Güncelleme Tarihi:
Cumhur İttifakı devlette, belediyelerde ve özel sektörde 5 milyona yakın çalışanı doğrudan ilgilendiren Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) düzenlemesini Meclis Başkanlığı’na sundu. AK Parti Grup Başkanvekili Emin Akbaşoğlu, teklifin bu hafta Meclis Plan-Bütçe Komisyonu’nda görüşülüp gelecek hafta Genel Kurul’da yasalaşacağını ve 2023 yılı için 2 milyon 250 bin çalışanın 1 Mart itibarıyla emeklilik maaşına hak kazanacağını açıkladı. Akbaşoğlu, sigorta başlangıcı 9 Eylül 1999 öncesi olup prim günü ve yıl şartını dolduran herkesin emekli olabileceğini, askerlik gibi mevzuata uygun borçlanmalarla sigorta girişini öne çekenlerin de bu hakkı kazanacağını söyledi.
AK Parti Grup Başkanvekili Akbaşoğlu, dün Meclis’te yaptığı açıklamada 4 maddelik teklifle ilgili, “Hızlı bir şekilde bu kanun teklifi geçsin diye başkaca herhangi bir ilavede bulunmaksızın sadece EYT maddelerini ihtiva ediyor. EYT’ye has, yalın, sade, uygulanabilirliği basit ve en genel şekilde hakları genişletici bir teklif” dedi.
Akbaşoğlu’nun sorulara verdiği yanıtlar şu şekilde:
KİMLERİ KAPSIYOR?
2 milyon 250 bin çalışanımızı 2023 yılı içerisinde doğrudan ilgilendiren, yaklaşık 5 milyon çalışanımıza dönük bir düzenleme. Kanun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 olan, bu tarih dahil olmak üzere, yani sigortalılık süresini 9 Eylül 1999’dan önceye götürebilenler artık yaş şartından bağımsız emekli olabilecek.
BAĞ-KUR, EMEKLİ SANDIĞI FARK EDER Mİ?
Yürürlükteki mevzuata göre prim gün sayısını ve çalışma süresini, sigortalılık süresini dolduran herkes, kendi mevzuatı çerçevesinde yaşa takılmadan, istisnasız emekli olabilme hakkına sahip. İster Bağ-Kur’lu, ister SSK’lı, ister Emekli Sandığı olsun.
BAŞLANGIÇ BORÇLANMAYLA GERİ ÇEKİLİRSE?
Mevcut mevzuata göre sigorta başlangıcını 9 Eylül 1999 öncesine götürebilenler de yararlanacak. Askerlik borçlanması gibi birtakım başlıklar altında yürürlükteki mevzuata göre borçlanma imkânından yararlanacak sigorta başlangıcını 9 Eylül 1999’dan önce getirebilen herkes de bundan yararlanabilecek. Yıllara sari olarak 3 sene, 5 sene sonra da icabında yaş şartı olmaksızın emekli olabilme hakkını kazanacak. Mevcut yürürlükteki mevzuata göre hangi düzenleme söz konusuysa bu geçerli. Biz daraltıcı asla bir düzenleme getirmedik, getirmiyoruz. Genişletici anlamda bir düzenleme yapıyoruz.
ÇALIŞMAYA DEVAM EDENLERİN PRİMİ NE OLACAK?
SGK destek primini getirmek suretiyle, her bir çalışan için işyerlerine 5 puan destek sağlanacak. Emekliliği hak edip, emekli olduktan sonra aynı işyerinde 10 gün içerisinde tekrar işe başlama durumunda olan bütün çalışanlarla ilgili yaklaşık 500 lira Hazine’miz üstleniyor.
EMEKLİ OLMAK ZORUNLU MU?
375 sayılı KHK’nın geçici 23 ve 24. maddesi kapsamındaki çalışanlar (taşeronluktan kadrolu işçi statüsüne geçenler) emekliliğe hak kazanıldığı takdirde zorunlu olarak iş akdinin feshine dönük düzenlemeyi kaldırıyoruz. Emekliliği hak eden bu taşerondan işçi kadrosuna geçen bütün çalışanlarımız için ister emekli olabilme isterse kendi yerlerinde çalışabilme imkânlarını sağlıyoruz. Yüz binlerce insanımızın zorunlu emekliliğini ortadan kaldırmış oluyoruz.
BELEDİYE ÇALIŞANLARI İÇİN ZORUNLU MU?
Bütün bakanlıklarda, kamu kurum ve kuruluşlarında, belediyelerde il özel idarelerinde ve bunlara bağlı şirketlerde taşerondan işçi kadrosuna geçen bütün çalışanlar kapsam içerisinde ve onlarla ilgili bu zorunlu emeklilik söz konusu olmayacak. Kendi taleplerine bağlı. Emekli olmak isteyen, emekliliği hak edenlerin çalışabilme imkânlarını kendilerine bırakıyoruz.
ÖZEL SEKTÖR İÇİN ZORUNLU MU?
İsteyen emekli olabilecek, isteyen çalışmaya devam edecek. Sözleşmenin tarafları olan işçi ve işveren arasında tercih yapacak olan işçi kardeşlerimizin kendisidir. Çalışma imkânını elde etmiş bir kişi ister emekli olabilecek isterse çalışmaya devam edebilecek.
MAAŞI NE ZAMAN ALACAKLAR?
Teklifin inşallah en geç haftaya salı günü veya çarşamba günü Genel Kurul’da yasalaşmasını öngörüyoruz. Şubat ayında Resmi Gazete’de yayımlandığında yürürlüğe girecek. Yürürlüğe girmesiyle birlikte emeklilik başvuruları ister e-Devlet’ten, ister SGK kurumlarına müracaatla veya çalışan memursa kendi kurumlarına müracaatla yapılabilecek. Mevcut mevzuata göre bir çalışan emeklilik dilekçesiyle başvuru yaptığı tarihten itibaren takip eden aybaşı itibarıyla emekliliğe hak kazanmış olur ve emekli maaşına hak kazanır. İnşallah şubatta başvuran bütün emeklilerin martta maaşlarını alabilme imkânları söz konusu. Hak sahibi olacaklardır, o konuda en ufak bir endişe söz konusu değildir.
EYT’LİNİN MAAŞ HESABI FARKLI MI?
EYT’lilerin öyle farklı bir statüsü söz konusu değil. Dolayısıyla daha az maaş alması söz konusu değil. En düşük emekli maaşı 5 bin 500 lira. Bunun altında hiç kimse maaş almayacak, üstü tabii ki kendi durumuna, primine, çalışma süresine göre hesaplanacak. Bazı sosyal medyada geçen “EYT’liler daha az maaş alacak” şeklindeki bilgiler tamamen gerçek dışıdır, yalandır, çarpıtmadır, asparagas bir haberdir ve yaklaşımdır.
KIDEM TAZMİNATI DESTEĞİ NASIL VERİLECEK?
Kanun teklifinde kıdem tazminatıyla ilgili düzenleme yok. Bu konuda Maliye Bakanımız ve Çalışma Bakanımız tarafından kamuoyuna deklare edilen Kredi Garanti Fonu’nun kullandırılmasında en ufak bir problem yok. KGF destekli uygun şekilde kredilerle kıdem tazminat doğrudan işçimizin hesabına yatırılacak.
KAÇ KİŞİ EMEKLİ OLUR?
Yapılan simülasyon çalışmalarına göre 2 milyon 250 bine yakın insanımız 2023 yılı içerisinde emekliliği hak edecek. Çalışmaya devam etme veya emekli olma noktasında kendi isteğinde olduğu için bunun nasıl tezahür edeceğine hep birlikte tanıklık edeceğiz. Yürürlükteki mevzuat çok net: Hangi sistemde, hangi çalışma gün ve prim sayısı geçerliyse bunları dolduracak.