Fiyat inerse gazı arttırırız

CUMHURBAŞKANI Recep Tayyip Erdoğan dün günübirlik İran ziyareti kapsamında İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani baş başa görüştü. Görüşmenin ardından iki lider Türkiye-İran Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi’nin ikinci toplantısına başkanlık etti. 8 anlaşma ve bir mutabakat metninin imzalandığı toplantı sonrası Sadabad Sarayı’nda Ruhani ile düzenlediği ortak basın toplantısında konuşan Erdoğan, “Gerek siyasi alanda, ekonomik, ticari, kültürel bütün bu alanlarda neler yapabileceğimizi en geniş anlamda değerlendirme fırsatı bulduk” diye konuştu. İran’la ekonomik alanda belli bir hızın kaybolduğunu belirten Erdoğan şöyle konuştu:

30 MİLYAR DOLAR HEDEFİ

“Çok çok iyi giderken, son 2013, 2014’te bir düşüş söz konusu. Bir hedef belirlemiştik, 30 milyar dolar gibi. Maalesef bu hedefte şu anda geriyiz. 4 milyar dolar yaklaşık bizim ihracatımız. 10 milyar dolar İran’ın Türkiye’ye ihracatı söz konusu. Aramızdaki tabi ticaret açığı da İran lehine çok çok fazla. Tabi burada yaptırımlar oldu vesaire. Bütün bunlar maalesef bu tabloyu ortaya çıkardı ve tahrik etti. Şimdi yeni dönemde çok daha farklı adımları dayanışma içerisinde birlikte atmak istiyoruz. Aslında bu adımı atmak için her iki tarafta irade var. Ama biraz burada gecikmeler oluyor. Bu gecikmeleri aşmamız lazım.”

KİMSE MAĞDUR OLMASIN

Bu noktada ısrarla üzerinde durduğukları konunun enerji alanında olduğunu belirten Erdoğan, “Biz İran’ın doğalgaz ihracatının yüzde 90-95 gibi çok ciddi miktarını alıyoruz. Bu tabi önemli bir oran. Fakat fiyatlara gelince, şu anda en pahalı doğalgazı İran’dan ithal ediyoruz. Aslında bu fiyat şu anda aşağıya çekilmiş olsa biz tabii ki İran’dan alacağımız doğalgazı çok daha artırırız. Çünkü Türkiye, doğalgaz tüketiminde ilerleyen, özellikle sanayisinde ve bir de artık illerin dışında ilçelere dağılan şebekesiyle ihtiyacı var. Onun için de tabi bir taraftan çeşitlendirmeyi yapıyoruz. Ama bir taraftan da bu doğalgaz ihtiyacımızı uygun fiyatlarla karşılayacağız ki vatandaşımıza da ucuz doğalgaz verebilelim ve vatandaşımız da bu noktada mağdur olmasın” yorumunu yaptı.
Erdoğan şöyle devam etti: “Tabi bir diğer konu da özellikle bizim enerji noktasında, elektrik enerjisini de İran’dan aldığımız düşünülürse bu noktada da ne denli bir dayanışma içerisinde olduğumuzu bu da gösterir. Fakat biz bu dayanışmamızı hiç bir zaman bir kenara koymak istemiyoruz. Bunu tabi ki devam ettireceğiz. Ama asıl hedef, diğer ürünler noktasında da 30 milyar dolarlık hedefi bir an önce yakalamamızdır. Çünkü biz birbirimize seslendiğimizde duyabilecek bir noktadayız. İşte Ankara’dan kalktık Tahran’a 2 saatte ulaştık mesafe bu.”

İmzalanan anlaşmalar

Dışişleri Bakanlığı Diplomasi Akademisi ile İran İslam Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığına bağlı uluslararası ilişkiler okulu arasında işbirliğine ilişkin mutabakat zaptı.
Sağlık ve tıp alanlarında işbirliğine dair mutabakat zaptı.
Çevre alanında işbirliği mutabakat zaptı.
Demiryolları alanında niyet beyanı.
KOSGEB ile İran Küçük Ölçekli Sanayi İşletmeleri ve Sanayi Bölgeleri Kurumu (ISIPO) arasında mutabakat zaptı.
Türk Patent Enstitüsü ile İran icra ve mülkiyet kaydı için devlet kuruluşunun fikri mülkiyet merkezi arasında işbirliği mutabakat zaptı.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı ile İran Kadın ve Aile İşleri Cumhurbaşkanlığı Yardımcılığı arasında kadın ve aile faaliyetleri arasında niyet beyanı.
Türkiye ile İran arasında taşıtların ve eşyanın dolaşımına dair elektronik veri değişim mutabak zaptı.

Yılda 10 milyar metreküp gaz

RUSYA’dan sonra Türkiye en büyük ikinci tedarikçisi İran’dan yıllık 10 milyar metreküp doğalgaz alıyor. Türkiye, yüksek fiyat, zamanında teslimatın yapılamaması ve doğalgazın kalitesi nedeniyle İran’a karşı uluslararası tahkime başvurmuştu. Söz konusu kararın ICC tarafından en geç Mayıs ayında sonuçlandırılması bekleniyor.

İRAN’LA TİCARETTE YERLİ PARA OLSUN

CUMHURBAŞKANI Erdoğan, İran’la döviz kuru noktasında başka paraların baskısı altında kalmamak gerektiğini de belirterek, “Ekonomide İran’ın yerli parasıyla Türkiye’nin yerli parası bizim alışveriş noktasındaki aracımız olsun. Biz ne doların baskısı altında kalalım ne Euro’nun baskısı altında kalalım. Bu konuda daha önce merkez bankalarımızı da milli bankalarımızı da görüştürdük ama hala adımı atamadık. Biz alımlarımızı İran’ın yerli parasıyla yapalım, İran Türkiye’den alımlarını yine aynı şekilde Türkiye’nin yerli parasıyla yapsın. O zaman biz böyle bir kur baskısı altında kalmayız. Çok daha güçlü bir şekilde hem bölgeye örnek oluruz hem uluslararası camiaya örnek oluruz, bunlar bize ayrı bir güç katacaktır diye düşünüyorum” dedi.

Ulaşımda sıkıntılar büyük ölçüde aşıldı

İRAN’la müşterek yapılacak çok şey olduğunu da dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan, ulaşımda yaşanılan sıkıntılar olduğunu, bunların aşılması gerektiğini, büyük ölçüde de aşıldığını söyledi. Bürokrasinin bazı yerlerde işi engellediğini ifade eden Erdoğan, bürokratik oligarşinin bir felaket olduğunu, bundan da bir an önce kurtulmak gerektiğini kaydetti. Bir diğer önemli adımın hava taşımacılığı olduğuna dikkati çeken Erdoğan, “Olayı sadece Tahran, Tebriz, İsfahan, Meşhed, buralarda bırakmak istemiyoruz. İran ile aramızdaki bu kültürel ve inanç turizmini çok daha yaygınlaştıralım. Bizim özellikle turizmdeki birikimimiz tecrübemiz çok çok ileri, bunu paket turizmle İran’la da paylaşmak isteriz” dedi. Erdoğan, 12 yıl önce göreve geldiklerinde Türkiye’ye gelen turist sayısının 13 milyon olduğunu, şimdi ise 40 milyonu aştığını vurguladı. Erdoğan turizmin çeşitlendirildiğini belirtti.