Oluşturulma Tarihi: Eylül 13, 2001 01:36
ABD'ye terörist saldırı tarihe insandan kaynaklanan ‘‘en pahalı felaket’’ diye geçecek. Moody's, sigorta bedelinin 10-15 milyar doları bulacağını hesaplarken, İngiliz sigortacılar faturanın 40 milyar dolara ulaşacağını savunuyor.
Dünya Ticaret Merkezi'nin New York'taki ikiz kulerine ve Pentagon'a yapılan saldırı, insanoğlunun gerçekleştirdiği en pahalı felaket olarak kabul ediliyor. Tek başına 1.5 milyar dolarlık sigorta maliyeti bulunan Dünya Ticaret Merkezi'nde ve Pentagon'da ölenlerin hayat sigortaları, patlamalar sırasında diğer binalarda ve taşıtlarda gerçekleşen hasar ile saldırı aracı olarak kullanılan yolcu uçaklarının, sigortacılık sektörüne dünya tarihinin en büyük faturalarından birini çıkarması bekleniyor.
Uzmanlar, felaketin bazı sigorta şirketlerinin iflas etmesine bile neden olabileceğini savunuyorlar. Bu felaketten önce insanoğlunun oluşturdu en pahalı felaket 1988 yılında İngiltere'de meydana gelen rafineri patlamasıydı ve faturası tam 3 milyar
dolar olmuştu. Derecelendirme kuruluşu Moody's, ABD'ye yapılan saldırıların sigorta maliyetinin 10-15 milyar dolara ulaşacağını tahmin ediyor.
Lloyd'un merkezinin bulunduğu İngiltere'deki sigortacılık uzmanları, zararın yaklaşık 40 milyar doları bulabileceğini savunuyor. Uzmanlar, sigorta şirketlerinin, bundan böyle, yeni terör riskini kapsamak için, çok yüksek prim talep edebileceklerini ifade ediyor.
KİMLER SİGORTALADI?
1970 yılında 750 milyon dolara inşaa edilen Dünya Ticaret Merkezi kulelerinin önemli bölümünün dünyanın en büyük sigorta şirketi Alman Münich Re, ikinci büyük sigorta şirketi İsviçreli Swiss Re ve İngiliz Llyod şirketlerine reasüre edildiği ifade ediliyor. Münih Re yaptığı açıklamada, 906 milyon dolarlık bir kayıp beklediklerini ve bunu da kárlarını büyük oranda etkileyeceğini belirtirken, Swiss Re ise Amerika'ya yapılan terörist saldırısından 730 milyon dolarlık bir kayıp beklediklerini açıkladı. Amerika'da gerçekleşen terörist eylemlerden sonra tüm dünyada sigorta şirketleri hisselerinde büyük kayıplar yaşandı. Avrupa'nın en büyük sigorta şirketlerini içinde barındıran Eurotop Sigorta Endeksi yüzde 13 düşerken, Swiss Re hisselerinde yüzde 17, Münich Re hisselerinde ise yüzde 15 düşüş yaşandı. Diğer taraftan Dünya Ticaret Merkezinde yer alan Alianz sigorta şirketinin 400 personeli hakkında da henüz bir bilgi alınamadı.
Savaş olursa sigortalar iptal Dünya Ticaret Merkezi'nin terörist saldırılar sonrası yok edilmesiyle sigorta poliçelerinin kapsamı tartışılmaya başlandı. Sigorta poliçelerinin kapsamı genellikle yangın, patlama, sigarayla meydana gelen hasarlar ve diğer koşulları kapsarken, normalde savaş durumları poliçe dışında tutuluyor. Ancak, sigortacıların yaptıkları açıklamalarda bu savaş koşulu sadece ülkeler arasında meydana gelen durumlar için düzenlenmiş durumda. Yani eğer Amerika bu saldırılar nedeniyle başka bir ülkeye savaş açarsa sigorta şirketleri otomatik olarak sigorta bedellerini ödemekten muaf olacak. Bazı sigorta şirketleri ise yaptıkları açıklamalarda global terörizmin artmasından dolayı bazı şirketlerinin terörist saldırılarını sigorta kapsamı dışında tuttuklarını da belirtiyorlar. Amerikan hükümetinin de kendi içinde sigortalandığı belirten sigortacılar, ‘‘Hükümet binalarında oluşacak herhangi bir hasar ticari sigorta kapsamının dışındadır’’ açıklamasını yapıyorlar.
Morgan Stanley: 3 bin 500 çalışanımız kayıpABD'de önceki gün gerçekleştirilen terörist saldırılar sonucunda yıkılan Dünya Ticaret Merkezi'nde bürosu bulunan şirketler, personellerinin durumu konusunda da telaş içinde. Kulelerde en fazla büroya sahip ünlü danışmanlık firması Morgan Stanley, 3.500 çalışanının akibeti hakkında sınırlı bilgiye sahip olduğunu bildirdi.
Morgan Stanley tarafından yapılan açıklamada, 110 katlı Dünya Ticaret Merkezi'nde 25'inci katta faaliyet gösteren Morgan Stanley çalışanlarının durumu konusunda bilgilerinin, gazetelerde yer alanlarla sınırlı olduğu ifade edildi. Açıklamada, şirket olarak çalışanların güvenliği üzerinde odaklaşıldığı kaydedildi. Morgan Stanley'de 20 kadar da Türk'ün çalıştığı tahmin ediliyor.
Dünya Ticaret Merkezi'nde büroları bulunan Japon şirketleri de burada görevli personeline ulaşmaya çalışıyor. Şirketlerden bir bölümü saldırı sırasında binada bulunan çalışanlarının şu anda güvende olduğunu bildirirken, bir bölümü, henüz personelinden
haber alamadığını açıkladı. Moloz yığını haline gelen ikiz binalarda büroları bulunan Japon şirketlerinden 37'sinin, çalışanlarının güvenlikte olup olmadığını doğrulatmaya çalıştıkları kaydedildi.
Pahalıya patlayan saldırılar PiperAlpha rafineri patlaması (1988- İngiltere): Sigorta faturası 3 milyar dolar.
Los Angeles'ta eylemler (1992): Sigorta faturası 775 milyon dolar.
Dünya Ticaret Merkezi'ne bomba (1993): Sigorta faturası 510 milyon dolar.
Oklahoma City bombalaması (1995): Sigorta faturası 125 milyon dolar.
Dünya Ticaret Merkezi ve Pentagon'a uçaklı saldırı (2001): Sigorta faturası 40 milyar dolar.
Nelere tazminat ödenecek Çöken ve hasar gören binalar.
Ölen ve yaralananlar.
Düşen uçaklar.
Zarar gören araçlar.
İş durmasından doğan kayıplar.
İşveren sorumluluk tazminatları.
Dünya Ticaret Merkezi'nde bulunan bazı kuruluşlar ABN Amro
Commerzbank
Fuji Bank
Morgan Stanley
New York Finans Enstitüsü
Sun Microsystems
AT&T
Bank of America
CNN
Cinde Corp.
Delta Airlines
Lehman Brothers
Xerox
Merrill Lynch
Salomon Brothers
New York
Emtia Borsası (COMEX)
New York Denizciler Birliği
New York Vergi Departmanı
Ulusal Araştırma Enstitüsü
Nichols Foundation
Mancini Duffy
The Nishi Nippon
Taipei Bank
Baltic Oil
Pasific American Co.
Paging Network
Patinka International
Overseas Union Bank
Turner Construction
Golden King
Amerson Group
LG Insurence
Avis
Adecco SA
AON Corparation
Atlantic Bank of Newyork
Colortek Kodak
Continantel Insurance
Dow Jones Company
EuroBrokers
Globe Tour
Hua Nan Comercial Bank
Hartford Steam
Intera Group
Orient International
Pines Investment
Rytheon Company
Seabury&Smith
Showtime Pictures
Sinolion
TD Waterhouse Group
Union Bank of California
Verizon Comunication
Weiland International
Quint Amasis
RGL Gallagher
Dahao USA
Fertitta Enterprises
Employee Merit
Hu Tong International
Manaa Trading
World Travel
Banco Latin Americano
Scpie Companies
Porcella Vicini
Tai Fook Securities
Garban Intercapital
Gold Sky Corp.
Tower Computer
Zim American Shiping
California Bank
United Seamen's
Ann Taylor Loft
Cedel Bank
Northern Trust
United Hercules
Martin Progressive
Brown&Wood
Quint Amasis
The Co. Store
Kemper Insurance
Network Plus
Türkiye'deki ABD'li şirketler için alarmABD, tarihin en büyük terörist saldırısının hedefi olurken, dünyadaki ABD sermayeli şirketler de alarma geçti. ABD Ulusal Güvenlik Ajansı ve CIA, önceki gün Türkiye de dahil olmak üzere tüm dünyadaki ABD şirketleri için güvenlik uyarısında bulundu. ABD güvenlik birimleri, şirketlerden çalışanları ve ofisleri ile ilgili güvenlik önlemlerini en üst düzeye çıkarmalarını istedi.
ABD güvenlik kuruluşlarının yanısıra, ABD'li şirketlerin genel merkezlerinden de yurtdışındaki ofislere güvenlik konusunda uyarılar gönderildi. Türkiye'deki ABD sermayeli şirketlere ve ABD şirketlerinin temsilciliğini yapan Türk kuruluşlara da gönderilen bu uyarılarda, şirketlerden özellikle ABD'li yöneticilerin güvenliği konusunda daha dikkatli olmaları ve bir süre için tanıtıma yönelik faaliyetlerine ara vermeleri istendi.
Dün, Emniyet Genel Müdürlüğü de, güvenlik önlemlerini artırmak için iş dünyası örgütlerinden ABD ile iş yapan şirketlerin listelerini istedi.