Foreksçilere kaldıraç şoku
Güncelleme Tarihi:
BİREYSEL yatırımcıların yüksek kaldıraca dayalı risk almalarını ve düşük tutarlı tasarruflar için yüksek kaldıracın yol açacağı muhtemel mağduriyetleri önlemek amacıyla kaldıraçlı işlemlerde 1’e 100 olarak uygulanan oran 1’e 10 olarak değiştirildi.
Yani bundan böyle yatırımcıların işlem için riske atacakları para miktarı azalmış olacak. Normalde 100 dolar koyduğunda yatırımcı 1’e 100 kaldıraç oranında 10 bin dolarlık işlem yapabiliyor, kâr ve zarar oranı ise yatırdığı paranın 100 katı üzerinden hesaplanıyordu. Şimdi ise 100 dolar koyduğunda ancak 1000 doları riske atabilecek.
Ayrıca işlemlere başlayabilmek için asgari 50 bin Türk Lirası veya muadili döviz tutarında başlangıç teminatı yatırılması zorunluluğu getirdi. Aracı kurumların gelirlerinin yaklaşık yüzde 40’ı kaldıraçlı işlemlerden gelirken; düzenlemenin aracı kurumların gelirlerini, özellikle de sadece bu alanda faaliyet gösterenlerin faaliyetlerini olumsuz etkilemesi bekleniyor. Başbakan Yardımcısı Nurettin Canikli de düzenlemelerin spekülatif amaçlı ve bireysel işlemleri caydırırken, hedge amacıyla kurumsal kullanıma herhangi bir kısıtlama getirmediğine dikkat çekti.
Aracı kurum yetkilileri ise pazartesi günü Aracı Kuruluşlar Birliği toplantısı yapılacağını söylerken, 6.500 kişinin istihdam edildiği sektörde büyük işten çıkarmalar yaşanacağını belirtti.
KURUMLAR KAPANACAK
Konu ile ilgili “Yatırım hizmetleri ve faaliyetleri ile yan hizmetlere ilişkin esaslar hakkında tebliğde kaldıraç oranına ilişkin düzenlemeler” Resmi Gazete’de dün yayımlanarak yürürlüğe girdi. Türkiye Sermaye Piyasası Birliği (TSBP) 2016 yılı 9 aylık verilere göre, aracı kurumların toplam aracılık gelirleri 1.1 milyar TL olurken, yüzde 45’ini hisse, yüzde 38’ini ise kaldıraçlı işlemler oluşturdu. Foreks piyasasında 2.9 trilyon dolar işlem hacmi gerçekleşti ve toplam 88 aracı kurumun 43’ü kaldıraçlı işlemler piyasasında faaliyet gösteriyor.
TSBP Genel Sekreteri İlkay Arıkan, Reuters’a yaptığı açıklamada, “Kurumlar bundan sonra ya hisse ya da tahvile girecekler başka işleme bakacaklar ya da kapanacaklar. Kaldıraçlı işlem yapan aracı kurumların 15’inin asıl işi foreks. Bu nedenle bu kurumların gelirlerinde ciddi bir daralmaya yol açar” dedi.
Destek Yatırım Araştırma Müdürü Murat Tufan, tebliğin finansal piyasalardaki istihdamı ve aracı kurumların varlığını tehdit eden bir düzenleme olduğunu belirtti. Tufan, “Foreks piyasalarında aktif olarak işlem yapan yatırımcıların yüzde 5’inin 50 bin TL üzerinde teminatı var. Düzenlemeyle yatırımcı sayısı azalır ve çok sayıda kurumun kapısına kilit vurulur. Yatırımcılar yurtdışına kaçabilir, merdiven altı kurumlara yönelebililir. Ayrıca SPK korumasından da mahrum kalmış olacaklar” dedi.