'Fiyatlar böyle giderse faturamız 10 milyar dolar daha şişer'

Çağlayan, İstanbul Ticaret Üniversi'nde Türkiye İtibar Endeksi (TİE) sonuçlarının açıklandığı zirve sonrasında gazetecilerin sorularını yanıtlarken, petrol fiyatlarında geçen yıla göre artış olduğunu, geçen yıl bir önceki yıldan daha fazla artış yaşandığını hatırlattı.

2011 yılı ithalat değerlendirmesini yaparken, enerji ithalatının 2010 yılında 38,5 milyar dolar iken, 2011 yılında 54,1 milyar dolara çıktığını, 2010 yılı ortalama fiyatlarının 75 dolardayken, 2011 yılı ortalama fiyatının 95 dolar mertebesinde bulunduğunu söylediğini anımsatan Çağlayan, şöyle devam etti:

“Miktar olarak 2011 ile 2010 arasında enerji miktar artışı yüzde 7 olduğu halde, fiyatlarda yaklaşık yüzde 40'lık artış olduğunu söylemiştim. Şimdi maalesef, bu yıl itibarıyla petrol fiyatlarında yeniden artışla karşı karşıyayız. Bildiğim kadarıyla Brent petrol fiyatları 122-123 dolar mertebesinde. Şu anda maalesef son 3,5 yılın en yüksek düzeyinde. Şu andaki fiyatlar, geçen yılki fiyatların da yüzde 20 üzerinde. Geçen yıl Türkiye'nin enerji ithalatı 54,1 milyar dolardı.

Eğer bu seyirde giderse, petrol fiyatlarında bir düşme yaşanmazsa ki ben düşeceği konusundaki iyimserliğimi de özellikle ifade etmek istiyorum, bizim bu yılki enerji faturamız 65 milyar dolarlara çıkabilir. Bu konuda 'ithalat niye artıyor, cari açık niye artıyor' diye detayını bilmeden bazen muhalefet yapma adına söyleyenlerin, bu rakamları şimdiden iyi görmesi gerekiyor. Şu andaki artış sürdüğü takdirde, enerji faturamızda ekstra 10 milyar dolar şişme olacaktır. Bu, bizim açımızdan hoş olmaz.”

Türkiye'nin, özellikle cari açığın bu sene daha fazla düştüğünü görmesi gereken bir ortama girdiğini ifade eden Çağlayan, cari açıkla mücadelenin ciddi anlamda başladığı, teşvik sisteminde stratejik yatırımlar başlığı altında dış açık verilen sektörlerde Türkiye'ye daha fazla yatırımın öngörüldüğü bir dönemde ister istemez hoş olmayan durumla karşı karşıya kalınacağını söyledi.

“1 milyar dolarlık artış, petrol fiyatlarından”

Ocak ayı ithalat rakamlarına da değinen Çağlayan, “Ocak ayında 17 milyar dolarlık bir ithalat rakamı açıklandı. 2011 yılında, hatırlayın, aylık 20 milyar dolar seviyesinde ithalat rakamımız vardı. 2012 yılının Ocak ayında yaptığımız ithalat ile ihracat arasındaki farkta, sadece 1 milyar dolarlık artış petrol fiyatlarındaki, enerjideki artıştır. Yani ocak ayında aylık 1 milyar dolarlık artış, resmi daha iyi şekilde tanımlıyor” diye konuştu.

Petrol üreten firmaların, ülkelerin bir araya gelerek petroldeki arz ve talep arasındaki dengeyi mutlaka sağlamalarını ümit ettiklerini dile getiren Çağlayan, bu fiyatların yüksekliğinin sadece Türkiye'yi değil, tüm dünyayı ilgilendiren bir konu olduğuna dikkati çekti.

Enerji fiyatlarının yüksekliğinin başta enflasyon olmak üzere enerjiyi girdi olarak kullanan her sektör açısından rahatsız edici bir durum olduğuna
işaret eden Çağlayan, “Sadece Türkiye'nin cari açığı veya dış ticaret açığı  değil... Petrol ve enerji fiyatlarının yükselmesi, petrolü kullanan bütün sektörler ve ülkeler açısından olumsuz bir durumdur” diye konuştu.

Yarın tahvillere talep gelmezse...

 Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, yarının Yunanistan'daki tahvillerin takasının yapılacağı son gün olduğunu ve 20'sinde tahvillerin vadesinin dolduğunu belirterek, “Eğer talepler gelmezse bu artık bir yerde Yunanistan ekonomisinin iflası anlamına gelecektir. Yunanistan ekonomisinin iflas etmesi demek, onu elinde tutan Portekiz ve İspanya ekonomisine de ciddi tahribatlar yaratabilecektir” dedi.

Petrol fiyatlarındaki yükselişte Avrupa'nın içinde bulunduğu sıkıntılı dönemin etkisinin olduğuna işaret eden Çağlayan, AB'de Yunanistan meselesinde hala bir çözüm olmadığını kaydetti.

Yarının önemli bir gün olduğuna işaret eden Çağlayan, “Yunanistan'daki tahvillerin takasının yapılacağı son gün. 8 Mart dikkatle takip etmeniz gereken bir gün olacak. Çünkü 20'sinde tahvillerin vadesi doluyor. Tahvillerin vadesi yarın gelecek taleplerle ilgili... Eğer talepler gelmezse, bu artık bir yerde Yunanistan ekonomisinin iflası anlamına gelecektir. Yunanistan ekonomisinin iflas etmesi demek, onu elinde tutan Portekiz ve İspanya ekonomisinde de ciddi tahribatlar yaratabilecektir. Tabii temennim Avrupa ve Yunanistan'ın böyle bir sıkıntıyla karşı karşıya kalmamasıdır. Buradaki dış faktör, petrol fiyatlarında önemli etkileyici faktörlerden bir tanesidir. Dünya ekonomisinin küreselleşmenin ortaya çıkardığı bir sonuçtur. Onun için yarın Yunanistan tahvillerin değişmesi takası noktasında eğer korkulan olmazsa, beklenilen, istenilen bir gerçekleşme olursa, bu da önemli etkilerden bir tanesi olacak.

Yerli otomobil

Cenevre Otomotiv Fuarı'nda firmaların Türkiye'yi çok iyi temsil ettiğini, bunun Türkiye açısından önemli bir itibar vesilesi olduğunu dile getiren Çağlayan, Karsan'ın ABD'de taksi ihalesi için geliştirdiği modelin şu anda bir Türk tasarımı ve Türk işçisinin ve mühendisinin yaptığı araç olması açısından önemli oldunu kaydetti.

Fuarda yer alan V1 modelinin de sektöre moral ve güven verdiğini ifade eden Çağlayan, “Sektör artık kendisinin planladığı, tasarladığı bir ürünü yapıp, satabileceğini ve buna müşteri çıkacağını çok net görmüştür. Eskiden bunu yapmak mümkün değildi. Çünkü Türk otomotiv sektörü, maalesef bu konuda çekingen davranıyordu, cesur davranamıyordu. Şartlar da bir yerde onu getiriyordu. Ümit ediyorum ki inşallah bunu diğerleri takip edecek.

Yani Türk otomotiv sektörü, dışardan kendisine lisans verilen değil, kendi markasını, kendi sektörünün dizaynını, tasarımını yapan, dolayısıyla motorunu, aktarma organını Türkiye'de yapan bir yapıya dönüşecek. Yoksa her yıl 7 milyar dolara yakın motor ve aktarma organı ithal ederek, sektörü istediğimiz noktaya getiremeyiz. Cari açık ve dış ticaret açığı açısından önemli. Bu tür girişimler, uluslararası arenada ortaya çıkışlar Türkiye'ye yapılacak olan yatırımların şiddetini artıracak.

Dün Rahmi Bey (Rahmi Koç) ile görüştüm. Sayın Koç da fuarda (Cenevre) geldi, beni ziyaret etti. Ford, Türkiye'ye yaklaşık 1,5 milyar dolarlık yatırım yapacak. Biz de teşvik sistemimizde otomotiv sektörü başta olmak üzere, birçok sektörde ithalata ciddi bağımlı sektörlerimizi Türkiye'de üretim ve yatırımını sağlamak için önemli destek vereceğiz. Otomobil motoru ve aktarma organları, stratejik yatırımlar çerçevesinde olacak. En yoğun teşviki alacak bölüm de, stratejik yatırımlarda olacak. Teşvik sistemini sayın Başbakanımıza sunduk. Bir iki ufak tefek konular görüşülüyor. Önümüzdeki hafta inşallah Sayın Başbakanımızın programına paralel olarak ilan edeceğiz.”