Çiğdem TOKER/ERZURUM
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 22, 2008 00:00
BBDK Başkanı Tevfik Bilgin, "bankacılar direksiyon başında işletme körlüğüne kapılabiliyor" diyerek, "Frene basmayan bankayı yavaşlatırız" uyarısı yaptı. Bilgin’in bir diğer uyarısı da, mevcut piyasa koşullarında sermaye gücü zayıflayan bankalara oldu. Bilgin, bu bankalar için "Nefesi yetmeyen yol arkadaşı bulsun" dedi.
BANKACILIK Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin, bankaların ileriye dönük stratejilerini belirlerken, kendi mali bünyelerine göre hareket etmeleri ve sermaye gücü yetersiz olan bankaya da ’yol arkadaşı gerektiğini söyledi. Başbakan Yardımcısı Nazım Ekren’in haftasonu Erzurum’a düzenlediği gezi sırasında sektöre ilişkin önemli değerlendirmelerde bulunan Bilgin, yılın ilk 5 ayına ilişkin temel rasyolarında çok iyi gittiğini belirten Bilgin, buna karşılık bankaların, dünyadaki krizin Türkiye’ye yansımaları nedeniyle "vahşi rekabete girebileceğini gözlediğini" söyleyerek tavsiyelerde bulundu.
Yarışa girebilirler
BDDK olarak ABD’de kriz henüz başlamak üzereyken, iki yıl önce likidite yönetmeliği, Sermaye Yeterlik Rasyosu’nun 12’ye çekilmesi gibi bazı "koruyucu hekimlik tedbirleri" aldıklarını hatırlatan Bilgin, bu krizin Türkiye’ye nasıl yansıyacağı konusunda şu değerlendirmeyi yaptı: "Özellikle geri dönmeyen kredilerin yüzdesinde yukarıya doğru bir miktar kıpırdanma olabilir. Bankalar aktif veya pasifte yarışa girebilirler. Örneğin mevduatı vahşice yüksek faiz oranlarıyla toplayabilirler, ihtiyaç hasıl olmuştur. Ama bizim kurum için en önmeli risk veya kaygı noktası
kredi riskidir. Burada çok olumsuz yaklaşımyorum. Sadece yukarıya doğru kayma olabilir. çünkü bankacılıkta bir miktar yavaşlayacağı için oranlar yukarıya yükselecektir."
Performans önemli
Halen bankacılık sektöründe 49 oyuncu bulunduğunu, bunların da kendi mali bünyelerini oyun arkadaşlarını, piyasa koşullarını çok iyi bildiğini söyleyen Bilgin, şöyle konuştu: "Bu oyuncular ileriye yönelik projeksiyon yapıyor. Eğer devam eden bu süreçte, bu koşuda gücünün yetmeyeceğine, nefesinin kesileceğine inanıyorsa, yeni yol arkadaşları bulma konusunda çok fazla düşünmemesi gerekir. Çünkü doğru bir karar için yanlış bir zaman yoktur! Özellikle nefes gücü, performans, adale gücü çok önemli. Adale gücünden kastım da sermaye gücüdür."
Önlemini alırızBDDK’nın bazı gözlemlerini de aktadan Bilgin, bankaların ’kendi bankalarına yakın büyüklükteki bankaların pozisyonuna göre hareket etme’ stratejisiyle oyun oynadıklarına dikkat çekti. Bilgin, bu noktada şu uyarıyı yaptı: "Herkes kendi mali bünyesine, tutarlılığına, aktif ve pasifin kalitesine bakacak. Ona göre ya yarışa devam edecek veya bir miktar frene basacak. BDDK olarak takip ediyoruz. Eğer o bankalar frene basmamakta ısrar ediyorsa gerekirse, biz alacağımız tedbirlerle o bankaları yavaşlatırız. Gerekirse bankaları büyütmeyiz. Çünkü bankacılar direksiyon başında işletme körlüğüne kapılabiliyorlar. Büyüklüklerle oynuyorlar. Bazen dışardan bir gözün görüp uyarması önemli olabiliyor."
Firmalara sakin ve şefkatli yaklaşınBANKALARA, reel sektörle ilişkileri konusunad da tavsiyelerde bulunan Tevfik Bilgin, şöyle konuştu: "Bankalarımızın diyaloga açık, her zamankinden daha sakin, çok hızlı karar vermeyen, müşterilerle diyalog kuran ve onların sorunlarını algılayan ve çözüm bulma gayretleri önemli. Bankalarımızın firmalara şefkatli yaklaşmaları gerekir. Şunu da unutmamak gerekir: Bir gün bu döngü tersine çevrildiği zaman, sonuçta bankalarımız yine o firmalarla çalışacak."
"Bankacılar büyük paralarla oynar, bankacılar güneşli günlerde şemsiye verir, yağmur yağarken geri alır" algılamasına da değinen Bilgin, bankaların en azından 2001’den farklı davranış sergilediklerini savundu. Bilgin, sözlerine şöyle devam etti: "Sapmalar da olsa tecrübe kazandıkları için ve özellikle gösterdikleri performanstan dolayı teşekkür etmek lazım. Bankalar hep eleştiriliyor. Eksik-gedik varsa onu yapalım ama bankaların da hakkını özellikle bu dönemde vermek lazım? Bankalarımız gerçekten geçtiğimiz 4-5 senedeki faaliyetleriyle gurur duyacağımız kurumlar. Bankalarımızı da bu ortamda takdir etmek gerekir diye düşünüyorum."
Başka bankalarla ilgili dedikodu yapan BDDK’dan sert yanıt alır
DEDİKODULAR konusunda da bankaları uyaran BDDK Başkanı Tevfik Bilgin, şöyle konuştu: "Dealing-room’larda diğer bankalar hakkındaki söylentiler, telefonla diğer bankaya açıp "ya bu banka şöyle olmuş. BDDK buna şöyle yapıyormuş" gibi söylentiler, bizim kulağımıza kadar geliyor. Bunlara kesinlikle bu dönemde çok sert davranırız. Geçmiş dönemlerden farklı davranırız. Hiçbir bankanın, diğer bankanın itibarını kırma hakkı yoktur. Fısıltı haberlerinin önemini görüyorsunuz. Amerika’da insanlar banka önünde kuyrukta bekliyor."
Yüzde 12 ’tampon bölge rasyosu’dur
BU dönemde, yüzde 12’lik sermaye yeterlilik rasyosunun çok önemli olduğunu kaydeden Tevfik Bilgin, şu değerlendirmede bulundu: "Yüzde 12’lik rasyoya yaklaşan bankalara dahi, çok farklı bir gözle baktığımızı bankacılarımız da çok iyi biliyor. Tabii asıl legal rasyo yüzde 8’dir. Yüzde 12 bizim için tampon bölge rasyosu. ama yüzed 12’ye yaklaşan banakalarımıza nasıl bir tavır içinde olacağımız çok iyi bilmekteler. O nedenle bu dönem o rasyo çok önemli. BDDK ile karşı karşıya gelmek ile daha fazla kar, daha fazla piyasa payı elde etmek hırsı arasındaki hassas dengeyi bankalarımızın gayet iyi idrak ettiğine inanıyorum.
Ayrım yok hepsine aynı kural uygulanıyor
TEVFİK Bilgin, "bir kamu bankasının piyasa yapısını bozduğu" yönünde söylentileri hatırlatan gazetecilere, "Bizim şu anda ona yönelik keskin bir tespitimiz yok. Kamu-özel, büyük-küçük hiçbir ayrım yapmadan ayın uzaklıkta, aynı yakınlıkta kurallar hepsine eşit uygulanıyor" dedi. Bilgin, "BDDK ile karşı karşıya gelmek ile daha fazla kár, daha fazla piyasa payı elde etmek hırsı arasındaki hassas dengeyi gayet iyi idrak ettiğinize inanıyorum" dedi.
Maliyet 391 milyon doları buldu ortak POS geliyor
TEVFİK Bilgin, bankacılık sektöründe maliyetlerin aşağıya çekilmesi amacıyla, ortalama maliyeti 250
dolar olan POS makinalarında ortak kullanıma gidilmesini tavsiye ettiklerini açıkladı.
Bu amaçla Kredi Kartları Yönetmeliği’nde değişiklik yapan bir taslak düzenleme hazırladıklarını ve Türkiye Bankalar Birliği ile Katılım Bankaları Birliği görüşüne açtıklarını söyleyen Bilgin, bu konuda şunları söyledi: "Milli servet boşa gidiyor. En küçük dükkanlarda bile üç dört POS görmeye başladık. POS’ların toplam maliyeti 391 milyon dolara ulaşıyor. Mayıs sonu sonu itibariyle 39 bin 629 bin 926 adet kredi kartı bulunuyor. 1 milyon 564 bin 432 tane de POS bulunuyor, Artık en küçük dükkanlarda bile üç-beş tane POS görmeye başladık. Bankaların bu hassasiyeti göstermesi lazım."
Bir POS üzerinde dört-beş bankanın kredi kartı işlemine hizmet verebilecek düzenek oluşturulabildiğine belirter Bilgin, "Her banka oraya bir POS koyacağına bir POS üzerinde anlaşacak. Şimdi bankalar biraraya gelip, 4-5 kartta yoğunlaştırdılar. Madem öyle yaptılar burada da 4-5 karta indirsinler. Ne kadar güzel olur" diye konuştu.