellef 2 veya daha fazla KOBİ'nin birleşerek yeni bir anonim şirket oluşturmaları ya da bir veya birkaç KOBİ'nin anonim şirket statüsündeki diğer bir KOBİ'ye devrolunması halinde mümkün olabilecek.
Birleşilen kurumun; indirimli kurumlar vergisi uygulamasının sona erdiği yılı izleyen 3'üncü yılın sonuna kadar birleşme, devir, bölünme ve hisse değişimi işlemlerine tabi tutulması (31 Aralık 2009 tarihine kadar KOBİ'lerin kendi aralarında yapacakları hariç) ile tasfiye edilmesi veya sermaye azaltımında bulunması halinde, birleşmeden dolayı istisna edilen ya da indirimli oran uygulaması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler, gecikme faizi ile birlikte birleşilen kurumdan tahsil edilecek.
ZARARLAR, VERGİDEN İNDİRİM KONUSU OLMAYACAK
Münfesih kurumdan devralınan amortismana tabi iktisadi kıymetler için, faydalı ömürleri dikkate alınarak münfesih kurumdaki kayıtlı değerleri üzerinden kalan süre için amortisman ayrılabilecek.
Birleşilen kurum tarafından devralınan varlıkların, devir bedelinden düşük bir bedelle satılması durumunda oluşan zararlar, birleşilen kurumun Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılamayacak.
Birleşme suretiyle devralınan taşınmazlar, iştirak hisseleri, kurucu senetleri ve intifa senetleri ile rüçhan haklarının indirimli kurumlar vergisi uygulanan hesap dönemlerinde satışı halinde Kurumlar Vergisinde müstesna uygulanmayacak.
Bakanlar Kurulu, birleşmeden yararlanan işletmeler için kurumlar vergisi oranını yüzde 75'e kadar indirimli uygulatmaya; Maliye Bakanlığı ise uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili olacak.
KATMA DEĞER VERGİSİ
Tarım ürünleri lisanslı depoculuk sisteminin KDV uygulaması yönünden vergisel altyapısı oluşturulan tasarıya göre, ürün senetlerinin, senedin temsil ettiği ürünü depodan çekecek olanlara tesliminde, bu işleme ilişkin KDV, lisanslı depo işleticilerince ödenecek.
Deniz ve hava taşıma araçları için liman ve hava meydanlarında verilen hizmetlerin yanı sıra, ihracat-ithalat ve transit rejim kapsamında işlem gören mallara, liman ve hava meydanı işleticileri tarafından verilen hizmetler, KDV'den istisna tutulacak.
İhraç malı taşıyan araçların ve soğutucu ünitelerinin standart yakıt deposu için KDV istisnası uygulanarak verilecek motorin miktarını yeniden düzenleyen tasarıya göre, standart depolarda istisna uygulanacak motorin miktarı TIR çekicilerinde 550 litreyi, istiap haddi 15 tona kadar olan (15 ton dahil) kamyon ve tankerlerde 300 litreyi, istiap haddi 15 tonun üzerinde olan kamyon ve tankerlerde ise 400 litreyi aşamayacak. Bu istisna miktarları, araçların frigorifik depoları için ayrıca uygulanacak.
Bakanlar Kurulu, istisna uygulanacak bu miktarları, sıfıra kadar indirmeye, kanuni haddine kadar yükseltmeye, sınır kapıları, araç cinsleri ve özellikleri itibariyle farklılaştırmaya yetkili olacak. Söz konusu araçlar için KDV istisnasına paralel, ÖTV istisnası yönünden de düzenleme yapılacak.
KONUT YAPI KOOPERATİFLERİ
Öğrenci yurtlarına, bedelsiz verdikleri hizmetlerinde ilgili dönemdeki kapasitelerinin yüzde 10'unu geçmemek üzere KDV istisnası tanınacak.
Konut yapı kooperatiflerinin üyelerine yaptıkları konut teslimleri, genel KDV rejimine tabi olacak. Buna göre, konut yapı kooperatiflerinin 150 metrekarenin altındaki konut teslimlerinde yüzde 1, 150 metrekarenin üzerindeki konut teslimlerinde ise yüzde 18 KDV alınacak. Ancak düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce bina inşaat ruhsatı almış konut yapı kooperatiflerinin üyelerine yaptıkları konut teslimleri, KDV'den müstesna olacak.
Akaryakıta katılan “Hekzan” isimli ürünle benzer nitelikler taşıyan özel benzinin kilogramından 1,6135 oranında ÖTV alınacak.
CEP TELEFONLARINA 40 LİRA VERGİ
Cep telefonlarının ithalinde gösterilen tutar üzerinden hesaplanan ÖTV'nin, 40 liradan az olması halinde, orana göre hesaplanan vergi yerine cep telefonu için 40 lira vergi alınacak. Bakanlar Kurulu, bu tutarı sıfıra kadar indirmeye, 3 katına kadar artırmaya yetkili olacak.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, düzenlemeyle ilgili bilgi verirken, yıllık ortalama 15 milyon cep telefonu ithal edildiğini belirtti. “Cep telefonları için ÖTV yüzde 20 ama gümrüklerde beyan edilen miktar çok düşük” diyen Şimşek, bu istismarın önüne geçmek için düzenleme yaptıklarını söyledi. Şimşek, “Çok düşük gösteriliyor. Ortalama 75 liralık bir matrah beyan edilmiş. Bugün piyasadaki cep telefonları açısından baktığımız zaman son derece düşük. Bu istismarın önüne geçmek için böylesine maktu düzenleme yaptık” diye konuştu.
CHP Genel Saymanı ve İstanbul Milletvekili Mustafa Özyürek'in, “Cep telefonu ithali yapan büyük firmalar, sahte fatura mı düzenliyorlar? Nasıl düşük gösteriliyor?” diye sorması üzerine Maliye Bakanı Şimşek, fiili durumu ifade ettiğini söyledi.
“UCUZ CEP TELEFONU DEVRİ BİTECEK”
Özyürek, “Bakanlar Kurulu'nun yetkisini kullanarak, 40 liralık vergiyi 5 katına kadar artırması durumunda 200 lira olacağını, şu an piyasada 100 liraya cep telefonu satıldığını” belirterek, “Demek ki artık ucuz telefon devri bitecek. Ucuz cep telefonların satışını caydıran, adaletsiz bir düzenleme” dedi.
Maliye Bakanı Şimşek, milletvekillerinin soruları üzerine, “Ülke ismi vermek istemiyorum ama bazı ülkelerden gerçekten çok düşük beyanlarla cep telefonları sokuluyor Türkiye'ye. İstismar konusu oluyor” diye konuştu.
Milletvekillerinin önerilerine Maliye Bakanı Şimşek'in de katılmasıyla, Bakanlar Kurulunun cep telefonundaki 40 liralık vergiyi 5 katına kadar artırmaya yetkisi, 3 katı olarak değiştirildi.
Tasarının maddeleri üzerinde görüşmeler devam ediyor.
Tasarının kabul edilen maddelerine göre, Gelir Vergisinden muaf tutulan ölüm, sakatlık, hastalık ve işsizlik sebebiyle verilen tazminat ve yardımlara, işe başlatmama tazminatı dahil edilecek.
Asgari geçim indiriminde, ücretlerin vergilendirilmesinde asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra, varsa teşvik amaçlı diğer indirim ve istisnalar dikkate alınacak.
Gelir ve kurumlar vergisi indirim kalemlerine, iktisadi işletmeleri hariç, Türkiye Kızılay Derneğine yapılan nakdi bağış ve yardımlar dahil edilecek.
Lisanslı depo işletmesine teslim edilen tarım ürünleri için, ürün senetlerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar, 31 Aralık 2013 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesna olacak.
İşverenlerce işçiye ödenen işe başlatmama tazminatları, damga vergisi hariç herhangi bir vergiye tabi tutulmayacak.
Tasfiye edilerek tüzel kişiliği ticaret sicilinden silinen mükelleflerin tasfiye öncesi ve tasfiye dönemlerine ilişkin olarak “salınacak her türlü vergi” ve “kesilecek ceza tarhiyatı”, müteselsilen sorumlu olmak üzere tasfiye öncesi dönemler için kanuni temsilcilerden, tasfiye dönemi için ise tasfiye memurlarından herhangi biri adına yapılacak. Tasfiye memurlarının sorumluluğu, tasfiye sonucu dağıtılan tutarla sınırlı olacak.
KOBİ'LERİN BİRLEŞMESİ
KOBİ birleşmeleri, vergi istisnası yoluyla teşvik edilecek. Birleşme sonrasında, 3 yıl süreyle yüzde 75'e kadar indirimli kurumlar vergisi uygulanacak.
Buna göre, KOBİ'lerin 31 Aralık 2009 tarihine kadar birleşmeleri halinde, birleşilen kurum tarafından münfesih (dağılan) kurumun birleşme tarihindeki sabit kıymetlerin rayiç bedelle, diğer kıymetlerinin ise Vergi Usul Kanununun değerleme hükümlerine göre değerlemek suretiyle bir bütün halinde devralınması ve bilançosuna kaydedilmesi zorunlu olacak.
Birleşme işlemlerinden dolayı kazançların kurumlar vergisinden müstesna olması için, “Birleşmeden doğan kazançların tamamının birleşme tarihi itibarıyla birleşilen şirketin sermayesine eklenmesi; birleşilen kurumun, münfesih kurumun tahakkuk etmiş ve edecek vergi borçlarını ödeyeceğini ve diğer ödevlerini yerine getireceğini, münfesih kurumun, birleşmenin Ticaret Sicili Gazetesinde ilan edildiği tarihten itibaren 30 gün içinde birleşme nedeniyle vereceği kurumlar vergisi beyannamesine ekli bir taahhütnameyle taahhüt etmesi; birleşme sonrasında 3 yıl süreyle aylık ortalama bazda birleşilen kurum ile münfesih kurum tarafından, 1 Nisan 2009 tarihinden önce verilen son aya ilişkin sigorta bildirgelerine göre istihdam edilenlerin toplamından az olmamak üzere aylık istihdam sağlanması” şartları aranacak.
KOBİ'lerden birleşme nedeniyle infisah eden (dağılan) kurumun, birleşme tarihinde sona eren hesap döneminde elde ettiği kazançları ile birleşilen kurumun birleşme işleminin gerçekleştiği hesap dönemi dahil olmak üzere, 3 hesap döneminde elde ettiği kazançlara indirimli kurumlar vergisi uygulanacak.
İşletmelerden 2008 yılının Aralık ayında verilen sigorta bildirgesine göre 250'den az işçi çalıştıran ve 2008 hesap döneminin sonu itibariyle, yıllık net satışlar toplamı 25 milyon TL'yi geçmeyen veya aktif toplamı 25 milyon TL'den az olanlar KOBİ sayılacak. Bunların birleşmesi, tam mükellef 2 veya daha fazla KOBİ'nin birleşerek yeni bir anonim şirket oluşturmaları ya da bir veya birkaç KOBİ'nin anonim şirket statüsündeki diğer bir KOBİ'ye devrolunması halinde mümkün olabilecek.
Birleşilen kurumun; indirimli kurumlar vergisi uygulamasının sona erdiği yılı izleyen 3'üncü yılın sonuna kadar birleşme, devir, bölünme ve hisse değişimi işlemlerine tabi tutulması (31 Aralık 2009 tarihine kadar KOBİ'lerin kendi aralarında yapacakları hariç) ile tasfiye edilmesi veya sermaye azaltımında bulunması halinde, birleşmeden dolayı istisna edilen ya da indirimli oran uygulaması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler, gecikme faizi ile birlikte birleşilen kurumdan tahsil edilecek.
ZARARLAR, VERGİDEN İNDİRİM KONUSU OLMAYACAK
Münfesih kurumdan devralınan amortismana tabi iktisadi kıymetler için, faydalı ömürleri dikkate alınarak münfesih kurumdaki kayıtlı değerleri üzerinden kalan süre için amortisman ayrılabilecek.
Birleşilen kurum tarafından devralınan varlıkların, devir bedelinden düşük bir bedelle satılması durumunda oluşan zararlar, birleşilen kurumun Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılamayacak.
Birleşme suretiyle devralınan taşınmazlar, iştirak hisseleri, kurucu senetleri ve intifa senetleri ile rüçhan haklarının indirimli kurumlar vergisi uygulanan hesap dönemlerinde satışı halinde Kurumlar Vergisinde müstesna uygulanmayacak.
Bakanlar Kurulu, birleşmeden yararlanan işletmeler için kurumlar vergisi oranını yüzde 75'e kadar indirimli uygulatmaya; Maliye Bakanlığı ise uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili olacak.
KATMA DEĞER VERGİSİ
Tarım ürünleri lisanslı depoculuk sisteminin KDV uygulaması yönünden vergisel altyapısı oluşturulan tasarıya göre, ürün senetlerinin, senedin temsil ettiği ürünü depodan çekecek olanlara tesliminde, bu işleme ilişkin KDV, lisanslı depo işleticilerince ödenecek.
Deniz ve hava taşıma araçları için liman ve hava meydanlarında verilen hizmetlerin yanı sıra, ihracat-ithalat ve transit rejim kapsamında işlem gören mallara, liman ve hava meydanı işleticileri tarafından verilen hizmetler, KDV'den istisna tutulacak.
İhraç malı taşıyan araçların ve soğutucu ünitelerinin standart yakıt deposu için KDV istisnası uygulanarak verilecek motorin miktarını yeniden düzenleyen tasarıya göre, standart depolarda istisna uygulanacak motorin miktarı TIR çekicilerinde 550 litreyi, istiap haddi 15 tona kadar olan (15 ton dahil) kamyon ve tankerlerde 300 litreyi, istiap haddi 15 tonun üzerinde olan kamyon ve tankerlerde ise 400 litreyi aşamayacak. Bu istisna miktarları, araçların frigorifik depoları için ayrıca uygulanacak.
Bakanlar Kurulu, istisna uygulanacak bu miktarları, sıfıra kadar indirmeye, kanuni haddine kadar yükseltmeye, sınır kapıları, araç cinsleri ve özellikleri itibariyle farklılaştırmaya yetkili olacak. Söz konusu araçlar için KDV istisnasına paralel, ÖTV istisnası yönünden de düzenleme yapılacak.
KONUT YAPI KOOPERATİFLERİ
Öğrenci yurtlarına, bedelsiz verdikleri hizmetlerinde ilgili dönemdeki kapasitelerinin yüzde 10'unu geçmemek üzere KDV istisnası tanınacak.
Konut yapı kooperatiflerinin üyelerine yaptıkları konut teslimleri, genel KDV rejimine tabi olacak. Buna göre, konut yapı kooperatiflerinin 150 metrekarenin altındaki konut teslimlerinde yüzde 1, 150 metrekarenin üzerindeki konut teslimlerinde ise yüzde 18 KDV alınacak. Ancak düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce bina inşaat ruhsatı almış konut yapı kooperatiflerinin üyelerine yaptıkları konut teslimleri, KDV'den müstesna olacak.
Akaryakıta katılan “Hekzan” isimli ürünle benzer nitelikler taşıyan özel benzinin kilogramından 1,6135 oranında ÖTV alınacak.
CEP TELEFONLARINA 40 LİRA VERGİ
Cep telefonlarının ithalinde gösterilen tutar üzerinden hesaplanan ÖTV'nin, 40 liradan az olması halinde, orana göre hesaplanan vergi yerine cep telefonu için 40 lira vergi alınacak. Bakanlar Kurulu, bu tutarı sıfıra kadar indirmeye, 3 katına kadar artırmaya yetkili olacak.
Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, düzenlemeyle ilgili bilgi verirken, yıllık ortalama 15 milyon cep telefonu ithal edildiğini belirtti. “Cep telefonları için ÖTV yüzde 20 ama gümrüklerde beyan edilen miktar çok düşük” diyen Şimşek, bu istismarın önüne geçmek için düzenleme yaptıklarını söyledi. Şimşek, “Çok düşük gösteriliyor. Ortalama 75 liralık bir matrah beyan edilmiş. Bugün piyasadaki cep telefonları açısından baktığımız zaman son derece düşük. Bu istismarın önüne geçmek için böylesine maktu düzenleme yaptık” diye konuştu.
CHP Genel Saymanı ve İstanbul Milletvekili Mustafa Özyürek'in, “Cep telefonu ithali yapan büyük firmalar, sahte fatura mı düzenliyorlar? Nasıl düşük gösteriliyor?” diye sorması üzerine Maliye Bakanı Şimşek, fiili durumu ifade ettiğini söyledi.
“UCUZ CEP TELEFONU DEVRİ BİTECEK”
Özyürek, “Bakanlar Kurulu'nun yetkisini kullanarak, 40 liralık vergiyi 5 katına kadar artırması durumunda 200 lira olacağını, şu an piyasada 100 liraya cep telefonu satıldığını” belirterek, “Demek ki artık ucuz telefon devri bitecek. Ucuz cep telefonların satışını caydıran, adaletsiz bir düzenleme” dedi.
Maliye Bakanı Şimşek, milletvekillerinin soruları üzerine, “Ülke ismi vermek istemiyorum ama bazı ülkelerden gerçekten çok düşük beyanlarla cep telefonları sokuluyor Türkiye'ye. İstismar konusu oluyor” diye konuştu.
Milletvekillerinin önerilerine Maliye Bakanı Şimşek'in de katılmasıyla, Bakanlar Kurulunun cep telefonundaki 40 liralık vergiyi 5 katına kadar artırmaya yetkisi, 3 katı olarak değiştirildi.
Tasarının maddeleri üzerinde görüşmeler devam ediyor.