Güncelleme Tarihi:
İsrail'in uyguladığı abluka ve Filistinli gruplar arasındaki siyasi bölünmüşlüğün başı çektiği pek çok sebepten ötürü uzun yıllardan bu yana yaşanan ekonomik durgunluğun geçen yıl hat safhaya vardığı Gazze'de 2019'un büyük bir felakete neden olabileceği belirtiliyor.
Filistinli Ä°ÅŸadamları DerneÄŸi BaÅŸkanı Ali el-Hayik AA muhabirine yaptığı açıklamada, Gazze'deki özel sektörün çöküşünün ekonomik, sosyal, eÄŸitim ve saÄŸlık alanlarında felaketlere yol açtığına iÅŸaret etti.Â
Gazze'de 2018'de pek çok iÅŸ adamı ve tüccarın iflas etmesi, yüzlerce sanayi tesisi ve dükkanın kapanması nedeniyle ekonomik bunalımın hat safhaya vardığını dile getiren Hayik, "Gazze 2019'da ekonomik, sosyal ve insani açılardan felaket bölgesi olabilir." dedi.Â
DerneÄŸin bu yıl başında ekonomik çöküşe sebep olan unsurlar ortadan kaldırılmadığı sürece çöküşün devam edeceÄŸi yönünde uyarıda bulunduÄŸunu aktaran Hayik, kamuda büyük ölçekte istihdam kapasitesinin olmaması nedeniyle Gazze'de bu alandaki açığı özel sektörün kapattığına deÄŸindi.Â
Özel sektörün çökmesinin ekonomik sistemin çökmesine sebep olduÄŸunu kaydeden Hayik, bu sorunun Filistinli gruplar arasında uzlaÅŸma saÄŸlanarak çözüme kavuÅŸturulabileceÄŸini savundu.Â
Hayik, Ä°srail'in Gazze'ye abluka uygulamaya baÅŸladığı tarihten bu yana özel sektörün verdiÄŸi kaybın 11 milyar doları aÅŸtığını kaydetti.Â
SÄ°YASÄ° BÖLÃœNMÜŞLÃœK EKONOMÄ°K ÇÖKÜŞÜN EN ÖNEMLÄ° SEBEBÄ°Â
Filistinli gruplar arasında 13 yıldır devam eden siyasi bölünmüşlüğün, özel sektörün çöküşüne neden olan sebeplerin başında geldiÄŸini söyleyen Hayik şöyle devam etti:Â
"Siyasi bölünmüşlük, Ä°srail'in Gazze'ye yönelik ablukası, Kerm Ebu Salim haricindeki tüm ticari sınır kapılarının kapanması, ham madde giriÅŸlerinin ve ihracatın engellenmesi, Filistinli işçilerin Ä°srail'deki 1948 topraklarında çalışmak için giriÅŸine izin verilmemesi, Gazze'ye giriÅŸ çıkışların kısıtlanması, elektrik sıkıntısı, uluslararası kurumların ve yatırımcıların giriÅŸinin engellenmesine sebep oldu."Â
Gazze ablukasının baÅŸladığı tarihten bu yana yaklaşık 600 sanayi tesisinin ve binlerce dükkanın kapandığına iÅŸaret eden Hayik, 2008'den bu yana Ä°srail'in Gazze'ye düzenlediÄŸi 3 saldırıda da sanayi tesislerinin büyük oranda yıkıldığını ve bu tesislerin sahiplerinin zararlarının halen karşılanmadığını aktardı.Â
Hayik ayrıca, 2018'de iÅŸ adamı, sanayici ve tüccarın, borçlarını ödeyememesi ve mali yükümlülüklerini yerine getirememesi nedeniyle icra takiplerinde artış yaÅŸandığının, işçi ve üniversite mezunları arasında iÅŸsizlik oranının yükselmesinin de ekonomide gerçek bir çöküşe neden olduÄŸunun altını çizdi.Â
BirleÅŸmiÅŸ Milletler'in (BM) geçen yıl yayımladığı raporlara göre, Gazze halkının yaklaşık yüzde 80'i insani yardımlarla hayatını idame ettiriyor.Â
Dünya Gıda Programı'nın (WFP) 19 Aralık 2018 tarihli raporunda ise Gazze nüfusunun yaklaşık yüzde 70'inin gıda güvensizliÄŸiyle karşı karşıya olduÄŸu ifade edilmiÅŸti.Â
ALIM GÃœCÃœ DÜŞTÃœÂ
Ekonomik bunalımın halkın alım gücünün de büyük oranda düşmesine neden olduğuna vurgu yapan Hayik, talep olmaması nedeniyle sanayi tesislerinin günde yüzde 10'luk kapasiteyle çalışmaya başladığını söyledi.
Â
Gazze halkının nakit sıkıntısı yaÅŸaması nedeniyle dükkanların ürün satış oranlarında büyük düşüş yaÅŸandığını kaydeden Hayik, Kerm Ebu Salim Sınır Kapısı üzerinden ticari mal giriÅŸlerinin de geçen yıl yüzde 30-40 oranında düştüğünü dile getirdi.Â
VatandaÅŸların alım gücünün düşmesinin altında yatan sebebin, Filistin hükümetinin Gazze'de çalışan memurlardan bir kısmının maaÅŸlarını kesmesi olduÄŸu belirtiliyor.Â
Damir (Vicdan) Ä°nsan Hakları Kurumu 7 Åžubat'ta yaptığı yazılı açıklamada, Gazze'de çalışan 5 binden fazla memurun maaşının siyasi mensubiyetleri nedeniyle kesildiÄŸini duyurmuÅŸtu.Â
Filistin Merkezi Ä°statistik Bürosu'nun verilerine göre, ekonomik durgunluk nedeniyle Gazze'de yoksulluk oranı yüzde 75'i aÅŸarken, iÅŸsizlik oranı da yüzde 52'ye ulaÅŸmış bulunuyor.Â