Fabrikalar üretime ara verdi, arz-talep dengesi bozuldu! ‘Cam’ krizi

Dünyada yaklaşık 1 yıldır devam eden pandemi süreci birçok üründe tedarik sıkıntısı yaşanmasına neden oldu. Salgın nedeniyle fabrikalar üretimlerine ara verdi, arz-talep dengesinde de bozulmalar oldu. Hammadde fiyatlarında aşırı yükseliş yaşanırken, birçok ülke ihracat yerine önce ülke içindeki ihtiyacı karşılama yoluna gitti. Son dönemlerde bulmakta zorluk yaşanan ürünler arasında ise ilk sıralarda cam yer alıyor. Hürriyet, geçtiğimiz günlerde tencere imalatçılarının cam kapaklara ulaşamadığını gündeme taşımıştı. Ancak sorunun sadece tencere imalatçıları özelinde olmadığı öğrenildi. Mahalle arasındaki camcılardan inşaatçılara kadar birçok sektörde cam bulmakta zorluk yaşandığı ifade edildi.

‘CAM KIRILSA TAKAMAYIZ’

Biz de yaşanan sıkıntıları ve nedenlerini öğrenmek için sektör temsilcileri ile konuştuk. Ankara Camcılar Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanı Ayhan Keser, yaklaşık 1 yıldır cama ulaşmakta zorluk yaşadıklarına dikkat çekti. Pandeminin başlamasıyla birlikte sorunların ortaya çıktığına vurgu yapan Keser, “Şişecam Türkiye’deki en büyük cam tedarikçisi. Sorununun ne zaman çözüleceği konusunda da bir bilgi alamıyoruz. Esnaf mağduriyet yaşıyor. Ürün bulamadığımız gibi çok yüksek zamlarla da karşı karşıyayız. Cam resmen karaborsaya düştü. Geçen yıl 65 TL’ye aldığımız 1 metre camın fiyatı 115 TL’ye kadar çıktı. Şu an bir kişinin evinde cam kırılsa cam takamayacak durumdayız” dedi.

İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (İMSAD) Başkanı Tayfun Küçükoğlu da, şunları söyledi:

“Salgının ilk başladığı dönemlerde talep ertelendi. Ancak sonrasında talepte hızlı bir toparlanma yaşandı. Bu da bazı ürünlerde sıkıntı yaşanmasına neden oldu. Avrupa ülkelerine uzak ülkelerden ihracatta yavaşlama olunca Türkiye yakın olmasının avantajını kullandı. Birçok sektör ihracatını arttırmaya başladı. Cam sektöründe de ihracat artışı oldu. Hem düz camda hem de işlenmiş camda ihracat arttı. Bunların dışında iç piyasada da cama olan talep arttı. Pandemi nedeniyle evde olan insanların cam balkon gibi talepleri arttı. Müteahhitler de inşaatları hızlandırınca cam bulmakta zorluk yaşanmaya başladı. Cam sektörü yatırımlarını arttırmasına rağmen böyle bir durumla karşı karşıya kaldık.”

İKİNCİ ÇEYREKTE DÜZELİR

Pandemiyle birlikte cam sektöründe sıkıntılar yaşandığına dikkat çeken Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Cam ve Cam Ürünleri Sanayi Meclisi Yönetim Kurulu üyesi Hilmi Yıldız da, “2020’nin mart, nisan, mayıs aylarında bir anda kapanma durumuna geçildi. Üretim hatları kapandığı zaman 4-5 ayda ancak devreye giriyor. Bu da cam üretiminde sıkıntılara neden oldu. Yaşanan sıkıntılı durumun ikinci çeyrekte yavaş yavaş azalmasını bekliyoruz.Şimdi ABD’den cam alalım dediğimizde dahi istediğimiz kadar ürün alamıyoruz” ifadelerini kullandı.

‘İHRACATI AZALTTIK İÇ PAZARA YÖNELDİK’

ŞİŞECAM cam sektöründe yaşanan sorunla ilgili Hürriyet’e şu açıklamayı yaptı: “Cam ev eşyası alanında, uzun yıllardır cam kapak tedariği yaptığımız tencere-tava sektöründe; 2020’de pandemi sürecindeki ani talep artışı karşısında Şişecam olarak, yeni hat yatırımı ve teknolojik geliştirmeler yaparak ilgili talebin karşılanabilmesine yönelik adımlar atılmıştır. 2021 Mart ayı itibarıyla tedarik hacmimiz öngörülen talebi karşılayacak seviyelere ulaşacaktır. Cam kapak üretimimiz, tamamen yurtiçinde yapılıyor. Üretilen ürünler sadece iç piyasa taleplerine yönlendiriliyor. Ankara Polatlı tesisimizde yedinci düzcam fırınımıza ilave olarak ve özellikle yurtiçi pazar talebi paralelinde sekizinci düzcam fırınını 1 milyar TL yatırımla, 2 Ekim 2020’de devreye aldık. Ek olarak ülkemizdeki talebi karşılamak üzere, ihracatımızı geçen yıla göre yüzde 50 azaltarak minimum seviyeye indirdik. Yine geçen yıl Türkiye’deki üretim miktarımızın yüzde 67’si iç pazara yönlendirilmişken, bu yıl bu oran yüzde 87’ye yükseltildi. Bu paralelde, Yenişehir’de teknik zorunluluklar nedeniyle soğuk tamire alınan altıncı fırınımızın nisan sonunda, diğer fırınımızın da yılın ikinci yarısında devreye alınması yönünde çalışmalar sürüyor. Şişecam, küresel salgının yarattığı belirsizlik ortamına rağmen yatırımlarına aralıksız devam etmekte ve ülkemiz ekonomisi için değer yaratmayı sürdürmektedir.”