Güncelleme Tarihi:
Son günlerde atılan faiz adımlarından sonra reel sektörün en fazla dillendirdiği konuların başında finansmana erişim geliyor. Çoğu sanayici krediye ulaşmakta güçlük çektiğini belirtiyor. Önceki gün İstanbul’da bir grup gazeteci ile bir araya gelen Garanti BBVA Genel Müdürü Recep Baştuğ’a göre ise krediye erişimde bir sorun bulunmuyor. Herkesin ucuz krediye alıştığını vurgulayan Baştuğ, “Biz müşteriden parasını alıyoruz, sanayiciye veriyoruz. Burada marja bakıyoruz. Maliyet yüzde 50 iken yüzde 20 faiz ile kredi bekleyenler elbette ulaşamaz. Bir dönem belli grup bankalar çok ucuz krediler verdi. Biz de kısa süre verdik. Şimdi buna alışan bir kesim hâlâ aynı şekilde beklenti içinde. Dolayısıyla ucuz krediye ulaşmamak ile krediye ulaşmamak arasında ince bir çizgi olduğunu, ulaşamayanların “ucuza” ulaşamadıklarını düşünüyorum” ifadelerini kullandı. Baştuğ, sanayiciler tarafından ısrarla dillendirilen sorunun likiditeden değil, maliyetten kaynaklandığı anlattı. Baştuğ’un yaptığı değerlendirmede öne çıkan diğer konu başlıkları ise şöyle oldu:
YERİNDE ADIMLAR ATILIYOR
Birçoğumuzun gençlik zamanlarında kalan enflasyonla hepimiz tekrar bir yüzleştik. Zorlu bir dönemin içindeyiz. Süreci seçimden önceki ve sonraki dönem olarak ikiye bölmeliyiz. Çünkü regülasyonlar, uygulamalar iki dönemde farklılaştı ve şu an dengelenme ve normalleşme sürecine başladık. Şu an ortodoks politikalara kademeli bir geçiş söz konusu. Biz bu geçişi son derece pozitif ve doğru buluyoruz. Yerinde adımlar atıldığını görüyoruz. Daha o sürecin başındayız. Normalleşme sürecinin de tüm partiler tarafından titizlikle yönetildiğini düşünüyoruz. Ama bunun için kademeli geçişin altını çiziyorum. O kademeli geçişte daha yapacağımız çok şeyler var. Yön ve istikamet bize göre pozitif.
ENFLASYON MUHASEBESİ VURGUSU
Bankacılık olarak enflasyon en çok bizi yoruyor. Enflasyona maruz kalan diğer şirketlerden farklı olarak; sabit yatırımlarımız düşük, bizim asıl sermayemiz para. Ve paranın tek korunacağı yer enflasyon kadar getiri elde etmek demek. Geçen yılın ortalama enflasyonu yüzde 72 iken bankacılığın sermaye getirisi yüzde 50’de kaldı. Bu sene de yine yüzde 40 civarında kalacak bir sermaye getirisi var. Tabii bu sermaye getirisi enflasyon karşısında bankaların sermayelerini yitirdiğini gösteriyor. Bizim sermayelerimiz BBVA enflasyon muhasebesi uyguluyor. Bizim Türkiye’de yaptığımız bütün kâr İspanya’da enflasyon muhasebesi ile konsolide ediliyor.
Biz 2022 sene sonunda 58.5 milyar lira kâr yaptık. İspanya’da bu kâr 10 milyar lira. Eğer Türkiye’de enflasyon muhasebesi uygulansaydı oluşacak olan kâr bu civardaydı.
2024’TE NİSPETEN DÜZELECEK
Türkiye büyük ekonomi, çok daha büyüyecek. Büyük kârlılıklara alışmak lazım. Bizim öz kaynak rakamımız 200 milyar civarındadır. Bu enflasyon ortamında o 200 milyarın kendini reel olarak koruyabilmesi için etmesi gereken kârlılık, minimum enflasyona yakın bir yerde olması gerekirken kârlılıklar enflasyonun altında kaldı. Bunun nedeni geçtiğimiz yıl başlayıp 2023’ün ilk döneminde oluşan negatif marj ortamı. Çünkü seçimden evvelki dönemde hatırlarsınız politika faizi 8.5, bono faizleri 10-11, mevduat faizi 30-31’lerde, bireysel kredilerin faizi 30, tüzel kredilerin faizi 14, yani bir korelasyon ya da arada birbiriyle konuşmayan rakamlar vardı. Biz o zaman da sadeleşmeyi hep söylemiştik. Şimdi ciddi bir sadeleşmeye doğru yönlenme var. Bugünkü ortamda ne var? Politika faizi 30 oldu. Kredi faizleri 40 ile 50 aralığında mevduat faizleri yine 40-50 aralığında, bono faizleri 5 yıllık ve 10 yıllık yüzde 27-28’lere geldi en azından arada bir korelasyon kuruldu, rakamlar birbiriyle konuşmaya başladı. Buna rağmen kredilerin bunu yakalaması zaman alacak ve bilançolarda marj problemi 2023’ün ana sorunlarından biri olacak. Bu şekilde devam ederse 2024’te nispeten düzelecek.
KKM’DE YIL SONUNDA YÜZDE 50 DÖNÜŞ OLUR
Yabancı para KKM hesaplarındaki hedefler üzerine gelen soruya yanıt veren Recep Baştuğ, “Bir yıl içinde eğer her ay yaklaşık yüzde 6’lık bir dönüşüm gerçekleştirebilirsek, bir yıl sonunda kabaca yüzde 45-50 gibi bir rakamı eritmiş olacağımızı düşünüyoruz. Bunun döviz hesaplarındaki dönüşüm olduğunu özellikle belirtmek isterim” dedi.
KREDİDE YÜZDE 42’Yİ GEÇMEZ
2024’te kredi büyümesine ilişkin tahminlerinin sorulması üzerine de Baştuğ, regülasyonlara atıfta bulunarak “Yüzde 2.5’luk çok ciddi bir kota var. Bunu yürüttüğünüz zaman da yüzde 42. Bu seviyenin üzerine çıkılmaz. Bu seviyenin üstüne çıkmanın bedeli verdiğiniz kredinin 1.5 katı oranında bono almaktan geçiyor. Kredi tarafında oluşacak talep enflasyonun altında kalacak gibi. Bunun üzerinde büyümek istesek de talep yok. Bu yüksek faiz ortamında olmasını da beklemiyoruz” değerlendirmesinde bulundu.
100’ÜNCÜ YILA ÖZEL SERGİ: YÜZ YIL ÖNCE YÜZ YIL SONRA
Garanti BBVA Genel Müdürü Recep Baştuğ, sohbet toplantısı öncesinde banka çalışanlarının desteği ile hayata geçirilen “Yüz Yıl Önce, Yüz Yıl Sonra: Fotoğraflarla Mustafa Kemal Paşa’nın Cumhuriyet Yolu” Sergisi hakkında da bilgi verdi. Bankanın üst düzey yönetim ekibinin de katıldığı toplantıda Baştuğ, “Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. yaşına tanıklık etmenin sevincini ve gururunu yaşıyoruz. Bununla birlikte büyük bir sorumluluk taşıdığımızın da bilincindeyiz. Bizim gibi, Cumhuriyetin değerlerinden ve sunduğu imkânlardan güç alarak kurulan ve bugünlere gelen kurumların bu değerleri korumak ve geleceğe taşımak gibi çok önemli bir misyonu var. Biz de Garanti BBVA çalışanlarının duygularını yansıtan, arkadaşlarımızın gönüllü katılımıyla hayata geçirilmiş, manevi değeri yüksek bir eserle Cumhuriyetimizin 100. yılını kutlamak istedik. Bu kapsamda ‘Yüz Yıl Önce, Yüz Yıl Sonra: Fotoğraflarla Mustafa Kemal Paşa’nın Cumhuriyet Yolu’ kitap ve sergi projesini hayata geçirdik. Cumhuriyetimizin 100. yılı kutlamalarımıza farklı proje ve etkinliklerle devam edeceğiz. Bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da, ülkemizin ve sektörümüzün önde gelen kurumlarından biri olarak, Cumhuriyet’e karşı sorumluluğumuzu yerine getirmeye devam edeceğiz ve Atatürk ilkelerinden ilham alarak geleceğin inşasına katkı sağlamak için azimle çalışacağız” ifadelerini kullandı.