G-20, reformu ortak yapacak ’güç bende’ kavgası çıkacak
Güncelleme Tarihi:
G-20 liderleri Washington’da yeni kurallar oluşturmak ve reformlar yapmak üzere anlaşmaya vardı. Ancak bu kez gündeme gelen soru ’Dünyada güç dengeleri değişiyor mu’ oldu. İzlenimlere göre kriz konusunda ABD’yi sorumlu tutan AB liderleri ciddi bir ’Birlik’ görüntüsü sergilerken, Çin de yeni sistemden en büyük payı alacak ülke sıfatını aldı.
WASHINGTON’da bir araya gelen ve aralarında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın da bulunduğu G-20 liderleri dünyada talebi canlandırmak, finans sektörüne yeni kullar oluşturmak ve reformlar yapmak üzere anlaşmaya vardı. Ancak zirve bir güç dengesi konuısu da gündeme getirdi. Krizin çıkması konusunda sorumluluğun ABD’de olduğunu sürekli vurdulayan Avrupalı liderler Başkan George W Bush’un verdiği özel yemekte zirvede ilk kez ’Birlik’ görüntüsü oluşturdu. Kriz konusunda suçu kabullenmek istemeyen Amerika ise ’ortak sorun, ortak çözüm’ üzerinde yoğunlaştı. Çin ise zirvede en büyük güç olarak göze çarptı. Çin’in kurlar konusunda fedakarlık yapıp ihracattan ödün vermeyeceğini düşünen dünya liderleri, "Yeni sistem oluşturursak, burada Çin’e daha büyük bir pay vermemiz gerekebilir’ konusuna odaklandı.
5 sayfalık uzlaşma
Dünyada toplam ticaretin yüzde 80’ine hükmeden liderleri G-20 ziresinin sonunda 5 sayfalık bir bildiri hazırlamak konusunda anlaştı. Liderler mart veya nisan aylarında bu toplantıda alınan kararların ekonomiyi nasıl etkilediği konusunu birlikte tartışmak üzerinde de şimdiden uzlaştı. Hazırlanacak olan bildiride 3 pozitif mesaj yer alacak. Bu mesajlar da ekonomiye destek olmak, yeni uluslararası kanunlar oluşturmak ve global yönetimde reform yapmak üzerine olacak. Bildiri ayrıca ülkelerin ekonomiyi canlandırma konusunda gösterecekleri bağlılığın da altını çizecek. Vergi konusunda ayrıcalıklar, faiz oranlarında indirim, ihtiyacı olan ülkeler için IMF’nin desteklenmesini kapsayan bu kararlarda ana hedef "Hiçbir ülke daha geride kalmamalı" olacak.
Bankalar denetlensin
Liderlerin hazırladıkları bildiride özellikle Avrupa ve Amerika’daki hükümetler arasındaki anlaşmazlıkların açığa vurulmaması bekleniyor. ABD Başkanı George W Bush "Hepimizin amacı aynı. Bu türbülansa neden olan sorunları çözmek istiyoruz. Birlikte çalışarak global ekonomiyi doğru bir yola sokabiliriz" diyor. İngiltere Başbakanı Gordon Brown ise para politikalarının diğer politikalarla da desteklenmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Brown’un başını çektiği 15 AB’li lider dünyanın en büyük 30 bankasının kanun koyuculardan oluşan bir grup tarafından denetlenmesi konusunu da öneri olarak sunuyor. Çin Merkez Bankası Başkan Yardımcısı Yi Gang, "Bu finansal krizin çözümünde kurtarma planlarının içinde aktif olarak yer alacağız" diyerek IMF’ye destek olabileceğini açıkladı.
Barack Obama katılmadı
OCAK ayında Başkanlık koltuğuna oturan Barack Obama’nın yardımcıları, şimdilik toplantıya katılan liderler ile özel görşmeler yapmakla yetiniyor. Ancak, global kararlar konusunda herhangi bir yorum yapmıyor. Obama’nın seçilmesinden sonra G-20 liderlerinin yeniden bir araya gelebileceği konuşuluyor. Analistlere göre Çin ve ABD’nin güç kaybetmesine neden olan bu krizde Avrupa artık kendisini ABD ile eşit görüyor. Bu endenle Avrupalı liderler sık sık krizin kendilerine ait br kriz olmadığının altını çiziyor. Avrupa’da daha sıkı olan bankacılık kurallarının ABD’li finans kuruluşları nedeniyle zedelendiği de savunuluyor. Avrupalı liderlerin zirvede daha önce hiç olmadığı kadar Birlik görüntüsü vermesi de dikkatlerden kaçmıyor.
G-20 sadece zaman kaybı
VENEZUELA Devlet Başkanı Hugo Chavez, dünya liderlerinin küresel mali krizi masaya yatıracakları G-20 zirvesinin zaman kaybından başka birşey olmadığını savundu. Toplantının yoksulları dışlandığını ve soruna neden olan insanların evsahipliğinde düzenlendiğini belirten Chavez, "Gerçekten, Washington’da ne yapacaklarını bilmiyorum. Bunun bütün sorumlusu zaten evsahibi. Zamanlarını boşa harcayacaklar. Biz de k üçük ülkelerin biraraya gelecekleri bir toplantı için çağrı yapıyoruz. Küçük şeyler birleşerek büyük şeyler yaratır" dedi.
Freddie Mac, 13 milyar dolar ek yardım istedi
ABD’li mortgage devi Freddie Mac son çeyrek için 25.3 milyar dolar zarar açıklayınca devletten 13.8 milyar dolar ek yardım istedi. Fannie Mea ile birlikte kurtarılan ve hükümete 100 milyar dolara mal olan Freddie Mac "Varlıklarım ve borçlarım arasındaki fark üçüncü çeyrekte eksilere düştü. Hissedarlarımızın hisse değerleri 13.8 milyar dolar eksiye düştü" dedi. Freddie Mac yetkilileri devletten bu ayın sonuna doğru yardım alacağını umduğunu ifade etti. ABD’de ödenmemiş mortgage kredilerinin yarısını elinde bulunduran Freddie Mac ve Fannie Mea’nin çökmesi tüm sitemin çöküşü olarak yorumlanıyor.
G20’de hangi ülkeler var
İNGİLİZCE Group of Eight’in kısaltılmışı olan G8, sanayileşip zengin olmuş ülkelerin oluşturduğu gruptur. G7 olarak bilinen ülkeler’e, Rusya’nın da katılmasıyla G8 ülkeleri olarak anılmaya başlandı. G8’lerin 1999 yılındaki Köln Zirvesi’nde, sistem açısından önemli ülkelerle yeni bir danışma grubunun oluşturulmasına karar verildi. Maliye Bakanlarının 25 Eylül 1999’daki Washington Toplantısı’nda, küresel sistem için önemli ülkelerden oluşan 20’ler Grubu (G-20) resmen ilan edildi. G20 ABD, Almanya, Arjantin, Avustralya, Birleşik Krallık, Brezilya, Çin, Endonezya, Fransa, Güney Afrika Cumhuriyeti, Güney Kore, Hindistan, İtalya, Japonya, Kanada, Meksika, Rusya, Suudi Arabistan, Türkiye’den oluşuyor.
Bretton Woods tartışması
G-20 zirvesinde altın standardının da yer aldığı yeni para sistemleri de tartışılacak. Mevcut finansal sistemin son krizde çözüm çıkartamaması üzerine, G-20 ülkeleri, Bretton Woods sistemini de gözden geçirecekler. 1944 yılında yapılan Birleşmiş Milletler Para ve Finans Konferansı ardından imzalanan Bretton Woods Anlaşması ile ortaya çıkan sistem uluslararası para sistemini belirleyen ve IMF, Dünya Bankası gibi kurumların doğmasını sağlayan sistem olarak ortaya çıktı. Bretton Woods, doların işlerliğini uluslararası boyuta taşımış ve rezerv para niteliğinde altına benzer bir rol almasını sağlamıştı.