Fed'in faiz kararına ekonomistlerden ilk yorum

ABD Merkez Bankası (Fed) Eylül ayı faiz kararını açıkladı. Banka beklentiler dahilinde politika faizini 75 baz puan artırdı. Karar sonrası Fed'den yapılan açıklamada, önümüzdeki toplantılarda faiz artışlarının devam etmesinin uygun olacağı yönündeki yönlendirme yeniden kullanılırken; ekonomistler Fed'in faiz kararını ve yapılan açıklamaları şöyle değerlendirdi:

DÖVİZ SEPETİ BAZINDA TL GÜÇLÜ KALDI

Ekonomist Hikmet Baydar

"Şu an piyasa bu fiyata girmiş durumda. Bu ilk olarak euro doları vuracaktır. İlk etapta maalesef Avrupa, FED faizi yüzünden enflasyonu içselleştirmeye başladı. Euro/TL'de gevşeme daha yüksek, dolar/TL piyasasında daha sabit. Şu an gözlemlediğim kadarıyla eskiden dolar/TL düşüş olurdu fakat Euro/TL'de bu göstermeye başladı. Döviz sepeti bazında TL değer kazandı. Bu önemli bir tespit. Aslında şuan döviz piyasasına göre TL tepkisini verdi. ABD'de enflasyona baktığımız zaman 8.3 Fed faizleri yavaş yavaş yükseltiyor ki bu hedef değil yıl sonuna doğru yine artış yapacak.

Döviz piyasasında bir hareket olduğunda eskiden hep Türkiye'nin aleyhine olurdu. Şimdi bugünkü harekete baktığım zaman Euro hem dışarıda hem Türkiye'de değer kaybetti. Daha önceden dünyada değer kaybederken Türkiye'de stabil kalıyordu. Demek ki sistem daha iyi çalışıyor.

FED YİNE FAİZLERİ ARTIRACAK MI?

Benim beklentim 4'e kadar çıkacağı yönünde. Fed'de yapılan ankette de yapılan sonuç 3.9 çıktı. Bu yıl sonunda 4'e kadar çıkarlar. 2023'te yılın ilk zamanlarında belki 4'ün üzerine çıkarmak isteyebilirler. Talebi de belli bir seviyede tutmak için, ücretleri belli bir seviyede ayarlama gereği duyduk.

"ABD TÜRKİYE'YE PARA GİRİŞİNDEN RAHATSIZ"

Türkiye'de bir yandan sosyal projeler, istihdam hepsi devam ediyor. Türkiye'ye son zamanlarda bir para girişi var. ABD'de bundan rahatsız oluyor. Giren yabancı paradan ziyade döviz piyasalarında işlem yapan oyuncularda değişim olduğunu düşünüyorum. Kalite değişti. Eskiden Euro dolar paritesi yükseldiği zaman Euro dolar karşısında değer kazanıyordu. Her defasında TL sepet bazında değer kaybediyordu. Her defasında böyle bir ortam oluşuyordu. Şu an için TL'ye sahip çıktığını düşünüyorum. Bir kere dünyadaki enflasyonun temel sebebi emtia fiyatlarıydı. Enerji krizi sebebiyle Avrupa'da fabrikalar duruyor. Bu Türkiye için de bir fırsat. Dünyada barışın oluşamadığı stresin arttığı ortamda ABD, doları yukarı çekerek enflasyonu dünyaya paslıyor, kendisi bundan kaçıyor. Çin'den ABD'ye mal gidemiyor. Böyle krizler olurken firmalar kime güvenerek iş yapacak."

FED BİR ADIM DAHA ŞAHİN

Seda Yalçınkaya Özer - İntegral Yatırım Araştırma Müdürü

"Amerika Merkez Bankası (Fed) %80 ihtimalle beklenilen 75 baz puanlık faiz artışını gerçekleştirdi. Böylelikle Fed, politika faizini %3,00 – 3,25 aralığına çekmiş oldu. Bu, 1980'li yıllardaki Paul Volcker döneminden beri en agresif sıkılaşma döngüsü. Fed’in açıkladığı ekonomik projeksiyonlarda faizlerin uzun dönemde yüksek kalacağına yönelik işaretler var. 2022 yıl sonu ortalama Fed fon faizi %4.4 seviyesinde açıklandı. Altı üye noktasal grafikte %4.4 - %4.9 arasında oy kullanmış. Bu beklenenden daha şahin. 2023 yılı medyanı ise %4.6 olarak açıklandı. Açıklanan projeksiyonlardaki faiz öngörüleri Fed’in şahinleştiğine işaret ediyor.

Eylül ayı toplantısında ekonomik projeksiyonunda 2022 yılı GSYH beklentisi %1,7'den %0,2'ye çekildi. Fed yetkililerinin gelecek yıl için GSYH beklentisi %1,7'den %1,2'ye, 2024 için beklentisi %1,9'dan %1,7'ye revize edildi. Büyümenin aşağı yönde revize edilecek beklenti dahilindeydi. Bu konuda bir sürpriz yok. İşsizlik oranında yukarı yönde revizyonlar var. Burada en dikkat çekici 2023 ve 2024 oranları. Bir önceki tahminlerden daha yüksek işsizlik oranı beklendiğine işaret ediyor. 2022 PCE beklentisi %5.2’den %5.4’e yukarı yönde revize edildi. 2023 yılı enflasyon tahmininde bozulmalar devam etmiş ve %2.6’dan %2.8’e yukarı yönde revize edildi. Uzun dönem enflasyon %2’de sabit kaldı.

Ekonomik projeksiyonlar oldukça şahin. Bunun dışında Fed’in karar metninde bir önceki ay yayımlanan metinden çok da farklı bir görüş değişikliğine gidilmemiş. Fed enflasyonun yüksek seyretmeye devam ettiğini vurgulandı. Bununla beraber pandemi ile ilişkili dengesizlikleri, yüksek gıda ve enerji fiyatlarını, genele yaygın fiyat baskılarını yansıtıyor. Metinde Ukrayna'daki savaşın enflasyon üzerinde ek yukarı yönlü baskı yarattığı ve global ekonomik aktiviteyi bastırdığına yönelik vurgular var.

Fed’in yayınladığı beklentiler riskli varlıklardan çıkışı hızlandırır. Bu gelişmekte olan ülkeler için sermaye çıkışların devam edebileceğine işaret ediyor. Bu durumda GOP’ların için hangi ülkenin hikayesi daha güçlü ise bu çıkışlardan daha az etkilenebilir. Son dönemde Türkiye’nin yumuşak karnı olan enflasyon hikayeyi inceltiyor."

Gözden KaçmasınSon dakika… Fed faiz kararını açıkladıHaberi görüntüle