Fransa’da ‘kurbağa’yla öne geçti, 23 ülkeden 110 milyon dolar geldi

SAMSUNLU Tuncay Sagun’un ‘üçüncü kuşak balıkçı’ olarak yönettiği Sagun Group, Türkiye’nin önde gelen su ürünleri üreticisi ve ihracatçısı oldu. Fransızlara işlenmiş kurbağa, Japonlara orkinos, İsveçlilere kerevit satan Tuncay Sagun’un şirketleri geçen yıl 135 milyon dolar ciro yaptı. Bu cironun 110 milyon doları da ihracattan geldi. Dedesi Hüseyin Sagun’un takalarla balıkçılık yapan bir Karadenizli olduğunu, babası Kemal Sagun’un ise onun yanında yetiştiğini anlatan Tuncay Sagun, “Babam çok iyi balıkçı olmuş ama aynı zamanda iyi bir tüccar da olmuş. Samsun’da karada da iş kurmuş. 1970’lerde İspanyaya’ya konserve hamsi, Fransa’ya kurbağa ihracatı bile yaptı. Sonra da işi İstanbul’a taşıdı ve bizlere devretti” diyor. Tuncay Sagun şöyle başlıyor anlatmaya:
Kumkapı’nın ‘Kemal Balıkçı’sı
“Babamız Kemal Bey, 1960’larda Samsun’dan da ihracat yapıyordu. Dip balıklarını, Hopa İstavriti’ni, hamsileri ihraç etti. 1970’lerin sonunda da işi İstanbul’a taşıdı. Kumkapı’da Kemal Balıkçılık olarak ünlendi. Kendisi gerçekten vizyon sahibiydi, Fransa’ya gidip kurbağa ihracatını da o başlattı. Bizi çok iyi yetiştirdi. Şu anda biz grup olarak 23 ülkeye ihracat yapabiliyoruz. Babamızdan 2 fabrika kalmıştı. Şu anda 10 tesisimiz var. Her bölgede suda karada ne varsa topluyoruz. Babamız güzel bir altyapı güzel bir isim bıraktı bize. Bizi çok çalıştırırdı bazen kızardık ama şimdi bunun değerini daha iyi anlıyoruz. Şirketin büyüme aşamasında biz de dünyayı çok gezdik ve nerede hangi ürün nasıl isteniyor araştırdık. Daha fazla işlenmiş ürün satmaya yöneldik. Avcılık sahalarını ve teknolojiyi geliştirdik. Avlıyoruz, topluyoruz, işliyoruz, satıyoruz.”
Balıkçılık doğuştan olur
Tuncay Sagun, balıkçılığın doğuştan gelen bir meslek olduğunu söylüyor ve “Bir Roman çocuğu doğuştan müzisyendir. Çünkü annesinin karnında müzik dinleyerek büyür. Biz Karadenizliler de doğuştan balıkçıyız. İnsan balıkçı olmadan bu işleri yapamaz” diyor. Şu anda 386 çeşit ürün işlediklerini, karada da salyangoz, kurbağa, mantar yaptıklarını söyleyen Sagun, “İsveç’e Dinar kerevitini (göller bölgesi) işleyip gönderiyoruz. Onlar kerviti bizim hamsi gibi sever” diye konuşuyor.
Fransa’da kurbağa birincisi
İlk kurbağa çiftliğini İpsala’da kurduğunu ve işlettiğini söyleyen Tuncay Sagun, Yunanistan, Mısır ve Libya’da da balık çiftlikleri oluşturduğunu anlatıyor: “Su ürünlerinde Türk Bayrağı’nı Akdeniz havzasında dalgalandırmak istiyoruz. 5 yıl içinde İtalya, Fransa dahil Akdeniz Havzası’nda çok sayıda üretim çiflikleri kuracağız. Akdenizi bu manada Türk gölü yapacağız. Türkiye’de 7 bölgede, 10 tesiste üretim yapıyoruz. Yılda 1500-2000 ton arası deniz salyangozu avlıyoruz, işliyoruz. 23 ülkeye ihracatımız var. Allah’a şükür Fransa’da kurbağa fiyatları bizden soruluyor. 9 lira dersek 9 lira. Borsa gibiyiz orada. Bizden önce Mısır, Arnavutluk vardı, şimdi biz varız.”

Sagun nerede üretiyor hangi ülkelere satıyor

* Yurt içinde İpsala, Adana, Samsun, Isparta, Tekirdağ, Antalya, İstanbul, Adapazarı, Sinop ve Erzincan’da üretiyor. Yurtdışında da Libya, İtalya ve Yunanistan’da üretime başladı.
* Fransa’ya; balık, kurbağa, mantar, orkinos, İtalya’ya; sübye, kurbağa, balık, İsviçre’ye balık, kurbağa, mantar satıyor.
* İsveç’e kerevit, Yunanistan’a balık ve sübye, Bulgaristan’a balık, İspanya’ya kerevit, Hollanda ve Belçika’ya balık ile kurbağa ihracatı yapıyor.
* ABD’ye orkinos, balık, Kanada’ya balık, Kıbrıs’a balık ve donmuş ürünler gönderiyor.
* Kazakistan’a balık, Güney Kore’ye salyangoz, Japonya’ya orkinos ve mantar, Hong Kong’a da mantar satıyor.

Balıkçı Mitsubishi’nin orkinos tedarikçisiyiz

MITSUBISHI Grubu’nun balıkçılık yönü de olduğunu belirten Tuncay Sagun, 1997’de uskumru avlarken tesadüfen orkinosun Antalya açıklarındaki göç yolunu keşfettiklerini söylüyor ve şöyle konuşuyor: “Akdeniz’de kolyoz, uskumru, yazılı, sardalya gibi balıkların avına gönderdiğimiz takımlardan birisinin reisi Mustafa Aktaş, ‘Burada müthiş orkinos akını var. Avlayalım mı’ diye sormuştu. ‘Tamam, avlayın, getirin’ dedim. 45 metrelik tekneden 120 ton orkinos boşaltıldı. Müşteri bulmakta biraz zorlandık ama sonra müşteri bulmayı da başardık. Antalya’da tesis de kurduk. Orkinos ve ton için özel soğutma sistemi de kurduk. Şimdi orkinosu Japonya’ya ihraç ediyoruz. Bunun için Mitsubishi ile çalışıyoruz. Mitsubishi Grubu, otomotivle tanınsa da aslında iyi balıkçı. Japonya balık pazarının yüzde 60’ı elinde. Bizden orkinos alıyorlar, Japonya’da satıyorlar.”

En lezzetli kurbağa Adana’dan çıkar

TUNCAY Sagun, kurbağa etinde kalitenin yörelere göre değiştiğini söylüyor ve şöyle konuşuyor: “Adana kurbağası en lezzetli kurbağadır, eti de beyazdır. Trakya’nın kurbağası ikincidir. En lezzetsizler İç Anadolu’da. Çünkü fazla sulak alan yok. İpsala’dan her hafta cuma günü Avrupa’ya kurbağa yüklü kamyonumuz yola çıkar. Avrupa’nın farklı kentlerindeki müşterilere kurbağaları dağıtırız. Biz doğadan anaç kurbağayı alır, yumurtlama havuzlarına koyarız sonra da erginlik havuzuna alırız, çok sayıda havuz vardır. Bir kurbağa 18 ayda ürünlük hale gelir. Soğuk hava deposunda tutarız, kış geldi sanıp uykuya dalarlar. Uyuyan kurbağa özel soğutmalı TIR’la yurtdışına gönderilir. Hem canlı, hem işlenmiş kurbağa satıyoruz.”