Gelir dağıtımında Tanzanya'nın gerisindeyiz

Dünya Bankası’nın Dünya Kalkınma Göstergeleri 2005 raporunda yer alan verilere göre, Türkiye’de nüfusun en yoksul yüzde 20’lik kesiminin gelirden aldığı pay yüzde 6.1’de kalırken, en zengin yüzde 20’nin aldığı pay ise yüzde 46.7 düzeyinde seyrediyor. İkinci en yoksul yüzde 20 gelirden yüzde 10.6, üçüncü yüzde 20’lik dilim yüzde 14.9 ve dördüncü yüzde 20’lik dilim ise yüzde 21.8 oranında pay alabiliyor.

YÜZDE 10’LUK DİLİMLER

Ancak Türkiye ile ilgili asıl çarpıcı sonucu ise en zengin ve en yoksul yüzde 10’luk dilimlerin gelirden aldığı payların karşılaştırılmasıyla ortaya çıkarıyor. Türkiye’de nüfusun en yoksul yüzde 10’unu gelirden yüzde 2.3 oranında pay alırken, en zengin yüzde 10’un aldığı pay ise yüzde 30.7’ye çıkıyor. Yüzde 20’lik dilimlerin karşılaştırılmasında 7.6 kat olan en yoksul ve en zengin kesim arasındaki gelir farkı, yüzde 10’luk dilimlerin karşılaştırılmasında 13 kata yükseliyor.

EN ADALETSİZ 55'İNCİ ÜLKE

Sıfıra doğru indikçe gelir dağılımındaki adaleti, 100’e yaklaştıkça da adaletsizliği gösteren Gini katsayısı ise Türkiye için 40 olarak hesaplandı. Dünya Bankası’nın 40 olarak esas aldığı Gini katsayısını DİE 2003 gelir dağılımı anketi sonuçlarına göre 42 olarak hesaplamıştı.

Türkiye Dünya Bankası’nın esas aldığı Gini katsayıyla (40) karşılaştırılan 124 ülke içerisinde gelir dağılımı en adaletsiz 55’inci ülke konumuna geldi. Gelir dağılımı Türkiye’den daha bozuk ülkeler arasında, Lesoto, Bostvana, Sierre Leone, Guetamala, Paraguay, Kolobmiya, Zimbabve, Panama, Honduras, El Salvador, Nijerya, Peru, Malezya, Bolivya, Filipinler, İran, Kenya, Senegal, Singapur, Kosta Rika, Madagaskar, Meksika, Arjantin, Şili Brezilya, Çin gibi ülkeler bulunuyor.

GİNİ KATSAYISI NEDİR

Kişisel gelir dağılımını ölçmek dünyada en yaygın olarak kullanılan Gini katsayısının büyümesi gelirin dağılımındaki eşitsizlikliğin arttığına işaret ediyor. Bir toplumda, gelir eşit olarak paylaşılmışsa Gini katsayısı "sıfıra"a eşit, toplumdaki gelirleri yalnız bir kişi almışsa Gini katsayısı 100’e eşit hale geliyor.

ABD’DE DAĞILIM TÜRKİYE’DEN BOZUK

ABD 40.8 olan Gini katsayısıyla gelir dağılımı Türkiye’den daha bozuk ülkeler arasında yer alıyor. ABD’de nüfusun en yoksul yüzde 10’u gelirden yüzde 1.9, en zengin yüzde 10’u ise yüzde 29.9 oranında pay alıyor.

Türkiye, dünyanın en büyük ekonomilerinin üyesi olduğu OECD içerisinde de Meksika ve ABD’den sonra gelir dağılımı en bozuk üçüncü ülke oldu.

Dünya ülkeleri arasında gelir dağılımı en bozuk ülkenin ise 70.7’ye yükselen Gini katsayısıyla Nambia olduğu belirlendi. En zenginlerle en yoksullar arasında 129 katlık gelir farkı bulunan Nambia’yı, Lesoto, Bostvana, Sierra Leone gibi ülkeler izliyor.

TANZANYA TÜRKİYE’DEN ADİL

Gelir dağılımıyla ilgili verileri belli olan 69 ülke ise Türkiye’ye göre daha adil bir gelir dağılımına sahip bulunuyor. Bu ülkeler arasında Tanzanya, Tunus, Mozambik, Jamaika, Nepal, Ürdün, Mısır, Endonezya, Yemen, Burundi, Bangladeş gibi ülkeler de yer alıyor.

Dünya Bankası verilerine göre gelir dağılımı Türkiye’den daha bozuk herhangi bir Avrupa Birliği, AB’ye aday ya da Avrupa ülkesi bulunmuyor. Avrupa’daki ülkeler gelir dağılımının en adaletli dağıtıldığı ülke grubunu oluşturuyor.

EN ADİL DAĞILIM DANİMARKA'DA

Danimarka, 24.7 olan Gini katsayısıyla dünyanın geliri en adil dağılan ülkesi konumunda bulunuyor. Japonya ise 24.9’la Danimarka’yı izliyor. İsveç, Belçika, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Norveç, Bosna-Hersek, Özbekistan, Macaristan, Finlandiya, Makedonya, Almanya, Slovenya, Ruanda, Ukrayna, Hırvatistan 30’un altındaki Gini katsayısıyla gelirin oldukça adil dağıldığı ülkeler olarak sıralanıyorlar.

Etiyopya, Avusturya, Romanya, Hollanda, Rusya, Kore, Bulgaristan, İspanya, Hindistan, Fransa, İsviçre, Pakistan, Kanada, Siri Lanka, Yunanistan, İsrail, İngiltere, İrlanda gibi ülkeler de Türkiye’den daha adil gelir dağılımına sahip bulunuyorlar.