Gaziantep'te baklava krizi
Güncelleme Tarihi:
Gaziantep Sanayi Odası'nın dün gönderdiği 'Antep Baklavası sadece Gaziantep sınırlarında üretilmelidir açıklaması baklava üreticilerini ikiye böldü. GSO bugün yaptığı açıklamada ise esnafa uyarı açıklaması göndermediklerini belirtti.
Gaziantep Sanayi Odası (GSO) ile Güllüoğlu ailesi arasında yaşanan 'baklava standardı' tartışmasındaki kriz büyüyor. Güllüoğlu ailesinin beşinci kuşağının en büyük temsilcisi Nejat Güllü, GSO tarafından esnafa gönderildiği öne sürülen, 'Antep baklavası yöre dışında imal edilemez' ifadesine sert çıkarken, “Baklava üzerinden gündem yönetmeye çalışılmasını şaşkınlıkla izliyoruz.” dedi. GSO ise yaptığı yazılı açıklama ile esnafa herhangi bir uyarı yazısı gönderilmediğini açıkladı. Açıklamada, “TOBB ve TESK’ten baklava imalatçılarının değil ‘Antep Baklavası’ imalatı yaptıklarını beyan eden firmaların listesini istendi. Listeyi almak istememizdeki amaç bu imalatçıları ürünün özelliklerine uygun imalat yapmak için bilgilendirmekti.” denildi.
GÜNDEMİ YÖNETMESİ GEREKİR
Coğrafi işaret tescili alınan dünyaca ünlü 'Antep Baklavası'nın ismiyle üretim yapan üreticilerin, Türk Patent Enstitüsü (TPE) Mahreç İşareti mevzuatında belirlenen özelliklere göre üretim yapması gerektiği bildirilmişti. Basında da baklavanın yöre dışında imal edilemeyeceğine yönelik esnafa uyarı yazısı gönderildiği iddiası yer almıştı. Bunun üzerine konuşan Güllüoğlu ailesinin beşinci kuşağının en büyük temsilcisi Nejat Güllü, “Baklava üzerinden gündem yönetmeye çalışılmasını şaşkınlıkla izliyoruz. GSO’nun bölgenin ekonomisi, istihdam ve ihracat oranları ile 2023 hedeflerine ilerleyen Türkiye’de kalkınma yolundaki çalışmalara katkısı ile gündemi yönetmesi gerekir”
değerlendirmesinde bulundu. Güllü açıklamasında, “Baklavayı ülkemizle tanıştıran ve yaklaşık bir buçuk asırdır baklava üreten aile olarak baklavanın standardize edilmesi konusunda olağanüstü çaba gösterdik. Geçtiğimiz günlerde TSE tarafından baklavaya getirilen standartları yerinde buluyoruz. Çünkü asırlardır söz konusu standartlarda üretim yapan bir kurumuz. Fakat bir sivil toplum kuruluşunun üretim lokasyonu üzerinden standart belirlemesini doğru bulmuyoruz. Çünkü baklavanın gerçekliğini lokasyon değil, kullanılan malzeme ve işçilik gösterir.” ifadelerine yer verdi.
Gaziantep Sanayi Odası'nın Antep Baklavası'yla ilgili açıklaması
Hakiki Antep baklavasının nasıl olması gerektiği konusunda bilgi veren Nejat Güllü, “Antep baklavası yıllardır Güllüoğlu geleneğiyle devam eden bir tatlı çeşidi. Sağlıklı ve kaliteli baklavada kıstas yani standart bizim ürünlerimizdir. Türkiye'de baklavayı ilk yapıp üreten benim dedemin dedesi. Baklava bizim aileyle Türkiye'ye yayıldı. Gerçek baklava yağ, fıstık, un ve şeker olmak üzere 4 temel olmazsa olmaz maddeden meydana gelir. Baklava için kullanılan un, Harran Ovası'nda yetişmiş sert buğdaydan elde edilen bir undur. Ayrıca Urfa'nın Tektek Dağları ve Ceylanpınar Bölgesi'nde yetişen bitkilerle otlayan koyun ve keçilerin sütünden elde edilmiş Urfa Sade Yağı olması lazım ki yediğinizde midenizde ağırlık olmasın. Dünyanın hiçbir yerinde Antep'in Barak Ovası'nda yetişen fıstığın tadı yoktur. Bu lezzetler iyi bir ustalık, kaliteli malzeme ve kaliteli işçilik ile birleşince gerçek Antep Baklavası olarak tanımlanabilir. Gaziantep’te üretiliyor olması ya da olmaması kıstas olarak gösterilemez” dedi.
GSO: ESNAFA UYARI YAZISI GÖNDERMEDİK
Yaşanan olaylar üzerine GSO da konuyla ilgili yazılı bir açıklamada bulundu. Açıklamada, 'Antep baklavası’ konusunda kamuoyunda yer alan açıklamaların eksik bilgi içerdiği belirtildi.
GSO tarafından ‘Antep Baklavası' ibaresinin coğrafi işaret olarak tescilinin 27 Nisan 2007 tarihinde TPE’den alındığı belirtilen açıklamada, böylece Antep Baklavası’nın üretim metodu, Antep fıstığı, şerbetine kadar tarifi ve kullanılacak tepsisine kadar her şeyiyle tescilinin alındığına işaret edildi.
Açıklamada, Sanayi Odası’nın ‘Antep Baklavası’nın uluslararası tescili için 2009’da AB Komisyonuna başvurduğu ve 2013 yılında AB tescilinin de alındığı belirtildi.
Açıklamada, son günlerde basında ‘’GSO esnafa uyarı yazısı gönderdi’’ şeklinde yanlış haberlerin yer aldığı belirtilerek, şunlar kaydedildi: “GSO tarafından esnafa herhangi bir uyarı yazısı gönderilmedi. TOBB ve TESK’ten baklava imalatçılarının değil ‘Antep Baklavası’ imalatı yaptıklarını beyan eden firmaların listesini istendi. Listeyi almak istememizdeki amaç bu imalatçıları ürünün özelliklerine uygun imalat yapmak için bilgilendirmekti.
TPE’nin ‘555 Sayılı Coğrafi İşaretlerin Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin’ 3. maddesine göre; ’Coğrafi işaret; belirgin bir niteliği, ünü veya diğer özellikleri itibariyle kökenin bulunduğu bir yöre, alan, bölge veya ülke ile özdeşleşmiş bir ürünü gösteren işaretlerdir.’
Ayrıca 17. maddesine göre; ‘Coğrafi işaretler ancak bu Kanun Hükmünde Kararname şartlarını karşılayan ürünler üzerinde kullanılır. Coğrafi işaretlerden menşe adları, sicilde belirtilen coğrafi bölgede faaliyet gösteren üreticiler tarafından, sicilde belirtilen ürünlerin üzerinde veya ambalajlarında, bu ürünlerin sicilde gösterilen kalite, ün ve diğer özellikleri taşıması koşuluyla ticari olarak kullanılır. Mahreç işaretlerinin kullanımı için ürünün üretimi, işlenmesi ve diğer işlemlerinden en az birinin sicilde belirtilen yöre, alan veya coğrafi bölge sınırları içinde yapılmış olması ve ürünün sicilde gösterilen kalite, ün ve diğer özellikleri taşıması şartı aranır.’
Yukarda belirtilen kriterlere uymak şartıyla, ‘Gaziantep Baklavası’ her yerde imal edilebilir.
Tescil sistemi gereği ise Antep Baklavası'nın belirlenen özelliklerde üretilip üretilmediğinin denetlenmesi de GSO tarafından yapılmaktadır. Buna göre her yıl Esnaf Odaları ve TOBB ile yapılan yazışmalarla ülkemizde ‘Antep Baklavası’ yaptığını beyan eden firmalar belirlenerek bu firmaların, tescil edilmiş kriterler göre imalat yapmasının sağlanması gerekmektedir.’’
Açıklamada, en önemli geleneksel tatlılarımızın başında gelen Antep Baklavası’nın, yöresel imalat özelliklerine göre üretiminin yapılarak kalitesinin korunmasının ve uluslararası tanınırlığının artırılmasının amaçlandığı kaydedildi. Diğer yandan, ‘Antep Baklavası’ coğrafi işaret tescili ile TSE’nin belirlediği ‘Türk Baklava’ standardı çalışmanın farklı olduğu belirtilen açıklamada, TSE’nin ‘Türk Baklavası’ olarak genellenen ürünün standardını belirlediği ve imalatçıların hizmetine sunduğu, burada belirlenen standartların yöreye özgü olmaksızın tüm Türkiye’de uygulanan genel standartlar olduğuna vurgu yapıldı.