Forbes: Para Kurulu oluşturulmalı

Derginin Pazartesi günü satışa çıkacak gelecek sayısı için John Hopkins Üniversitesi profesörlerinden Steve H. Hanke tarafından kaleme alınan "Türkiye'nin Bundan Sonraki Adımı" başlıklı makalede, "çıpa sisteminden vazgeçmek zorunda kalmakla, Türkiye'nin Uluslararası Para Fonu'nun verdiği ilaca kurban giden son ülke olduğu" ifade edildi.

IMF politikalarına karşı görüşlere sahip bir uzman olan Hanke, birçok gelişmekte olan ülkede başarılı para kurulu modellerinin oluşturulmasına katkılarıyla tanınıyor.

Forbes Dergisi Editörü Uluslurarası Finans uzmanı ve John Hopkins Üniversitesi öğretim görevlilerinden Prof. Steve Hanke tarafından kaleme alınan analizde ayrıca, liranın dalgalanmaya bırakılması yönündeki yeni IMF destekli ekonomik politikanın da, "Liraya istikrar getirme ve Avrupa Birliği'ne katılım için zorunlu olan ekonomik reformları gerçekleştirme arayışlarına cevap vermekten uzak kalacağı" savunuldu.

Prof. Hanke, Türkiye'de kur ayağındaki başarısızlığın, aynen Meksika'da, Tayland'da, Kore'de, Endonezya'da, Rusya'da ve Brezilya'da olduğu gibi, sabit kur uygulamasının yarattığı istikrarsızlık sonucu ortaya çıktığını iddia etti.

Türkiye gibi gelişmekte olan pazarlarda, dalgalı kurun sürdürülmesi güç bir uygulama olduğuna işaret eden Prof. Hanke, "ya Merkez bankası iç likiditeyi korumak için gereken gücü bulamayacak ve sonucunda döviz kuru dibe vurarak enflasyonu körükleyecek ya da son derece yüksek reel faiz oranlarını uygulamaya koyacak ki, bu da ekonominin başaşağı gitmesine yol açacak" görüşünü savundu.

Bir öneri ve bir örnek

Hanke, Türkiye'de enflasyonu kontrol altına almanın tek yolunun dolar, euro ya da yen gibi güçlü bir para tarafından desteklenen ve sabit bir değişim oranını garanti eden bir "para kurulu" oluşturmak olduğunu ileri sürdü.

Hanke, para kurulunun başarısına örnek olarak da, Alman Markı ile desteklenen benzeri bir kurul oluşturan Bulgaristan'ı gösterdi.

Hanke, söz konusu ülkede enflasyonun, bu adımın atılmasından bir ay önce, yani 1997 yılının Haziran ayında yüzde bin 527 seviyesinde seyrederken, 2001 yılının enflasyon tahminlerinin ise yüzde 3.9'lar düzeyinde bulunduğuna işaret etti.

Güçlü bir parayla desteklenen benzeri bir kurulun Türkiye'de de aynı sonucu vereceğini savunan Prof. Steve Hanke, Türkiye'nin gerçekten ekonomik olarak Avrupa'ya entegre olmak ve AB'ne girmeyi istemesi halinde, ekonomide modernizasyonu hedefleyen reformları bir an önce gerçekleştirmesi gerektiğini belirtti.

İlk yapılacak işin kendi önerdiği yol kullanılarak liranın ilelebet istikrara kavuşturulması olduğunu anlatan Hanke, "Türkiye'nin hala kurtulma ümidi bulunduğunu" bildirdi.

Öte yandan Forbes Dergisi'nde editör Prof. Steve Hanke'in kişiliğinden de söz edildi. Hanke'in Arajantin, Bosna, Bulgaristan, Estonya ve Litvanya'da son derece başarılı para kurulları oluşturulmasında rol oynadığına dikkat çeken Forbes Dergisi, söz konusu ekonomistin üç yıl önce de, Endonezya'ya görüşleriyle yardım etmeye hazırlandığını, ancak tam bu sırada devreye giren IMF'nin bu çabaların önünü kestiğini öne sürdü. Hanke'in Endonezya'yı kurtarmak için artık çok geç olduğunu savunduğu da belirtiliyor.