Faiz dışı fazla 7.6 katrilyon lira

Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, 2004 yılının ilk üç ayında maliye tanımlı faiz dışı fazlanın 7.6 katrilyon, IMF tanımınlı faiz dışı fazlanın ise 7.2 katrilyon lira olarak gerçekleÅŸtiÄŸini açıkladı. Aynı dönemde bütçe açığı 7.3 katrilyona çıktı.Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, 2004 yılı Ocak-Mart dönemi bütçe gerçekleÅŸmelerini bir basın toplantısı ile açıkladı.      Bütçe harcamaları içinde personel ve sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi ödemelerinin 8 katrilyon 412 trilyon lira olduÄŸunu kaydeden Unakıtan, mal ve hizmet alımlarının 851 trilyon, faiz harcamalarının 14 katrilyon 888 trilyon, cari transferlerin 6 katrilyon 249 trilyon, sermaye giderlerinin 27 trilyon, sermaye transferlerinin 3 trilyon, borç vermenin 337 trilyon, yedek ödeneklerin 37 trilyon lira olduÄŸunu söyledi.      Unakıtan, 2003 yılı bütçesinde de yeni sınıflandırmaya döndüklerini kaydederek, ''2003 yılı eskiye göre deÄŸil de, 2004 yılı esaslarına göre olsaydı ne olurdu bazına getirdik. Aynı bazda mukayese edebilmek için'' dedi. Bakan Unakıtan, bütçe çalışmalarında 2 önemli projeleri bulunduÄŸunu hatırlatırken, 2004 yılı bütçesini, analitik bütçe sınıflamasına göre hazırladıklarını ve bunun teknik altyapı çalışmaları zaman alması nedeniyle gecikmenin söz konusu olduÄŸunu anlattı.  Muhasebat Genel Müdürlüğü'nce yürütülen Tahakkuk Esaslı Muhasebe Sistemine geçmeleri nedeniyle de gecikmenin söz konusu olduÄŸunu söyleyen Unakıtan, ''Ama bu projeler ÅŸimdi yerine oturdu, bundan sonra her ay çok kısa zamanda neticeler artık elimize geçiyor. Düğmeye basınca bütçe performans neticelerini alabiliyoruz'' diye konuÅŸtu.   Bakan Unakıtan, 2004 yılı Mali Bütçe Kanunu'nun 5 Ocak 2004 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdiÄŸini ancak, hükümetin emekli maaÅŸları ile asgari ücret konusunda aldığı kararların gerektirdiÄŸi ek ödeneÄŸin alınması ve bütçe hedeflerinin korunması amacıyla esneklik olduÄŸunu düşündükleri ödeneklerden, kesinti yapılması için ek bütçe çıkarılması yoluna gidildiÄŸini anlattı.     Bakan Unakıtan, 11 Mart 2004 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 2004 Mali Bütçe Kanunu ile baÄŸlı cetvellerinde ve 2004 yılı Mali Yılı Katma Bütçeli Ä°dareler Bütçe Kanunu'na baÄŸlı cetvellerde deÄŸiÅŸiklik yapılmasına dair kanundan sonra oluÅŸan bütçe rakamlarını hatırlattı. Ek Bütçe Kanunu'ndan sonra konsolide bütçe ödeneklerinin toplam 149 katrilyon 945 trilyon lira olduÄŸunu kaydeden Unakıtan, ''Dolayısı ile 150 katrilyon 505 trilyon lira olarak belirlenen ödenek toplamı, 563 trilyon lira daha az tespit edildi'' dedi.  Unakıtan, bu tutar içinde personel ve sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi ödemeleri olarak ilk 3 ayda 32 katrilyon 187 trilyon lira ödendiÄŸini söyledi. Unakıtan, mal ve hizmet alımlarının 12 katrilyon 49 trilyon, faiz harcamalarının 66 katrilyon 50 trilyon olduÄŸunu kaydederken, cari transferlerin 27 katrilyon 464 trilyon, sermaye giderlerinin 6 katrilyon 409 trilyon, sermaye transferlerinin 404 trilyon, borç vermenin 3 katrilyon 303 trilyon, yedek ödeneklerin de 2katrilyon 52 trilyon lira olduÄŸunu söyledi.       Unakıtan, 2004 yılında bütçe açığının 45 katrilyon 836 trilyon, maliye tanımlı faiz dışı fazlanın 20 katrilyon 214 trilyon, IMF tanımlı faiz dışı fazlanın ise 21 katrilyon 103 trilyon lira olarak hedeflendiÄŸini de kaydetti. Unakıtan, yılın üç ayında saÄŸlık harcamalarına 286 trilyon lira gittiÄŸini, sosyal güvenlik kurumlarına da 4 katrilyon 557 trilyon lira aktarıldığını belirtti. Unakıtan, Kit'lere 280 trilyon, tarımsal desteklemeye ise 905 trilyon lira harcanan bu dönemde, faiz ödeneklerinin de yüzde 22.1'nin kullanıldığını anlattı.      VERGÄ°DE PERFORMANS OLDUKÇA Ä°Yİ Bakan Unakıtan, 21 katrilyon 60 trilyon lira vergi toplanan Ocak-Mart döneminde, vergi dışı gelirlerden 4 katrilyon 142 trilyon, sermaye gelirlerinden 32 trilyon, bağış ve yardımlardan 242 trilyon, katma bütçe gelirlerinden 6 trilyon lira geldiÄŸini ifade etti. Vergi Gelirlerindeki artış oranının yüzde 26 olarak gerçekleÅŸtiÄŸine dikkati çeken Maliye Bakanı, üç aylık performansın, yüzde 17.6 olan yıllık hedefin oldukça üzerinde seyrettiÄŸini vurguladı. Vergi gelirlerinde, 2004 hedefinin yüzde 21.2'sinin ÅŸimdiden tahsil edildiÄŸini kaydeden Unakıtan, şöyle devam etti: "Vergi gelirlerinde performans oldukça olumlu, iyi seyrediyor. Kayıtdışı ile mücadelemizin olumlu neticeleri bu rakamlara yansımıştır. Åžubat'ta basit usulde mükelleflerden yapılan tahsilat, bir önceki yıla göre yüzde 89, mart ayında ise beyana dayalı gelir vergisindeki tahsilat yüzde 113 artış gösterdi. Bu oldukça büyük bir artıştır. Beyana dayalı vergi gelirlerini artırmak, kayıtdışı ekonominin kayda girmesi açısından da önemlidir. Bu konudaki çalışmalarımız aynen devam edecektir.''      BÃœTÇE VE FAÄ°Z HARCAMALARI Maliye Bakanı Unakıtan, harcamalar hakkında bilgi verirken, 2004 ödeneklerinin yüzde 20.5'nin, üç aylık dönemde kullandığını bildirdi. Bu dönemde ödenek kullanım oranının yüzde 2 daha düşük olduÄŸunu belirten Unakıtan, bu oranın, mali disiplinin göstergesi olduÄŸunu söyledi.    Faiz harcamalarında da yüzde 5.7'lik azalma görüldüğüne iÅŸaret eden Unakıtan, bunun, 2004'de öngörülen 66 katrilyon liralık faiz harcamalarının daha düşük gerçekleÅŸeceÄŸinin ifadesi sayılabileceÄŸini vurguladı. Unakıtan, faiz harcamalarındaki düşüşün, çok önemli bir baÅŸarı olduÄŸunu ifade ederken, bunun bütçe üzerindeki baskıyı da azaltacağını belirtti. Unakıtan, devamla şöyle dedi: ''Ãœlkemizin borç ve faiz kıskacından kurtulmasının yolu, faiz dışı fazladaki baÅŸarısından geçmektedir. Mali disipline ne kadar riayet edersek, ülkenin riski de o kadar düşüyor. Bu ÅŸekilde faizlerde aÅŸağıya iniyor. Türkiye'nin çektiÄŸi en büyük çile, bütçenin faiz giderlerindeki yükseklikten kaynaklanmaktadır. Bir dönem, vergi gelirlerinin tamamı faize yetmez hale gelmiÅŸti.''  Unakıtan, üç ayda sosyal güvenlik kurumlarına yapılan tranesferlerde yüzde 3.2, tarımsal desteklemede yüzde 6.2, kit'lere transferde ise yüzde 75.8'lik artış olduÄŸunu da dile getirdi.      "KAYNAK VARSA, HARCAMA VAR"Maliye Bakanı, devletin daha fazla altyapı ve sosyal harcama yapmasını kendilerinin de arzu ettiÄŸini dile getirdiÄŸi konuÅŸmasında, ancak kaynak olmadan harcama yapılmasının imkansız olduÄŸunu vurguladı. Kaynağı olmayan harcamaları yapmaları durumunda, Türkiye'nin geçmiÅŸe döneceÄŸini ve aynı sıkıntıları yaÅŸayacağını söyleyen Unakıtan, ''yıllarca ne çektik, artık kaynağı olmayan harcama olmayacak. Kaynağı varsa sen saÄŸ ben selamet. Torbaya bakarız, varsa para öderiz. Yoksa ödemeyiz'' dedi.      BÃœTÇE AÇIÄžI DARALDI Bütçe açağı rakamları hakkında da bilgi veren Unakıtan, geçen yılın Mart sonunda 10.8 katrilyon lira olan bütçe açığının, bu yılın aynı döneminde yüzde 33.4 düşerek, 7 katrilyon 255 trilyon lira olarak gerçekleÅŸtiÄŸini bildirdi. Bu geliÅŸmeyi, ''hedefin çok ötesinde elde edilen bir performans'' olarak niteleyen Unakıtan, bu sonuçlardan asla rehavete kapılmayacaklarını dile getirdi.      FAÄ°Z DIÅžI FAZLA YÃœZDE 55.9 ORANINDA ARTTI Maliye Bakanı, faiz dışı fazla rakamlarına da dikkat çekerken, 2003 Mart'ında 4 katrilyon 898 trilyon lira olan bütçedeki faiz dışı fazlanın, bu yıl aynı dönemde yüzde 55.9 artarak 7 katrilyon 633 trilyon liraya ulaÅŸtığını belirtti. Unakıtan, IMF tanımlı faiz dışı fazlanın ise geçen yıl 4 katrilyon 894 trilyon lira iken, bu yıl ise 7 katrilyon 224 trilyon lira olduÄŸunu vurguladı."BÃœTÇE AÇIÄžININ DÜŞÜK ÇIKMASI SEVÄ°NDÄ°RÄ°CÄ°"Bakan Unakıtan, bütçe açığının düşük çıkmasının, kendileri için sevindirici bir durum olduÄŸunu vurguladı. Unakıtan,  ÅŸunları söyledi: ''Ancak bu sonuçlar 3 aylıktır. Mühim olan yıl sonudur. Bu, mali disiplinde kararlılığımızın bir göstergesidir. Hükümet ekonomi programına uymaktadır. 3 aylık olumlu sonuçlar, kimseyi rehavete sürüklemesin. Önemli olan yıl sonu için belirlenen hedeflere ulaÅŸmaktır. Aylık gerçekleÅŸmeler arasındaki dalgalanmaları normal karşılamak gerekir.'' Unakıtan, kamu kurum ve kuruluÅŸlarının, kamu hizmetlerini mali disipline ve tasarrufa sıkı sıkıya baÄŸlı kalarak yürüteceklerine inançlarının tam olduÄŸunu ifade ederken, ''Mali disipline uyumun aynı ÅŸekilde, aynı disiplinle sürdürülmesinde, maliye camiası olarak BaÅŸbakan'a teÅŸekkür ederim'' diye konuÅŸtu.       "2004 YILINDA STAND BY ANLAÅžMASI BÄ°TECEK"     Öte yandan bu yıl IMF ile yapılan Stand By AnlaÅŸması'nın sona ereceÄŸi hatırlatılarak, daha sonra ne olacağının sorulması üzerine Bakan Unakıtan, Stand By AnlaÅŸması'nın 2004 sonunda biteceÄŸini belirtti ve ÅŸunları kaydetti:    "Bundan sonra IMF ile iliÅŸkilerimiz ne olacak? AÅŸağı yukarı Temmuz'da falan IMF ile toplantı yapılacak. Bu konuda görüş alışveriÅŸinde bulunulacak. IMF ile hangi formatta çalışmalar olacak mı, olmayacak mı sorusunun cevabı için henüz erken. Türkiye'nin tercihleri ne olacak, hangi formatta olacak, bu konuda Hazine detaylı çalışmaları yürütür. Önemli olan IMF ile 2005-2006 yılında iliÅŸkilerin hangi formatta olacığından ziyade, bizim ne yapacağımızdır.     Türkiye bir tane, kendi memleketimizi biz düzelteceÄŸiz, kimse dışarıdan gelip bizim evimize düzeltmez. Türkiye ekonomisini güzel noktalara getirmek istiyorsak, muhakkak suretle makro ekonomik hedefleri yakalamamız lazım.'' Enflasyondaki düşüşe iÅŸaret eden Bakan Unakıtan, devamla şöyle konuÅŸtu: "Bakın enflasyon nerelerden nerelere geldi. Dolayısıyla bizim aynı mali disipline riayet edici ekonomik politikalara devam etmemiz lazım. Mali disiplinin altında, faiz dışı fazla yatıyor. Yüzde 6.5, bu rakam sihirli deÄŸil ama bizim kamu borç stokumuz bunu gerektiriyor. IMF olsun olmasın, bizi ilgilendirmez. Bizi biz ilgilendiriyor. Ayağımızı yorganımıza göre uzatmak zorundayız. Bu ister bir aile, ister bir ÅŸirket, ister bir devlet olarak düşünün. Mali disipline riayet etmeyen bir topluluktan hayır gelmez, hesabını bilmeyen bir kimseden hayır gelmez. Bu, kaynağı olmadan harcama demektir'' KonuÅŸmasında mali disipline devam edeceklerini yineleyen Unakıtan, ''Mademki devlet yönetiyorsun hesabını bileceksin. Hesabını bilmeyenlerin, devleti veya milleti nereye sürüklediÄŸini biliyoruz. Dolayısıyla 2004 yılında da 2044 yılında da hesabını bileceksin'' diyekonuÅŸtu.Â