Fiat’ın Hindistan teklifini reddettim

ALİ PANDIR KİMDİR?

Ali Pandır İstanbul 1956 doğumlu. Avusturya Lisesi ve İTÜ Makine Mühendisliği mezunu. Üniversiteye Türkiye 30’uncusu olarak giren Ali Pandır’ın eğitim hayatı da hep başarılı geçmiş. Koç Holding, Otokar, General Motors, Tofaş’tan sonra Erdemir’e geçen Pandır, 3 yıldır Erdemir’de çalışıyor. Pandır’ın iş hayatı deneyiminin büyük bir bölümü 17 yılı yurtdışında geçti.

-----

ERDEMİR Türkiye’nin en büyük sanayi kuruluşlarından biri, Türkiye’nin en büyük yassı çelik üreticisi. Erdemir Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ali Pandır’ın verdiği bilgiye göre de dünyanın en kârlı 3 demir çelik şirketinden biri Erdemir Demir Çelik. Dünyada çelik sektörü zor günler geçirirken, Erdemir Demir Çelik büyüyor. Erdemir Grubu Yönetim Kurulu Başkanlığı’na 3 yıl önce Ali Pandır’ın gelmesiyle birlikte başlayan değişimle dünya klasında şirket olma misyonunu koyan Erdemir hedeflerini de büyütüyor. Bu başarının altında imzası olan Ali Pandır’la Ataşehir’deki merkez binalarında buluştuk. Ali Pandır kariyer öyküsü ve yönetim anlayışıyla farklı bir yönetici. Hem Avrupa hem de Uzakdoğu’da yöneticilik tecrübesi olan Pandır, “Sihirli değneğim yok ama göreve geldiğimde herkese yetkilisiniz derim” diyor.

Sizin çok renkli bir kariyeriniz var. Yurtdışında da uzun dönem kaldınız. Türkiye’de ve yurtdışında birçok zor dönem yaşadınız. Türkiye’de daha çok otomotiv sektöründeki kariyerinizle biliniyordunuz ancak bunun öncesi de var. Nerede başlıyor sizin hikayeniz?

Doğma büyüme Beşiktaşlıyım. Tam kulübün karşısında doğdum. Orada okudum. Bebek’te büyüdüm. Avusturya Lisesi’ne gittim. İTÜ’de okuyup Makine Mühendisi oldum. Otomotivci olmam tesadüf. İlk iş deneyimime gazete ilanıyla girdim. 1980’li yıllarda ARGE mühendisliği yaptık Koç Holding’te. O dönemde Türkiye’de Ar-Ge’nin A’sı bilinmezdi. Daha sonra Jan Nahum ile birlikte Otokar’a geçtik. Ben daha sonra Opel’e geçtim. O dönemde Opel’in İzmir’de fabrikası vardı. O yıllarda yurtdışına gitmek istiyordum. General Motors beni benim de isteğimle yurtdışına gönderdi.

ÇOKKÜLTÜRLÜ OLMAYI ÖĞRENDİM

Yurtdışı deneyimleri size ne kattı?

O zamanlara göre çok iyi bir deneyim oldu. Şimdilerde Muhtar Kent, Serpil Timuray gibi çok üst seviyelere çıkan Türk yöneticilerimiz var. Ben o kadar olmasa da General Motors’un 3’üncü adamlığına kadar yükseldim. İlk Almanya’ya gitmiştim. İlk başlarda Almanlarla çalışmak zordu. GM’nin Doğu Avrupa, Asya, Ortadoğu, Afrika, Güney Amerika pazarlarının uluslararası alanda satış sonrası üst düzey yöneticisiydim. Opel’in 35 bin çalışan vardı, 7-8 bin Türk’tü. Ancak o zamana kadar hiçbir Türk yöneticiliğe oturamamıştı. Çokkültürlü ve değişik ortamlara adapte olmayı orada öğrendim. Çok fazla ülke gezdim. 1990’lı yıllarda Asya kaplanları ortaya çıktı. Sık sık Uzakdoğu’ya gittim. Zamanımın çoğu Asya’da geçiyordu. Singapur’a tayin oldum 1995 yılında. Toplam 12 sene Asya’da çalıştım. GM’ta da toplam 17 yıl çalıştım. Hindistan, Japonya, Tayland’da da bulundum. 1999’da Çin’de görevlendirildim. Sonra Singapur’a döndüm.

Türkiye’ye dönmeyi siz mi istediniz? Dönüşünüz nasıl oldu?

İtalya’dan aradılar Fiat’tan. “Türkiye’nin başına, Tofaş’a gider misin?” diye sordular, kabul ettim. Türkiye’ye dönmek için iyi bir fırsattı, çünkü o döneme kadar Türkiye’den iyi bir pozisyonla teklif geleceğini beklemiyordum.

Çok pozisyon değiştirmişsiniz iş yaşamınızda...

Doğru. 2-3 yılda bir pozisyon değiştirdim. Bence verimlilik için bu da gerekli. Tofaş’a da 3 yıllık kontratla gelmiştim. Uzatılmıştı. Daha sonra Fiat Hindistan’a göndermek istedi ama bu kez ben istemedim. Erdemir’e önce bağımsız yönetim kurulu üyesi oldum. Bir yıl sonra da CEO olarak görevlendirildim.

1 MİLYAR DOLARLIK YATIRIM KATLANACAK

2019’a kadar 1 milyar dolarlık yatırım hedefiniz vardı.. Gerçekleşecek mi?

Şu anda açıklamam tam olarak zor ama bu artacak. Hatta 2’ye 3’e katlanacak. Bunun da nedenleri var. Bu 10 yıllık bir plan. Biz hep yüzde 100 kapasiteyle çalışıyoruz. Sabit masraflarınız yüzde 100 çalışınca en azami seviyede oluyor ama en ufak bir arızada müşteri memnuniyetsizliği oluyor. İdame yatıımı yapacak zaman da az oluyor. Biz yüzde 100 kapasiteyle çalışıyoruz. Türkiye’de de pazar büyüyor, biz büyümezsek pazar payı kaybederiz, o zaman büyüyeceğiz.

İlgilendiğiniz başka şirketler var mı?

İçimizde büyümeye karar verdik. İtalyanlarla belli noktaya geldik ama vazgeçtik. Şu anda yerimiz ve paramız var. 1 milyar dolar nakit var, borcumuz sıfıra yakın ve İsdemir’de arazimiz var. Ayrıca Türkiye’de de birçok atıl tesis var. Bakıyoruz.

KÜLTÜR DEĞİŞTİ KÂRLAR ARTTI

3 yılda ne yaptınız da bu kadar kârlı oldu?

Sihirli değneğim yok. Şunu şunu yaptım kar ettik diye bir şey yok. Yatırım yaptık. 50 senelik şirketiz tecrübemiz var. Ben öncelikle şunu yaptım. Göreve geldiğimde herkese “yetkilisiniz, ben imzalamıyorum hadi bakalım sorumluluk alın ve yapın” dedim. Bu çok önemli çünkü bu derecede köklü yapılarda ve eski kültürde süreçler yavaş işliyor. Ben sorumluluk verdiğimde müthiş bir verim artışı yakaladığımızı gördüm. Kültürü değiştirdim. Ben bizim gerçekten de işi iyi yönettiğimizi düşünüyorum. Bizim ekibimiz çok çevik. Hızlı karar alıyoruz, pazar yassı çelikten uzun çelik ürüne geçtiğinde hemen üretime karar verebiliyoruz.

Türkiye’de bir yandan da Endüstri 4.0 için adımlar atılıyor. Türkiye yakalayabilecek mi bu süreci?

“Endüstri 4.0 için hadi IT yatırımı yapalım” demekle olmuyor. Bilgisayarla her şeyi yapmakla da olmaz. İnsan önemli her şeyden önce, yetişmiş insana ihtiyaç var. 4.0 için yeterli insan yok Türkiye’de. Şu anda en büyük eksik eğitim reformu. Türkiye bir an önce yetişmiş insan gücüne ulaşmak için doğru adımları atmalı.

ROMANYA FABRİKAMIZ ELEKTRİKLİ OTOYA YÖNELİK

Romanya’da fabrikanız var? Ne durumda oradaki fabrika?

Romanya’daki fabrika yıllar önce alınmış özel bir çelik yapıyor elektrik motorları ve trafolar için. O fabrikayı kapatsak mı diye düşünürken katma değerli ürüne geçişte elektrik çeliği önemli olacak diye öngördük. Ayrıca elektrikli araba gelişiyle orada benzin motoru yerine elektrik motoru yapılacak. Stratejik konuma girdi. Orayı elektrikli otomobile yönelik kullanabiliriz. Orası Avrupa’ya satış yapıyor. Hatta Türkiye’ye de yapıyor. Almanya, İtalya ve Fransa’ya oradan ihracat yapılıyor.

ALİ KOÇ İÇİN  SARI-LACİVERT KRAVAT

“Ali Koç’u çok severim. FB Başkanlığı’na aday olacağını açıkladı. Ben de çok sevindim bu kararına. Koç Grubu’nda çalıştığım dönemde hem Rahmi Bey’le hem de rahmetli Mustafa Koç ile iyi dostluğumuz oldu. Ali Koç’la da öyle.  Bugün Ali Koç’un kararını kutluyorum.”