Fındık oynaklığı

GEÇEN yıl düşük gelen rekolte ile beraber fiyatı 22 liraya kadar çıkan fındıkta, bu yıl fiyatlar oldukça dalgalı. Sezona 12 liradan başlayan fındığın kilogram fiyatı 15 liraya kadar çıktı. Çiftçi 20 lira olacağı umuduyla elindeki fındığı satmadı, bekledi. Ancak elinde fındık olan sanayiciler devreye girdi. Sanayici piyasaya fındık sürünce fiyat tekrar başladığı noktaya yani 12.5 lira seviyelerine indi. Üretici ise sanayicinin hamlesine karşılık fındığını elinde tuttu. Dün itibariyle fındığın kilogram fiyatı 13 lirayı gördü. Üretici birlikleri de çiftçiye “Piyasa baskı altına alınmak isteniyor. Elinizdeki fındığı tutun” uyarısı yaptı.

ÜRETİCİNİN GÜCÜ

Üreticinin bu yıl kendisine 15 TL’lik fiyat barajı belirlediğini söyleyen Ulusal Fındık Konseyi Başkanı Sebahattin Arslantürk, “Üretici artık kendini güçlü hissediyor. Örneğin ‘15 lira olmadan satmam’ diyebiliyor. Hedefleri ise 20 TL. Üreticinin bu kadar bekleyebileceğini kimse beklemiyordu. Üreticinin güçlenmesi sektör açısından da çok önemli” dedi. Fındık fiyatlarının üreticinin piyasaya mal vermemesi nedeniyle yükseldiğine dikkat çeken Arslantürk, “Üretici dışında bir de sanayicinin elinde fındık vardı. Onlar piyasaya ürün vermeye başlayınca fiyatlar bir miktar aşağıya indi. Piyasa şartları çok güzel çalışıyor. Buna herkes saygı duymalı. Üretici, ‘Sanayici ne yaparsa yapsın, ben ürünümü satmıyorum’ dedi. Fiyatlar da bugün (dün) 13 lirayı gördü” dedi.  

İSTEDİĞİMİZ BUYDU

Geçen yıl fındık üretiminin 420 bin ton olduğunu ve bu yıl 700 bin ton beklediklerini belirten İstanbul Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Ali Haydar Gören, fiyatların yükselmesinin çiftçi açısından sevindirici olduğunun altını çizdi. Gören, “Yıllarca fındığa devlet müdahale etmesin, serbest piyasada fiyatlar belirlensin dedik. Oluşan fiyatlar da serbest piyasa ekonomisinin sonucu. Serbest piyasa ekonomisinin güzelliği de burada” diye konuştu. Fiyatın 12.5 liradan 15 liraya gelmesinin sonra yine aynı seviyeye inmesinin normal olduğunu söyleyen Gören, “Eğer eskiden olduğu gibi devlet müdahale fiyatları açıklasaydı fiyatlar bu kadar yükselmezi” diye konuştu. 

Hedef 5 milyar dolar

FINDIK üretiminin sürdürülebilir bir yapıya ulaması gerektiğine vurgu yapan Sebahattin Arslantürk, “Burada tüketicinin de düşünülmesi gerekiyor. Tüketici geçen yıl ki fiyatlardan dolayı fındık yiyemedi. Bu yüzden fiyat odaklı fındık politikasından çıkmamız gerekiyor. Ziraat odalarının da, ihracatçıların da bir arada olması gerekiyor. Kısa vadedeki oynaklıklardan dolayı kâr elde etme düşüncesi olmamalı. 2023 hedefi olan 1 milyon ton üretim, 5 milyar dolar ihracat hedefi için çalışmalıyız. Üreticinin kazandığı, tüketicinin rahat ulaşabildiği, alıcıya da ‘fındık yok’ demediğimiz bir sistemi artık oturtmamız gerekiyor” dedi. 

Neden düşüyor biz de anlamıyoruz

EKİM ayı ortalarında yükselmeye başlayan ve geçen hafta 15 lira seviyesini gören fındıkta durumun tersine döndüğünü söyleyen Giresun Ziraat Odaları Koordinasyon Kurulu Başkanı Erim Yaman, fındık fiyatındaki düşüşün geçici olduğunu, bu yolla piyasanın baskı altına alınmak istendiğini belirtti. Erim Yaman, “Şu anda pazara yok denecek düzeyde fındık iniyor. Tüccar ve sanayici fındık bulmakta oldukça zorlanıyor. Yaşanan bu durumun fındık fiyatlarını yukarılara çıkartması gerekirken, rakam aşağıya doğru iniyor. Buna biz de anlam veremiyoruz. Fındıktaki fiyat düşüşü tamamen psikolojik. Piyasada panik havası oluşturup üreticinin elindeki ürünü pazara indirmek amaçlı olduğunu düşünüyoruz” dedi.  ◊ (AA)