GAP’a yatan para 33.7 milyar lirayı buldu ihracatı 5 milyar dolara çıktı
Güncelleme Tarihi:
Mehtap ÖZCAN
Oluşturulma Tarihi: Kasım 27, 2011 00:00
Güneydoğu Anadolu Projesi’nde (GAP) eylem planı çerçevesinde desteklenen üniversitelerin teknoparklarına yönelik etkinlikleri kapsamında Dicle Üniversitesi’nde başlatılan Teknoloji Şenlikleri’ne katılan Kalkınma Bakan Yardımcısı Mehmet Ceylan, GAP Eylem Planı çalışmalarında bugüne kadar gelinen son noktayı anlattı.
Ceylan, 2010 yılı fiyatlarıyla 42 milyar lira finansman ihtiyacı bulunan Güneydoğu Anadolu Projesi’nde (GAP) 2010 yılı sonuna kadar 33.7 milyar lira harcandığını kaydederek, böylece nakdi gerçekleşmenin yüzde 80’e ulaştığını söyledi.
Ülke ihracatının yüzde 5’i
Ceylan, GAP bölgesinin ihracatının önceki yıllarda 1 milyar doları bulmadığına dikkat çekerek, şöyle konuştu: “2011 yılı Ocak-Eylül döneminde, GAP Bölgesi’nden gerçekleştirilen ihracat 5 milyar dolar oldu ve aynı dönemde 99.5 milyar dolar olan ülke ihracatının yüzde 5’ini oluşturdu. 2010 yılında gerçekleşen istihdam rakamlarındaki artıştan GAP bölgesi yüzde 16.5 oranında pay aldı. Böylece, bölgede işsizlik oranı yüzde 17.4’ten yüzde 12.4’e çekilmiş oldu. Yatırımlarla birlikte bölgedeki göç hareketler de azaldı.”
26.7 milyar liralık kaynak
2008 yılında uygulanmaya başlayan eylem planında 300’ün üzerinde proje ve faaliyetin yer aldığını hatırlatan Ceylan, şunları söyledi: “Bu eylemlerin gerçekleştirilmesi için 2008-2012 döneminde 2008 yılı fiyatlarıyla toplam 26.7 milyar liralık kaynak ayrıldı ve ihtiyaç duyulduğunu bu tutarın 4.9 milyar liralık kısmı özel sektör tarafından finanse edilmesi öngörüldü. 2009 yılında bölgedeki yatırımlara 3.1 milyar lira, 2010 yılında 4 milyar lira, bu yıl ise 4.3 milyar lira kaynak aktarıldı. Bu rakam önümüzdeki yıl 5 milyar lira civarında öngörülüyor.”
Ödeneği iki katına çıkardık
2008 yılında hazırladıkları eylem planı ile GAP’a ayrılan ödeneği iki katına çıkardıklarını ifade eden Ceylan, “Daha önce kamu yatırımlarının yüzde 7’sini alan proje artık yüzde 14’ünü alıyor. Diğer bölgelerle karşılaştırıldığında kamu kaynaklarından bölgenin aldığı pay yüzde 50 daha fazla” diye konuştu. Bölgedeki 9 ilin Türkiye nüfusunun yüzde 10’unu barındırdığını, toprakta da bu oranın aynı olduğunu ifade eden Ceylan, sulanabilir arazi bakımından ise yüzde 20 gibi büyük bir potansiyele sahip olduğunu ayrıca su kaynaklarının yüzde 27’sinin de yine bölgede bulunduğu kaydetti.
Enerji yatırımları yüzde 74’e ulaştı
BÖLGEDE 10 hidroelektrik santralin tamamlandığını, enerji yatırımlarında yüzde 74’e ulaşıldığını ifade eden Mehmet Ceylan, 2011 yılı Ekim sonuna kadar bu santrallerden 351.5 milyar kilovatsaat elektrik elde edildiğini, bunun da yaklaşık değerinin 21.1 milyar doları bulduğunu anlattı.
GAP’ta son durum
GAP’ta tamamlanan baraj sayısının ise 15’e ulaştığını vurgulayan Mehmet Ceylan, GAP’ta sulamaya açılan tarım arazisinin ise 340 bin 535 hektarı bulduğunu, fiziki olarak sulama projelerinin yüzde 18.7’sinin işletilmekte olduğunu kaydetti. Ceylan, şu bilgileri verdi:
Bölgedeki illerin hemen hepsinde havaalanı bulunuyor. Batman Havaalanı terminal binası GAP Eylem Planıyla tamamlandı. Şırnak Havaalanı inşaatına başlandı ve altyapıda yüzde 58.5 düzeyinde, üstyapı ise yüzde 15 düzeyinde fiziki gerçekleşme sağlandı.
TOKİ tarafından GAP illerinde 2008 yılından bugüne 30 bin 393 konut yatırımı yapıldı. Bu yatırımlardan inşaatı tamamlanma aşamasında ve tamamlanan konut sayısı 5 bin 299, inşaatı devam eden 8 bin 762 ve proje/ihale çalışması devam eden 16 bin 332 oldu.
GAP illerinde 3 bin 710 da organik meyve bahçesi (nar, antepfıstığı, bağ, zeytin) ve ayrıca sebze, meyve, yem bitkisi tesis edildi. Organik bal üretimi için 880 adet kovan dağıtıldı. Bir adet kompost üretim tesisi kuruldu. 370 çiftçiyle eğitim ve yayım faaliyetleri gerçekleştirildi.
Ülke ihracatının yüzde 5’i
Ceylan, GAP bölgesinin ihracatının önceki yıllarda 1 milyar doları bulmadığına dikkat çekerek, şöyle konuştu: “2011 yılı Ocak-Eylül döneminde, GAP Bölgesi’nden gerçekleştirilen ihracat 5 milyar dolar oldu ve aynı dönemde 99.5 milyar dolar olan ülke ihracatının yüzde 5’ini oluşturdu. 2010 yılında gerçekleşen istihdam rakamlarındaki artıştan GAP bölgesi yüzde 16.5 oranında pay aldı. Böylece, bölgede işsizlik oranı yüzde 17.4’ten yüzde 12.4’e çekilmiş oldu. Yatırımlarla birlikte bölgedeki göç hareketler de azaldı.”
26.7 milyar liralık kaynak
2008 yılında uygulanmaya başlayan eylem planında 300’ün üzerinde proje ve faaliyetin yer aldığını hatırlatan Ceylan, şunları söyledi: “Bu eylemlerin gerçekleştirilmesi için 2008-2012 döneminde 2008 yılı fiyatlarıyla toplam 26.7 milyar liralık kaynak ayrıldı ve ihtiyaç duyulduğunu bu tutarın 4.9 milyar liralık kısmı özel sektör tarafından finanse edilmesi öngörüldü. 2009 yılında bölgedeki yatırımlara 3.1 milyar lira, 2010 yılında 4 milyar lira, bu yıl ise 4.3 milyar lira kaynak aktarıldı. Bu rakam önümüzdeki yıl 5 milyar lira civarında öngörülüyor.”
Ödeneği iki katına çıkardık
2008 yılında hazırladıkları eylem planı ile GAP’a ayrılan ödeneği iki katına çıkardıklarını ifade eden Ceylan, “Daha önce kamu yatırımlarının yüzde 7’sini alan proje artık yüzde 14’ünü alıyor. Diğer bölgelerle karşılaştırıldığında kamu kaynaklarından bölgenin aldığı pay yüzde 50 daha fazla” diye konuştu. Bölgedeki 9 ilin Türkiye nüfusunun yüzde 10’unu barındırdığını, toprakta da bu oranın aynı olduğunu ifade eden Ceylan, sulanabilir arazi bakımından ise yüzde 20 gibi büyük bir potansiyele sahip olduğunu ayrıca su kaynaklarının yüzde 27’sinin de yine bölgede bulunduğu kaydetti.
Enerji yatırımları yüzde 74’e ulaştı
BÖLGEDE 10 hidroelektrik santralin tamamlandığını, enerji yatırımlarında yüzde 74’e ulaşıldığını ifade eden Mehmet Ceylan, 2011 yılı Ekim sonuna kadar bu santrallerden 351.5 milyar kilovatsaat elektrik elde edildiğini, bunun da yaklaşık değerinin 21.1 milyar doları bulduğunu anlattı.
GAP’ta son durum
GAP’ta tamamlanan baraj sayısının ise 15’e ulaştığını vurgulayan Mehmet Ceylan, GAP’ta sulamaya açılan tarım arazisinin ise 340 bin 535 hektarı bulduğunu, fiziki olarak sulama projelerinin yüzde 18.7’sinin işletilmekte olduğunu kaydetti. Ceylan, şu bilgileri verdi:
Bölgedeki illerin hemen hepsinde havaalanı bulunuyor. Batman Havaalanı terminal binası GAP Eylem Planıyla tamamlandı. Şırnak Havaalanı inşaatına başlandı ve altyapıda yüzde 58.5 düzeyinde, üstyapı ise yüzde 15 düzeyinde fiziki gerçekleşme sağlandı.
TOKİ tarafından GAP illerinde 2008 yılından bugüne 30 bin 393 konut yatırımı yapıldı. Bu yatırımlardan inşaatı tamamlanma aşamasında ve tamamlanan konut sayısı 5 bin 299, inşaatı devam eden 8 bin 762 ve proje/ihale çalışması devam eden 16 bin 332 oldu.
GAP illerinde 3 bin 710 da organik meyve bahçesi (nar, antepfıstığı, bağ, zeytin) ve ayrıca sebze, meyve, yem bitkisi tesis edildi. Organik bal üretimi için 880 adet kovan dağıtıldı. Bir adet kompost üretim tesisi kuruldu. 370 çiftçiyle eğitim ve yayım faaliyetleri gerçekleştirildi.